દુરુપયોગ થવાની શક્યતાવાળી બિમારીઓના પેકેજોની કિંમત ઘટાડવામાં આવી, જ્યારે કેન્સર જેવી ગંભીર બિમારીઓના પેકેજોની કિંમતો વધારવામાં આવી
ભારત જેવા વિકાસશીલ દેશમાં મોટાભાગના રોગ થવા પાછળનું કારણ ગંદકી અને અસ્વચ્છતા હોવાનું જોવા મળ્યું છે. જેથી, વડાપ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ રાષ્ટ્રપિતા ગાંધીજીની જેમ સ્વચ્છતાને પ્રાધાન્ય આપીને દેશમાં સ્વચ્છતા વધારવા લોકઅભિયાન ચલાવ્યું હતુ મોદીના સ્વચ્છતા અભિયાનને સફળતા મળતા વડાપ્રધાન મોદીએ આયુષ્યમાન ભારત આરોગ્ય વિમા યોજના બનાવીને વિવિધ રોગોથી પીડાતા ગરીબ દર્દીઓને વર્ષે પાંચ લાખ રૂા. સુધી સારવાર મફત આપવાની યોજના બનાવી હતી. મોદીકેરના ભારે સફળતા મળી રહી છે. આ યોજનાની પ્રથમ વર્ષ ગાંઠે કેન્દ્રીય આરોગ્ય વિભાગે ૫૫૪ જેટલી સારવારોને રદ કરવાનો ૨૩૭ નવી સારવારો ઉમેરવાનો જયારે ૫૭ સારવારોની સહાયમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય કરાયો છે.
આયુષ્યમાન ભારત યોજના પ્રારંભ થયાને ૨૩મી સપ્ટેમ્બરે પ્રથમ વર્ષ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ થયું છે. આ યોજના હેઠળ દેશના ૪૬.૪ લાખ દર્દીઓને મફત સારવાર આપવામાં આવી છે.ત્યારે આ યોજનમાં ગેરપયોગ થવાની સંભાવનાવાળી પેકેજો બંધ કરવાનો જયારે અનેક નવા પેકેજો શરૂ કરવાનો નિર્ણય કરાયો છે. જયારે ૫૭ પેકેજોમાં સારવાર રકમ ઘટાડવાનો નિર્ણય કરાયો છે. બંધ કરાયેલા પેકેજોમાં ટેનલ એનજીયોપ્લાસ્ટી સિંગલ મેડીકેટેડ સ્ટેન્ટ અને ઈન્વર્શન ઓફ હાઈડ્રોસીસ એક-અનઈલેટ્રેરલનો સમાવેશ થાય છે. ઉપરાંત જમણી ડાબી બાજુના હાર્ટકેથેરેસીઝેશન અને ડીજે સ્ટેન્ટ દૂર કરવાનો નવી કાર્યસુચિમાં સમાવવામાં આવ્યા છે.
કેન્સરના દર્દીઓને વધુ સારી સારવાર આપવા માટે પેકેજોમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારના, આરોગ્ય વિભાગે ૧૮મી સપ્ટેમ્બરે યોજનાના પેકેજોમાં ફેરફાર કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. સરકારે આ આરોગ્ય વિમા યોજનાના સારા અમલીકરણ માટે જવાબદાર સતાધીશો બનાવવાનો પણ નિર્ણય કર્યો છે. આ અંગે કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રી હર્ષવર્ધને જણાવ્યું હતુ કે આ યોજનામાં દૂરપયોગ થવાની સંભાવનાવાળા અનેક પેકેજોને બંધ કરવાનો તેમાં અપાતી સહાયની રકમમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે. જયારે અનેક નવા પેકેજોને આ યોજનામાં આવરી લઈને અનેક ખાનગી હોસ્પિટલોમાં આ નવા પેકેજોનાં રોગોની સારવાર ઉપલબ્ધ થાય તે માટે નવી ખાનગી હોસ્પિટલોને યોજનામાં ઉમેરવામાં આવી છે.
