- સ્પેશિયલ ઈકોનોમિક ઝોનના અનેક નિયમોને હળવા કરાશે: સંસદના ચોમાસુ સત્રમાં આ સુધારાઓ રજૂ થાય તેવી શકયતા
પોતાના ત્રીજા કાર્યકાળના પ્રથમ 100 દિવસમાં મોદી સરકાર ધડાધડ અનેક નિર્ણયો લેવાની છે. જેમાં સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન કાયદામાં સૂચિત સુધારાને પણ સામેલ કરવામાં આવે તેવી અપેક્ષા છે અને સંસદના ચોમાસુ સત્રમાં રજૂ કરવામાં આવી શકે છે, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું. ખાસ તો સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનનો માલ હવે સ્થાનિક બજારમાં વેચવાનો તખતો તૈયાર કરવામાં આવ્યો હોવાનું સુત્રો જણાવી રહ્યા છે.
ચોમાસુ સત્ર નવી ચૂંટાયેલી સરકારનું પ્રથમ સત્ર હશે જેમાં 2024-25નું સંપૂર્ણ બજેટ પણ રજૂ કરવામાં આવશે. વિશ્વની સૌથી મોટી ચૂંટણી પ્રક્રિયા સાત તબક્કાની લોકસભા ચૂંટણી 19 એપ્રિલથી શરૂ થશે અને 4 જૂને મતગણતરી થશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે સરકાર સ્થાનિક બજારમાં સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનમાં ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોના વેચાણ માટે લવચીક માળખું અને એકમો માટે મંજૂરી પ્રક્રિયાઓને સુવ્યવસ્થિત કરવા જેવા ઘણા પગલાં વિચારી રહી છે. તેનો ઉદ્દેશ સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનને પુન:જીવિત કરવામાં મદદ કરવાનો છે અને સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન અને ડોમેસ્ટિક ટેરિફ એરિયા અથવા સ્થાનિક બજાર વચ્ચેના વ્યવસાયિક વ્યવહારોને સરળ બનાવવાનો છે.
સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન એ એવા વિસ્તારો છે કે જેને વેપાર અને કસ્ટમ્સ માટે વિદેશી ઝોન ગણવામાં આવે છે અને આ ઝોનની બહાર સ્થાનિક બજારમાં ડ્યુટી ફ્રી વેચાણ પ્રતિબંધિત છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયે અગાઉ દરખાસ્તો પર આંતર-મંત્રાલય બેઠક યોજી હતી.
ગયા વર્ષે, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે કહ્યું હતું કે સરકાર સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનના એકમો માટે કેટલાક નિયંત્રણો હળવા કરવા માટે સેક્ટરના વિકાસને વેગ આપવા વિચારી રહી છે. થિંક ટેન્ક ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવ (જીટીઆરઆઈ) એ એક અહેવાલમાં સૂચવ્યું છે કે સરકારે ઇનપુટ્સ પર ડિફોલ્ટ ડ્યુટી ચૂકવવા પર સ્થાનિક બજારમાં સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનમાં ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોના વેચાણની મંજૂરી આપવી જોઈએ કારણ કે તેનાથી મૂલ્ય વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન મળશે.
હાલમાં, સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનના એકમોને આઉટપુટ ધોરણે (તૈયાર માલ) ડ્યુટીની ચુકવણી પર ડીટીએમાં તેમના ઉત્પાદનો વેચવાની પરવાનગી છે. જીટીઆરઆઈના સહ-સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે સરકાર પહેલેથી જ વેરહાઉસ રેગ્યુલેશન યોજના હેઠળ મેન્યુફેક્ચરિંગ એન્ડ અધર ઓપરેશન્સ હેઠળ કાર્યરત કંપનીઓને ઇનપુટના આધારે ડ્યુટી માફી પર ડીટીએ વેચાણની મંજૂરી આપે છે. શ્રીવાસ્તવે કહ્યું હતું કે સરકાર “સમાનતા માટે સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન ને સમાન છૂટ આપી શકે છે. આનાથી સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોનમાં મૂલ્યવૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન મળશે, કારણ કે મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં ફિનિશ્ડ પ્રોડક્ટ્સ પરની ડ્યૂટી ઇનપુટ્સ કરતાં વધુ હોય છે. ઉલ્લેખનીય છે કે સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન્સ ભારતની નિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાનકર્તા તરીકે ઉભરી આવ્યા છે.
