હેપ્પી ફાધર્સ ડે: પિતા માત્ર પૈત્રૂક વારસો નહીં, જીવનનું ઘડતર કદકાઠી સાથે સંતાનોને બીમારી પણ આપે છે વારસામાં પિતા તરફથી રંગસૂત્રીય વારસા સાથે જ દીકરાને જીવનમાં સ્વભાવથી લઈ કદ અને કાઠી હાવભાવ રંગરૂપ સાથે રોગ પણ વારસામાં મળે છે
ગુજરાતી ભાષા સાહિત્ય માં વારંવાર બોલાતી એક જાણીતી કહેવત છે કે “બાપ તેવા બેટા ને વડ એવા ટેટા,”પ્રાચીન રૂઢિપ્રયોગ અને કહેવતો માં ઊંડાણપૂર્વકનું વૈજ્ઞાનિક રહસ્ય છુપાયેલું હોય છે તાજેતરમાં જ આવેલા એક સંશોધન માં કૂતરો અને માત્ર પિતાનો વારસો જ નહીં પરંતુ જીવનની ઘણી એવી બાબતો વારસામાં મળે છે જેમાં કદ-કાઠી દિલ્હી મેદસ્વિતા અને કેન્સર જેવા રોગ પણ પિતાના વારસા માં પુત્રને મળતા હોય છે ઊંચાઈથી લઈને પૈતૃક સ્થૂળતા અને કેન્સર સુધી, અહીં એવીઘણી વસ્તુઓ છે જે પિતાના જનીનો ભેટ આપે છે….
હેપ્પી ફાધર્સ ડે ની ઉજવણી વિશ્વમાં થઈ રહી છે ત્યારે જીવનમાં પિતાનું સામાજિક મહત્વની સાથે સાથે જેવીક મહત્વ પણ અન્ય રહેલું છે પાપા કહેતે હૈ બડા નામ કરેગા બેટા હમારા એસા કામ કરેગા બાપ એવા બેટા ની કહેવત માં ટેટા ને બાપ ની મિલકત અને પદ સામાજિક મોભા ના ફાયદા ની સાથે સાથે બાપની કેટલીક નકારાત્મક બાબતો પણ દીકરાને જીવનમાં અપનાવવી પડે છે જેમાં જૈવિક વારસો પુત્ર પણો, ઊંચાઈથી લઈને પૈતૃક સ્થૂળતા અને કેન્સર સુધી, અહીં એવી વસ્તુઓ છે જે તમારા પિતાના જનીનો તમને ભેટ આપે છે
પિતાના જનીનો બેટા ના જીવનને ખૂબ પ્રભાવિત કરે છે. અનાદી કાળથી વાય રંગસૂત્રના વારસાનેપિતા ની ભેટ ગણવામાં આવે છે,આપણે બધા આપણા માતાપિતાના દર્પણ છીએ. તેમના ડીએનએ, વર્તન પેટર્ન, વિશ્વ દૃષ્ટિકોણ, સપના અને ભય પણ વારસામાં મેળવીએ છીએ. જો કે, વર્ષોથી, ઘણા અભ્યાસોએ સમર્થન આપ્યું છે કે જૈવિક રીતે કહીએ તો, માતાની સરખામણીમાં પિતાના જનીનો બાળકમાં વધુ પ્રભાવશાળી અને પ્રભાવશાળી હોય છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, પિતાની આનુવંશિક રૂપાંતરણ અસ્તિત્વના કેટલાક સૌથી મૂળભૂત પાસાઓને નિર્ધારિત કરે છે. આ ફાધર્સ ડે પર, તમે કોણ છો ?તેમાં તમારા પિતાના યોગદાન વિશે .
મેડજેનોમ લેબ્સના સિનિયર ક્ધસલ્ટન્ટ મેડિકલ જિનેટિકિસ્ટ ડો. પરાગ તામહનકર વધુ પ્રકાશ ફેંક્યો છે કે પિતા તરફથી વારસામાં મળેલી મુખ્ય વસ્તુ વાય રંગસૂત્ર છે – જે બાળકને પુરુષત્વના લક્ષણો આપે છે. છોકરાઓમાં વાય રંગસૂત્ર પર પુરૂષવાચી અને શુક્રાણુની રચના/પરિપક્વતા માટે જવાબદાર જનીનો છે. જો બાળકમાં માતા-પિતા તરફથી વધારાનો વાય રંગસૂત્ર હોય, તો વર્તન ડિસઓર્ડર જેમ કે આક્રમકતા પણ શક્ય છે. પુરૂષ જાતિની રચના, શુક્રાણુની રચના/પરિપક્વતા સાથે સંકળાયેલા રોગો વાય રંગસૂત્ર જનીનો સાથે જોડાયેલા છે, અને તેથી, પિતા પાસેથી વારસામાં મળેલ છે, પુરૂષત્વ સિવાય, પિતાના જનીનોના અન્ય ઘણા પરિબળો નક્કી કરે છે કે આપણે કેવી કાઠી અને હાવભાવ મેળવીએ છીએ. ડો.ગૌરી પંડિત સિનિયર જિનેટિક ઇન્ડસ હેલ્થ પ્લસ કહે છે કે આપણામાંના કેટલાય શારીરિક લક્ષણો પિતા પાસેથી વારસામાં મળેલા છે.