સુધારેલા ઓન્કોલોજી પેકેજો લાભાર્થીઓ માટે કેન્સરની સંભાળને સુધારણા કરશે અને દેશમાં વર્તમાનની શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓને પ્રતિબિંબિત કરવા માટે ગોઠવાયેલા છે. તેમ હર્ષવર્ધનને જણાવીને ઉમેર્યું હતું કે, આ સુધારેલા દરોથી દેશમાં કેન્સરની સંભાળમાં વધારો થવાની અપેક્ષા છે, તેની સાથે સંકળાયેલા ભારે ખર્ચમાં ધરખમ ઘટાડો થશે. સર્જિકલ અને તબીબી ઓન્કોલોજીના બહુવિધ શાસનને સમાવવા માટે ઓન્કોલોજી પેકેજોને વિભાજિત કરવામાં આવ્યા છે, જે રેડિયોથેરાપી રેજિન્સ દ્વારા પૂરક છે. હોસ્પિટલો દ્વારા સરકારને પેકેજની કિંમતોમાં સુધારો લાવવાનું દબાણ હતું, કારણ કે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાઓએ દલીલ કરી હતી કે, ઉચ્ચતમ કાર્યવાહી માટેની નિયત કિંમતો મોટાભાગે અનિવાર્ય છે. જેમાં ઘણી મોટી અનેક હોસ્પિટલોને પણ આ યોજના માટે સાઇન અપ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
ક્રોસ સ્પેશિયાલિટી પેકેજો, સ્તરીકૃત પેકેજો અને એડ ઓન પેકેજો જેવા પેકેજોને સુધારતી વખતે આરોગ્ય મંત્રાલય દ્વારા કેટલીક નવીન ખ્યાલોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો જે એમ્પેનલ્ડ હોસ્પિટલ માટે યોગ્ય પેકેજની પસંદગીની સરળતામાં વધારો કરશે. આરોગ્ય મંત્રાલયના સીઈઓ ડો.ઇન્દુ ભૂષણે જણાવ્યું હતું કે, સહકારી સંઘવાદની ભાવનામાં, ફેરફારોને અંતિમ સ્વરૂપ આપતા પહેલા, રાજ્યો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાંથી પણ પ્રતિસાદ લેવામાં આવ્યો હતો. તેમના પ્રતિસાદની સમીક્ષા સમિતિ દ્વારા તપાસ કરવામાં આવી હતી. તેમણે ઉમેર્યું રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત કેન્દ્રો કે જે વીમા મોડેલનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે અથવા ટ્રસ્ટ અને વીમા મોડેલના જોડાણનો હાલનો પેકેજ માસ્ટરનો ઉપયોગ ચાલુ કરારની અવધિ સમાપ્ત થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રાખવાની અથવા તેમના કરારમાં યોગ્ય સુધારા કર્યા પછી નવા સંસ્કરણ તરફ સ્થળાંતર કરવાની સ્વાયતતા રહેશે.
આરોગ્ય મંત્રાલયે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ભવિષ્યની તૈયારીમાં, તે તેની આઇટી સિસ્ટમમાં પ્રત્યારોપણની, ઉચ્ચતમ વપરાશવાળા વસ્તુઓના પાછળના ભાગમાં અલગથી ગોઠવવાનું વિચારી રહી છે. જ્યારે પણ પેકેજ ખર્ચના આ નોંધપાત્ર ઘટકોની કિંમતમાં કોઈ હિલચાલ થાય ત્યારે આ ઉપયોગી થશે.
હાલમાં આ યોજનામાં ૧,૩૯૩ સારવાર પેકેજો છે. જેમાંથી ૧,૦૮૩ સર્જિકલ, ૩૦૯ મેડિકલ અને એક અનિશ્ચિત પેકેજ છે. એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે,
તે આરોગ્ય સંશોધન વિભાગ (ડીએચઆર), ભારતીય તબીબી સંશોધન અને ટાટા મેમોરિયલ હોસ્પિટલની સાથે એક ઉત્સાહી અને વૈજ્ઞાનિક પ્રક્રિયાને અનુસરે છે, જે નામકરણ અને તેમના સંબંધિત વિશેષતાઓ માટે કિંમત નિર્ધારણની અસંગતતાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરશે. નિષ્ણાત સમિતિઓએ યોજનાના સંબંધિત વિભાગોની તપાસ કરી અને સૂચનો કર્યા, સમીક્ષા સમિતિએ નિષ્ણાત સમિતિઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા સૂચનોની તપાસ કરી અને તેમની મધ્યસ્થી કરી, અને અંતે સમીક્ષા સમિતિની ભલામણોને સંચાલન મંડળ સમક્ષ મંજૂરી માટે મુકવામાં આવી – જેણે આ કાર્યવાહી કરી અંતિમ નિર્ણય કર્યો હતો.
