- મદરેસામાં જતા બાળકો શા માટે શિક્ષણથી વંચિત રહે છે?
- શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા 1300 જેટલા મદરેસાઓની તપાસમાં સામે આવી વિગતો: ભાવનગર જિલ્લાના 1400 અને કચ્છ જિલ્લાના 600 બાળકો એવા જે એકલા મદરેસામાં જ જાય છે, તમામને શાળામાં પ્રવેશ અપાવવા કવાયત
ગુજરાતના શિક્ષણ વિભાગે રાજ્યના તમામ મદરેસાઓમાં તપાસ કરતા ત્યાં 80 હાજર બાળકો નોંધાયેલ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. જેમાં 7,000 થી વધુ બાળકોની ઓળખ કરી છે જેઓ માત્ર મદરેસામાં જ જાય છે. અન્ય શાળાએ જતા નથી.
નેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઑફ ચાઇલ્ડ રાઇટસના નિર્દેશને પગલે, 1,300 મદરેસાઓના રાજ્યવ્યાપી સર્વેક્ષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે 80,000 થી વધુ વિદ્યાર્થીઓ મદરેસામાં શિક્ષણ મેળવી રહ્યા છે. તેમાંથી લગભગ 7,000 માત્ર મદરેસામાં જ હાજરી આપે છે, શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતા નથી. જ્યારે બાકીના મદરેસાઓ અને નિયમિત શાળાઓમાં ભણે છે.
ભાવનગર જિલ્લામાં સૌથી વધુ બાળકો એકલા મદરેસામાં અભ્યાસ કરે છે, ત્યાં લગભગ 1,400 બાળકો હોવાનું સામે આવ્યું છે. ત્યાર બાદ બનાસકાંઠામાં 1,100 બાળકો અને કચ્છમાં 600 આવા બળકો છે. સરકાર આ બાળકોને મુખ્ય પ્રવાહની શાળાઓમાં સામેલ કરવા માટે એક કાર્યક્રમની યોજના બનાવી રહી છે, જ્યારે તેઓને શાળાના સમય પછી તેમના મદરેસામાં શિક્ષણ ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપે છે.
શિક્ષણ વિભાગે એક જાહેરનામું બહાર પાડ્યું છે, જેમાં શાળાના કમિશ્નર અને પ્રાથમિક શિક્ષણ નિયામકને જૂનમાં આગામી નોંધણી સત્ર દરમિયાન શાળા પ્રવેશોત્સવ ડ્રાઇવ દરમિયાન માતાપિતાનો સંપર્ક કરવા જણાવ્યું છે.
નેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઓફ ચાઈલ્ડ રાઈટ્સ દ્વારા એક પરિપત્રના આધારે સૂચના જારી કરવામાં આવી છે, જેમાં તમામ રાજ્યો પાસેથી મદરેસાઓના બિન-હિંદુ વિદ્યાર્થીઓની વિગતો માંગવામાં આવી હતી.
આ બાબત સાથે સંકળાયેલા ટોચના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે એનસીપીસીઆરના પરિપત્ર મુજબ ગુજરાતમાં 1,300 મદરેસા છે અને રાજ્યમાંથી અન્ય સંચાલિત મદરેસાઓની વિગતો પણ માંગવામાં આવી છે. એનસીપીસીઆર દ્વારા માંગવામાં આવેલી વિગતોમાં મદરેસા ચલાવતી સંસ્થાઓના નામ, શું તેઓ કોઈપણ સરકારી સંસ્થા દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત છે અને શું તેમની પાસે ફાયર વિભાગ તરફથી બીયુ પ્રમાણપત્ર અને એનઓસી છે કે કેમ તે તપાસ પણ સામેલ છે. રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગે દરેક મદરેસામાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા, શાળાનો સમય, શિક્ષકોને ચૂકવવામાં આવતો પગાર અને શિક્ષકોના પગારના સ્ત્રોત વિશે પણ માહિતી આપવી પડશે. વધુમાં, એનસીપીસીઆર નોટિફિકેશનમાં મદરેસાઓ દ્વારા મળેલા દાન, વિદ્યાર્થીઓ પાસેથી વસૂલવામાં આવતી ફી અને 6 થી 14 વર્ષની વયજૂથમાં મદરેસાના વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા વિશે માહિતી માંગવામાં આવી છે.
મદરેસાઓમાં અભ્યાસ કરતા અને કેટલીક શાળાઓમાં પ્રવેશ મેળવનારા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા વિશે પણ વિગતો માંગવામાં આવી છે. આવા કિસ્સાઓમાં, બાળકના ટ્રેકિંગ નંબર જેવી વિગતો માંગવામાં આવી છે. અન્ય એક વરિષ્ઠ સરકારી સૂત્રએ સૂચવ્યું, મદરેસામાં ભણતા બાળકોની વાસ્તવિક સંખ્યા વધુ હોઈ શકે છે. વધુમાં, સર્વેક્ષણ દરમિયાન પ્રતિકારના અહેવાલો હતા, જેમાં અધિકારીઓને 39 મદરેસામાં પ્રવેશ નકારવામાં આવ્યો હતો.