સરકાર 4500 શહેરોની પાલિકાઓ વચ્ચે નાણાકીય વ્યવસ્થા અંગેની સ્પર્ધા કરશે : આવક, ખર્ચ અને સંસાધનોનો ઉપયોગ સહિતની વ્યવસ્થાઓ ચકાશી રેન્ક અપાશે
અબતક, નવી દિલ્હી : સરકાર 4500 શહેરોની પાલિકાઓ વચ્ચે નાણાકીય વ્યવસ્થા અંગેની સ્પર્ધા કરશે. જેમાં આવક, ખર્ચ અને સંસાધનોનો ઉપયોગ સહિતની વ્યવસ્થાઓ ચકાશી રેન્ક અપાશે.
કેન્દ્રએ બુધવારે જાહેરાત કરી હતી કે તે સ્થાનિક સ્વરાજ્યની સંસ્થાઓ વચ્ચે તંદુરસ્ત સ્પર્ધા બનાવવાની 4,500 શહેરો અને મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓને તેમની નાણાકીય કામગીરીના આધારે રેન્ક આપશે. શહેરોનું રેન્કિંગ તેમના વર્તમાન નાણાકીય સ્વાસ્થ્યની ગુણવત્તા, સંસાધન એકત્રીકરણ, ખર્ચ પ્રદર્શન અને રાજકોષીય શાસન પ્રણાલી જેવા પરિમાણો પર હશે.
મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓના પોતાના સ્ત્રોતો જેમ કે પ્રોપર્ટી ટેક્સ અને યુઝર ચાર્જીસ, રાજ્ય અને કેન્દ્રીય તિજોરીમાંથી ભંડોળ પર નિર્ભરતા, નાણાંનું નબળું સંચાલન અને નાણાકીય અહેવાલોના ઓડિટમાં વિલંબ એ મુખ્ય ચિંતાઓ છે અને આનાથી ઘણા શહેરોના વિકાસ લક્ષ્યોને અસર થઈ છે. . કેન્દ્ર સરકારના ત્રીજા સ્તર તરીકે ઉભરી આવવા માટે શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓની મજબૂત ફાઇનાન્સ નિર્ણાયક છે તેવું જાળવી રહ્યું છે.
સ્વચ્છતા માપદંડો પર શહેરોની રેન્કિંગની સફળતામાંથી સંકેત લેતા, હાઉસિંગ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયે “સિટી ફાઇનાન્સ રેન્કિંગ્સ 2022” માટે ડ્રાફ્ટ માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે અને અપેક્ષા રાખે છે કે આ પડકાર મ્યુનિસિપલ ગવર્નન્સના નવા યુગ માટે માર્ગ મોકળો કરશે. કેન્દ્રીય શહેરી બાબતોના સચિવ મનોજ જોશીએ જણાવ્યું હતું કે આવી રેન્કિંગ રજૂ કરવાનો વિચાર પીએમ નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવ્યો હતો જ્યારે તેમણે ધર્મશાળામાં રાજ્યોના તમામ મુખ્ય સચિવો સાથે વાતચીત કરી હતી.
હાલમાં, ભારતમાં મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓ દ્વારા પેદા થતી પોતાની આવક વિકાસશીલ દેશોમાં 0.6% અને વિકસિત દેશોમાં 2.1%ની સરખામણીમાં જીડીપીના માંડ 0.15% છે. તેથી, મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓ રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારો પાસેથી ભંડોળ ટ્રાન્સફર પર ખૂબ નિર્ભર છે.
મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓ દ્વારા તેમના પોતાના સ્ત્રોતોમાંથી પેદા થતી મર્યાદિત આવક પર પ્રકાશ પાડતા, જોશીએ જણાવ્યું હતું કે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની માંગને ભંડોળ પૂરું પાડવામાં અથવા ઓપરેશન અને મેઇન્ટેનન્સને પણ પૂરી કરવામાં તેમની અસમર્થતામાં પ્રતિબિંબિત થાય છે.