“બાળકોના લિંગ માટે પિતા જવાબદાર હોય છે, અને તે શારીરિક લક્ષણો પૈકી એક છે જે પુરુષો દ્વારા 100% ફાળો આપે છે કારણ કે પિતા પુરૂષ લિંગ નું સર્જન કરતા વાય રંગસૂત્રને પ્રસથાપીત કરે છે. માતા અને પિતા બંનેના જનીનોમાંથી આવતા, ઊંચાઈ નક્કી કરવા માટે ઓછામાં ઓછા 700 આનુવંશિક ભિન્નતા જવાબદાર છે. પરંતુ એવા પુરાવા સૂચવે છે કે દરેક માતા-પિતાનું ’ઊંચાઈ જનીન’ અમુક અંશે અલગ રીતે કાર્ય કરે છે. પિતાના જનીનો વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે, પંડિત ઉમેરે છે.ડો. અનુપ રાવૂલ, ક્ધસલ્ટન્ટ – જિનેટિક મેડિસિન, ફોર્ટિસ હોસ્પિટલ મુલુંડ કહે છે કે અન્ય શારીરિકલાક્ષણિકતાઓ જેમ કે ચહેરાનો દેખાવ, આંખોનો રંગ અને વ્યક્તિના વાળ માતાની સરખામણીમાં પિતા સાથે સામ્યતા ધરાવે છે.
રસપ્રદ રીતે પૈતૃક સ્થૂળતા, કુપોષણ અને ઉચ્ચ ચરબીયુક્ત આહારના સેવનથી સંતાનમાં સ્તન કેન્સરના ની શક્યતા માં વધારો થવાનું અનુમાન કરવામાં આવ્યું છે (ખાસ કરીને પુત્રીઓ) અને તે જ પૈતૃક સ્થૂળતાના માઉસ મોડેલ અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે . “વાય”રંગસૂત્રના નુકશાનને કારણે આનુવંશિક રોગની સ્થિતિને ધ્યાનમાં લેતા, સ્પર્મેટોજેનિક ક્ષતિ, અમુક કેન્સર, અલ્ઝાઈમર રોગ, ઓટીઝમ અને કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગો જેવી વર્તણૂકીય પરિસ્થિતિઓમાં વંધ્યત્વના વધતા જોખમ સાથે સંકળાયેલું છે,” તેમણે સમજાવ્યું.મશીન લર્નિંગનો ઉપયોગ કરીને માઉસ અભ્યાસ દર્શાવે છે કે દરેક માતા-પિતાના જનીનો તેમના બાળકની વર્તણૂકની પદ્ધતિને અલગ રીતે અસર કરે છે, માતાઓ તેમના પુત્રોના કેટલાક નિર્ણયો પર અને પિતા તેમની કેટલીક પુત્રીઓ પર વધુ નિયંત્રણ ધરાવે છે. માનવ વર્તણૂક અને સંબંધોના પાસાઓના અભ્યાસ માટે આવા ડેટાને કેવી રીતે લાગુ કરી શકાય તેવું રસપ્રદ તારણ મળવા પામ્યુંછે. ચોક્કસપણે, પુત્રીઓ સામાન્ય રીતે માતા કરતાં પિતા સાથે મજબૂત નાતો ધરાવતી જોવા મળે છે.
નવા સંશોધનો આગળ વધતા રહેશે અને વર્તમાન જ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં ઉમેરો થતો રહેશે ત્યારે અત્યાર સુધી તો પિતા એ માત્ર પેતુક વારસા માટે જ નહીં જૈવિક વારસો અને જીવનનું ઘડતર કદ કાઠી થી લઈને રોગ પણ વારસામાં આપનાર પાત્ર તરીકે દરેકના જીવનમાં મહત્વપૂર્ણ બની શકે છે. શારીરિક લક્ષણો મોટે ભાગે પોલિજેનિક અને મલ્ટિફેક્ટોરિયલ રીતે વારસામાં મળે છે જે અંતર્ગત આનુવંશિક ઘટક જો સંપૂર્ણ અસર ન હોય તો નોંધપાત્ર હોય છે. આપણે જે વારસામાં મેળવીએ તે પછી તે પિતા કે માતા તરફથી હોય. પરંતુ વારસો તો પિતા તરફથી જ મળે છે તેમાં પણ દીકરો તો અદલોઅદલ બાપ જેવો જ બને છે પાપા કહેતે હે બડા નામ કરેગા બેટા હમારા એસા કામ કરેગા બાપ તરફથી ધનદોલતની જેમ કદ કાઠી થી લઈને બીમારી પણ દીકરાને વારસામાં મળે છે ત્યારે બાપ ની સારી બાબતો દીકરાને મહાન બનાવે છે અને નબળી બાબતો પણ દીકરાના જીવન આવી જાય છે આજે ફાધર્સ ડેની ઉજવણીની તૈયારી ચાલી રહી છે ત્યારે દરેકના જીવનમાં અને ખાસ કરીને પુત્રના જીવનમાં પિતાનું મહત્વ અસ્તિત્વ સાથે સંકળાયેલું છે
ફાધર્સ ડે નિમિતે હૃદયની વાત
મા ઈશ્વર તો બાપ જાપ છે
એનાં ઉપકારોનું ક્યાં માપ છે
બાપ એ બાપ એ બાપ છે
મા વિશે તો લખાયું કેટલુંય
મા ઈશ્વર તો બાપ જાપ છે
ચામડીનાં જોડાં પહેરાવે એ
હૈયે,હોઠે સંતાનોનો સંતાપ છે
ફોટામાં કે હોય નરોત્તમ જીવતાં
સતત વરસતા આશીર્વાદ છે
હાજરીમાં જ એને ભજી લેજો
પ્રભુનું પ્રત્યક્ષ સ્વરૂપ બાપ છે
બાપ થયાં પછીજ મૂલ્ય સમજાશે
અમૂલ્ય,અતુલ્ય,અનંત બાપ છે.
-મિત્તલ ખેતાણી(રાજકોટ,ખ.9824221999)