સમગ્ર ભારતમાં માત્ર બે જ મંદિરો, જ્યાં હનુમાનજી તેમના પુત્ર મકરધ્વજ સાથે બિરાજમાન છે

 દેવભૂમિ દ્વારકા

બેટ દ્વારકા, ભારતના પશ્ચિમ વિસ્તારની ધાર પર આવેલું તીર્થસ્થાન, એક ધાર્મિક ભૂમિ છે. ભગવાન દ્વારકાધીશનું મંદિર હોવા ઉપરાંત, અહીં એક પૌરાણિક અને વિશ્વનું એકમાત્ર હનુમાન મંદિર છે, જ્યાં હનુમાનજી તેમના પુત્ર મકરધ્વજ સાથે બિરાજમાન છે.

મકરધ્વજ હનુમાન મંદિર એ પિતા અને પુત્રના આનંદી મિલનનું પ્રથમ મંદિર છે. આ દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લાના બેટ દ્વારકા અથવા શંખોધર ટાપુ પર સ્થિત છે. મંદિરના ગર્ભગૃહમાં પ્રવેશતાની સાથે જ તમે પિતા અને પુત્રના દર્શન કરી શકો છો.

આ હનુમાન મંદિરમાં હોડી દ્વારા સમુદ્ર પાર કરીને બેટ દ્વારકા પહોંચી શકાય છે. અહીં દરરોજ હજારો ભક્તો દર્શન માટે આવે છે. અહીં રામધૂનનો નાદ હંમેશા સંભળાય છે. આ મંદિરને દાંડી હનુમાન મંદિર કહેવામાં આવે છે.

હનુમાનજી-મકરધ્વજ એકસાથે

ઓખા જેટીથી બેટ જેટી સુધી, ભક્તો દરિયામાં બોટ દ્વારા દાંડી હનુમાન મંદિરે પહોંચે છે અને બાદમાં બેટ ખાતે ભગવાન દ્વારકાધીશના રાણી નિવાસની મુલાકાત લે છે. છેલ્લા 25 વર્ષથી આ મંદિરમાં પૂજારી તરીકે કામ કરી રહેલા બિહારી બાપુએ જણાવ્યું કે વર્ષો પહેલા આ મંદિરમાં થોડા લોકો જ આવી શકતા હતા, હવે અહીં દરરોજ સેંકડો લોકો આવે છે. મુલાકાતીઓની ભીડ સતત વધી રહી છે. અહીં તેમના માટે પ્રસાદની પણ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.

આ મંદિરોમાં હનુમાનજી પોતાના પુત્ર સાથે બિરાજમાન છે.

રામાયણમાં મકરધ્વજની /કથા :

ભગવાન હનુમાન જન્મથી જ બ્રહ્મચારી હતા, તો પછી તેમના પુત્ર મકરધ્વજ હનુમાન દાંડી મંદિરનું આ દુર્લભ મંદિર કેવી રીતે અને ક્યાંથી આવ્યું? જ્યારે પવનપુત્રે પોતાની આખી પૂંછડીને આગ લગાડી આખી લંકા બાળીને દરિયાના પાણીમાં ડૂબકી લગાવી ત્યારે તેના પરસેવાનું એક ટીપું જોરાવર માછલીના મોંમાં પડી ગયું. આમ આ ગર્ભવતી શકિતશાળી માછલીને અહિરાવણના લોકો દ્વારા પકડવામાં આવી હતી, જે લંકેશ રાવણના સાવકા ભાઈ અને રાજા હતા. ત્યારે માછલીના પેટમાં મકરધ્વજ જોવા મળ્યો. મકરધ્વજની શક્તિ અને બુદ્ધિ જોઈને, અહિરાવણે તેને તેના રાજ્ય પાતાળ લોકના દરવાજાઓની રક્ષા કરવાનું કામ સોંપ્યું.

ઉત્તર પ્રદેશની રાજધાની લખનૌ

ઉત્તર પ્રદેશની રાજધાની લખનૌ તેના ઐતિહાસિક વારસા અને અદ્ભુત સંસ્કૃતિ માટે પ્રખ્યાત છે. આ શહેરની ધરોહરમાં એક મંદિર પણ સામેલ છે જ્યાં ભગવાન હનુમાન તેમના પુત્ર મકરધ્વજ સાથે બિરાજમાન છે. આ મંદિર લખનૌના મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળોમાંથી એક છે.

મંદિરના મહંત સ્વામી હંસાનંદ મહારાજ કહે છે કે આખા ભારતમાં માત્ર બે જ મંદિર છે, જ્યાં હનુમાનજી તેમના પુત્ર સાથે વિરાજમાન છે અને તેમાંથી એક લખનૌમાં આવેલું છે.

મહંતના કહેવા પ્રમાણે, હનુમાનજીએ કરેલી તપસ્યાને મકરધ્વજમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવી હતી. મકરધ્વજ અત્યંત શક્તિશાળી હતો અને તેનો ઉલ્લેખ શાસ્ત્રોમાં પણ જોવા મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ લગભગ 2000 વર્ષ જૂનું છે. અહીં જે સંતો અને ઋષિઓ ધ્યાન કરતા હતા તેમને અચાનક સ્વપ્ન આવ્યું કે હનુમાનજી તેમને કંઈક કહેવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેણે સ્વપ્નમાં જોયું કે હનુમાનજી ઈચ્છે છે કે આ સ્થાન પર તેમની અને તેમના પુત્ર મકરધ્વજની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવામાં આવે.

હનુમાનજીના આદેશથી અહીં મૂર્તિની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. અહીંની ખાસ વાત એ છે કે અહીં ચમત્કારો પણ થાય છે. જો કોઈ હનુમાનજી અને મકરધ્વજની સામે બેસીને સાધના કરે છે તો તેની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે.

અહીં આવેલા એક ભક્તે કહ્યું કે આ હનુમાનજીનો સાચો દરબાર છે. અહીંની મુલાકાત લેવાથી મને આનંદની અનુભૂતિ થાય છે અને ત્યારથી હું અહીં મુલાકાત લેવા આવું છું. બાબાએ મારું ભલું કર્યું છે અને મારી કેટલીક ઈચ્છાઓ હતી જે બાબાએ પૂરી કરી છે. જો તમારે પણ અહીં દર્શન માટે આવવું હોય તો તમારે મોટી કાલીજી મંદિર, ચોકમાં આવવું પડશે. તમે ચારબાગ રેલ્વે સ્ટેશનથી ઓટો કેબ દ્વારા અહીં સરળતાથી પહોંચી શકો છો.