બન્ને દેશો વચ્ચે ચંદ્ર મિશન, હ્યુમન સ્પેસ ફ્લાઈટ, પ્લેનેટરી ડિફેન્સ અને કોમર્શિયલ સ્પેસ એક્ટિવિટીના ક્ષેત્રોમાં મહત્વના કરાર થવાની આશા
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની યુએસ મુલાકાત દરમિયાન ભારત અને અમેરિકા અંતરિક્ષ સહયોગને આગળ વધારશે. બંને દેશો ચંદ્ર મિશન, હ્યુમન સ્પેસ ફ્લાઈટ, પ્લેનેટરી ડિફેન્સ અને કોમર્શિયલ સ્પેસ એક્ટિવિટીના ક્ષેત્રોમાં સ્પેસ સંબંધિત સહયોગ અંગે ચર્ચા કરશે.
ક્રિટિકલ એન્ડ ઇમર્જિંગ ટેક્નોલોજી પર પહેલ હેઠળ, બંને દેશોના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારો જેક સુલિવાન અને અજીત ડોભાલ જાન્યુઆરીમાં આ અંગે સહમત થયા છે. વ્હાઇટ હાઉસની ફેક્ટશીટમાં માનવ અવકાશ ઉડાન સહયોગને મજબૂત કરવાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો.
પીએમ મોદીની મુલાકાત દરમિયાન, ઘણા લોકો માને છે કે માનવ અવકાશ ઉડાન, અવકાશયાત્રી તાલીમ, ક્રૂ રેસ્ક્યુ અને અન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં ઊંડો સહકાર હશે. જાન્યુઆરીની ફેક્ટશીટમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે તેમાં ’ભારતીય સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન અને નાસા જ્હોન્સન સ્પેસ સેન્ટર ખાતે સ્પેસ એસ્ટ્રોનોટ ડિવિઝન માટે એડવાન્સ ટ્રેનિંગ’ સામેલ હશે.
તે ભારતના ગંગાયાન મિશનને મદદ કરશે, જેનો ઉદ્દેશ્ય 2025 માટે નિર્ધારિત ત્રણ દિવસના મિશન માટે 400 કિમીની ભ્રમણકક્ષામાં ત્રણ સભ્યોના ક્રૂને લોન્ચ કરીને માનવ અવકાશ ઉડાન ક્ષમતા દર્શાવવાનો છે. જો બંને દેશો વચ્ચે સમજૂતી થાય છે, તો તે પ્રથમ વખત બનશે કે ભારત અને યુએસ ગ્રહ સંરક્ષણ પર સાથે મળીને કામ કરશે.
અમેરિકા અને ભારત કોમર્શિયલ મુન સ્પેસ એક્ટિવિટીના ક્ષેત્રમાં પણ સાથે મળીને સહયોગ વધારશે. સ્ટાર્ટ-અપ ઈનોવેશન વેગ આપવા અને તેમને મોટી મૂડી અને સરકારો સાથે જોડવા તેમજ કાર્યકારી જૂથની રચના કરવા માટે ઈન્ડસ-એક્સ – યુએસ-ઈન્ડિયા બિઝનેસ કાઉન્સિલ દ્વારા વધતા સહયોગનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. ભારત અને અમેરિકા આર્ટેમિસ કરારમાં નવી દિલ્હીની ભાગીદારીની શક્યતા અંગે પણ ચર્ચા કરી રહ્યા છે.
શુક્રવારે નાસાના એક વરિષ્ઠ અધિકારી ભવ્ય લાલે જણાવ્યું હતું કે ભારતે કરારનો ભાગ બનવો જોઈએ. તાજેતરના વર્ષોમાં, ભારત અને યુએસએ તેમના અવકાશ સહયોગને વેગ આપ્યો છે. એપ્રિલ 2022 માં બંને દેશોના વિદેશ અને સંરક્ષણ પ્રધાનો વચ્ચે 2+2 સંવાદમાં, તેઓ અવકાશ પરિસ્થિતિની જાગૃતિ પર સાથે મળીને કામ કરવા સંમત થયા હતા.
