માતાજીના નવલા નોરતા આવી રહ્યા છે. ત્યારે આપણે માતાજીના શક્તિપીઠ વિશે વાત ન કરીએ એવું તો બને જ નહિ તો, ત્યારે ચાલો જાણીએ 51 શક્તિપીઠોમાંના એક શક્તિપીઠ એટલે કે મહામાયા શક્તિપીઠ વિશે….
મહામાઈ શક્તિપીઠ એ હિંદુઓના સૌથી અગ્રણી ધાર્મિક સ્થળોમાંનું એક છે. આ મંદિર ભારતના જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્યમાં અમરનાથ પર્વત પર આવેલું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિર લગભગ 5000 હજાર વર્ષ જૂનું છે. તે હિંદુઓ માટે સૌથી પવિત્ર સ્થાનોમાંનું એક છે, એવું માનવામાં આવે છે કે માઈ ભક્તોએ તેમના જીવનકાળમાં એકવાર આ સ્થાનની મુલાકાત અવશ્ય લેવી જોઈએ.
જમ્મુ-કાશ્મીરમાં અમરનાથની પવિત્ર ગુફામાં બરફથી બનેલું શિવલિંગ છે. આ શિવલિંગની નજીક બરફથી બનેલી શક્તિપીઠ પણ કુદરતી રીતે બનેલી છે. આ શક્તિપીઠને પાર્વતીપીઠ પણ કહેવામાં આવે છે. આ શક્તિપીઠ અમરનાથ યાત્રાની શરૂઆતમાં જ જોવા મળે છે. અરનાથની યાત્રા ખૂબ જ મુશ્કેલ છે જેથી તેને પગપાળા અને ઘોડા પર કરવામાં આવે છે. આ સાથે આ યાત્રા ઉનાળામાં ટૂંકા ગાળા માટે યાત્રાળુઓ માટે સુલભ હોવા ઉપરાંત, સમગ્ર વિસ્તાર વર્ષના મોટાભાગના હિમથી ઢંકાયેલો રહે છે. જેથી મુસાફરીનો માર્ગ બરફ અને પથ્થરોથી ભરેલો છે.
મહામાયા શક્તિપીઠ જમ્મુ અને કાશ્મીરની અમરનાથ ગુફાઓમાં સ્થિત 51 શક્તિપીઠોમાંની એક છે. અમરનાથ ગુફા 3,888 મીટર (12,756 ફૂટ)ની ઉંચાઈ પર સ્થિત છે. તે હિંદુ ધર્મમાં સૌથી પવિત્ર સ્થાનો પૈકીનું એક માનવામાં આવે છે, જેની ભક્તોએ તેમના જીવનકાળમાં ઓછામાં ઓછી એક વાર મુલાકાત લેવી જોઈએ.
મહામાયા શક્તિપીઠનો ઇતિહાસ અને મહત્વ
ત્રિપુરામાલિનીની મુખ્ય વાર્તા શક્તિપીઠોના નિર્માણ સાથે સંબંધિત છે. જે મુજબ પ્રજાપતિ દક્ષની પુત્રી સતીના લગ્ન ભગવાન શિવ સાથે તેમની ઈચ્છા વિરુદ્ધ થયા હતા. ત્યારે દક્ષે એક મહાન યજ્ઞનું આયોજન કર્યું, પરંતુ સતી અને શિવને આમંત્રણ ન આપ્યું. આમંત્રિત કર્યા વિના, સતી યજ્ઞ સ્થળ પર પહોંચ્યા, જ્યાં દક્ષે સતી અને શિવ બંનેની અવગણના કરી.
સતી આ અપમાન સહન ન કરી શક્યા. તેથી, દેવી સતીએ તેમના પિતા રાજા દક્ષ દ્વારા આયોજિત હવનની અગ્નિમાં કૂદીને પોતાનો જીવ આપ્યો. ત્યારે ભગવાન શિવ તેમના મૃત શરીરને લઈને સમગ્ર બ્રહ્માંડમાં ફરતા હતા, ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ તેમના સુદર્શન ચક્રથી તેમના શરીરને 51 ભાગોમાં વહેંચી દીધું હતું. તે 51 ભાગોમાંથી, સતીનું ‘ગળું’ આ સ્થાન પર પડ્યું હતું.
અમરનાથ ધામ ઉપરાંત વિશ્વ પ્રસિદ્ધ હિમ શિવલિંગ, મહામાયા શક્તિપીઠ પણ ભક્તોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર આ સ્થાન પર ભગવાન શિવ તેમની પત્ની પાર્વતીને અમરત્વનો પાઠ ભણાવતા હતા. શિવ ભૈરવને ત્રિસંધ્યેશ્વર તરીકે પૂજવામાં આવે છે, દેવી પાર્વતી સાથે મહામાયા શક્તિપીઠ તરીકે ઓળખાય છે. આ મંદિરમાં, સતીના શરીરના અંગો તેમજ આભૂષણોની પૂજા કરવામાં આવે છે કારણ કે તેનું ગળું અહી પડ્યું હતું.
તેમજ માઈ ભક્તોમાં એવું માનવામાં આવે છે કે જે વ્યક્તિ દેવી મહામાયાના ત્રિસંધ્યેશ્વર સ્વરૂપ અને અમરનાથ નિવાસી ભગવાન ભોલેનાથની પૂજા-અર્ચના કરે છે તેને આ સંસારના તમામ સુખો પ્રાપ્ત થાય છે અને શિવલોકમાં સ્થાન પણ મળે છે. આ ગુફામાં ભક્તોને વિભૂતિનો પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે.
અમરનાથ શિવલિંગની શોધ
15મી સદીમાં બુટા મલિક નામનો એક ઘેટાં પાલક રહેતો હતો, તેને એક સંતે કોલસાની થેલી આપી હતી જે તેના ઘરે પહોંચતા સુધીમાં સોનામાં ફેરવાઈ ગઈ હતી. તે સંતનો આભાર માનવા તે જગ્યાએ પાછો ફર્યો, પણ તે ક્યાંય દેખાતો ન હતો. તેણે બધી જગ્યાએ શોધ કરી અને એક પવિત્ર ગુફા મળી જેમાં શિવલિંગ પણ હતું. તે પાછો ગયો અને તેના ગામના લોકોને વાર્તા કહી, અને તેઓ બધા તેની પૂજા કરવા લાગ્યા.મંદિર કુદરતી ગુફામાં બનેલ છે જેનો અર્થ છે કે તે માનવ નિર્મિત મંદિર નથી.
આ સાથે મંદિરમાં, આપણે દેવી મહામાયા અને ભગવાન શિવ અને ભગવાન ગણેશના ત્રિસંધ્યાસ્વરના બરફના સ્તંભના સ્વરૂપોને જોઈ શકીએ છીએ. તેમજ અમરનાથ યાત્રા દરમિયાન આ મંદિર ખુલ્લું રહે છે. તેથી, અમરનાથ યાત્રા આ મંદિરમાં ઉજવવામાં આવતો મુખ્ય તહેવાર છે.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
