ભગવાન શ્રી રામ હવે પોતાની જન્મભૂમિ અયોધ્યામાં વિધિવત રીતે બિરાજમાન થવા જઈ રહ્યા છે. સદીઓ જુના સંઘર્ષનું ફળ હવે મળ્યું છે. કરોડો લોકોની આસ્થા જેમની સાથે જોડાયેલી છે તે રામલલ્લાને અયોધ્યામાં જોઈને હવે રામભક્તોની છાતી ગદગદ ફુલે છે. પણ હવેનો અધ્યાય એ રામના આદર્શો ઉપર ચાલવાનો છે. રામરાજ્ય સ્થાપવાનો છે. જ્ઞાતિ-જાતિને એકતરફ મૂકીને વાત હશે માત્ર ન્યાયની, વાત હશે માત્ર માનવતાની. આની ઉપર કામે લાગી જ જવું પડશે.
રામરાજ્ય એટલે જ્યાં વાત જ્ઞાતિ-જાતિની નહિ પણ માનવતા અને ન્યાયની જ હોય
’રામ રાજ્ય’ શબ્દ તો દરેક લોકો જાણે છે, પરંતુ તેનો સાચો અર્થ શું છે એટલે કે રામ રાજ્યની આદર્શ વ્યવસ્થાઓ શું હતી, રામ રાજ્યનો અર્થ શું છે, રાજ્ય કેવું છે, આ ભાગ્યે જ ચર્ચાનો ઊંડો અને ગંભીર વિષય બની જાય છે. એક પંક્તિમાં, દરેકનો અર્થ રામરાજ્યથી થાય છે કે રાજા રામના શાસનમાં દરેક સુખી હતા, એટલે કે કોઈ નાખુશ નહોતું. આ વાત સાચી છે, પરંતુ પ્રજાસત્તાક ભારતના રાષ્ટ્ર-રાજ્ય પર શાસન કરનારાઓમાં જાગૃતિ હોવી જોઈએ.
’શિક્ષણમાં રામત્વ’ ઝુંબેશ અથવા ’રામત્વમાં શિક્ષણ’ની ખૂબ જ જરૂર છે કે રામરાજ્યની સમગ્ર વિભાવનાને પ્રાથમિકથી ઉચ્ચ અભ્યાસ સુધીના વિવિધ સ્તરે નાગરિકશાસ્ત્ર, સમાજશાસ્ત્ર અને સામાન્ય જ્ઞાનમાં ભણાવવામાં આવે. આ અભ્યાસનો ફરજિયાત સમાવેશ કરવો જોઈએ.
પ્રાચીન કાળથી લઈને આજ સુધી, ભારતમાં અને સમગ્ર વિશ્વમાં રહેતા દરેક ભારતીય ભગવાન રામની સંપૂર્ણ કથા જાણે છે. હવે અયોધ્યામાં ભવ્ય અને દિવ્ય રામ મંદિર બન્યા બાદ રામની કથા યુગો યુગો સુધી અમર રહેશે. પરંતુ મોટાભાગના લોકોના મનમાં રામ કથાનું ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક પાસું વધુ વણાયેલું છે. વડીલોની દરેક આજ્ઞાનું પાલન કરવું, નબળા, અસહાય અને વંચિત લોકોને મદદ કરવી, તેમની સાથે મિત્રતા કરવી, દરેક પરિસ્થિતિમાં વચનનું પાલન કરવું, સામાજિક સમરસતા જાળવવી, દરેક પરિસ્થિતિમાં ધીરજ રાખવી, પાપો અને પાપીઓનો નાશ કરવો, આદર્શ પુત્ર, આદર્શ પતિ, આદર્શ ભાઈ, આદર્શ નાગરિક, આદર્શ રાજા આ રામના ગુણો છે.
ભગવાન રામ બધા માટે પૂજનીય છે. પણ તેમનું અનુકરણ કરવામાં આપણે હજુ પણ નહિવત રસ ધરાવીએ છીએ. માત્ર ગણ્યા ગાંઠ્યા ગુણોનું અનુકરણ કરવાનો પણ આપણે પ્રયત્ન કરીએ તો રામરાજ્ય સ્થાપવાનું સ્વપ્ન છેટું નહિ રહે. આપણામાં આસ્થા તો છે પણ અનુકરણ કરવાની ક્ષમતા નથી તે વાસ્તવિકતા છે. ભગવાનને પૂજવાવાળા પણ ગુનો કે ખોટું કરતા અચકાતા નથી. આ હકીકત છે. જે ખરેખર ધાર્મિક છે સંપૂર્ણ પણે ભગવાન શ્રી રામના માર્ગે ચાલવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે તે કોઈ ગુનો તો ઠીક પણ ગુનાહિત વિચારો પણ મનમાં લાવી ન શકે. હવે સમય આવી ગયો છે જો આપણે ભારતને ખરેખર ફરીથી સોનેકી ચીડિયા બનાવવી હશે, આપણી ભાવિ પેઢીને દુર્ગુણોથી બચાવવી હશે તો આપણે ભગવાન શ્રી રામને રોલમોડેલ માનીને તેનું અનુકરણ કરવું જ પડશે.