- નવા સંશોધનનું નેતૃત્વ કરનાર નોર્થવેસ્ટર્ન યુનિવર્સિટીના એસ્ટ્રોફિઝિસિસ્ટ સાયનાસી રોઝ કહે છે કે બ્લેક હોલના કેન્દ્રની નજીકનો વિસ્તાર ઝડપથી વિસ્તરતા તારાઓ સાથે ખૂબ જ ગીચ છે
Offbeat : આપણી આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં ધનુરાશિ A* (Sgr A*) નામનું સુપરમાસીવ બ્લેક હોલ સ્થિત છે. તેની આસપાસ ગાઢ તારાઓનો સમૂહ છે. બ્લેક હોલના મજબૂત ગુરુત્વાકર્ષણ બળને કારણે, નજીકના તારાઓની ગતિ ખૂબ વધી જાય છે.
આવા વાતાવરણમાં તારાઓ વચ્ચે ઘણી ટક્કર થાય છે. નવા અભ્યાસમાં, આ અથડામણના પરિણામોમાં જાણવા મળ્યું છે કે કેન્દ્રની નજીકના તારાઓમાં વિલીનીકરણની ઘટનાઓને કારણે, ક્યારેક તારાઓનું જીવન અણધારી રીતે વધી જાય છે.
શું બહાર આવ્યું નવા સંશોધનમાં ??
નવા સંશોધનનું નેતૃત્વ કરનાર નોર્થવેસ્ટર્ન યુનિવર્સિટીના એસ્ટ્રોફિઝિસિસ્ટ સાયનાસી રોઝ કહે છે કે બ્લેક હોલના કેન્દ્રની નજીકનો વિસ્તાર ઝડપથી વિસ્તરતા તારાઓ સાથે ખૂબ જ ગીચ છે, જેના કારણે તારાઓ એકબીજા સાથે વારંવાર વાતચીત કરતા રહે છે. સંશોધકોએ આ તારાઓનું શું થાય છે તેની તપાસ કરી છે.
સંશોધકોને તારાઓની અથડામણમાં બે મુખ્ય પરિણામો મળ્યા. તારાઓનો સૌથી અંદરનો મુખ્ય સ્તર સૌથી ગરમ અને સૌથી ગીચ છે, જ્યાં પરમાણુ સંમિશ્રણ થાય છે. તેની આસપાસ રેડિયેશન અને કન્વેક્શન ઝોન છે જ્યાંથી ઊર્જા બહાર આવે છે. બાહ્ય સ્તર, ફોટોસ્ફિયર, તારાની દૃશ્યમાન સપાટી છે. બ્લેક હોલની નજીકના વાતાવરણમાં તારાઓની વધુ ઝડપ સાથે, તેમના બાહ્ય પડ ખરવા લાગે છે અને તેમનું વજન ઘટવા લાગે છે. તેના કારણે અંદરના સ્તરો દેખાઈ જાય છે અને ક્યારેક તારો અલગ દેખાવા લાગે છે.
જ્યારે તારાઓ ત્યાં મર્જ થાય છે, ત્યારે તેમના કોરો મર્જ થાય છે, જેના કારણે નવા તારાનું કેન્દ્રિય દળ અને ઘનતા વધે છે. આના પરિણામે કોરનું મજબૂત ગુરુત્વાકર્ષણ સંકોચન થાય છે, જે પરમાણુ પ્રતિક્રિયાઓના દરને ઝડપી બનાવે છે. પરિણામ એ છે કે તારો વધુ ગરમ, તેજસ્વી અને પહેલા કરતા પણ મોટો બને છે. આવી સ્થિતિમાં, આ નવો તારો જુવાન અને તાજેતરમાં રચાયેલો દેખાય છે, જ્યારે વિલીનીકરણ પહેલા તારાઓ ઘણા મોટા હતા.
આ રીતે, ઘણા સ્ટાર્સના સંઘર્ષને કારણે, એક પ્રકારની લોટરી રમાય છે અને લાગે છે કે તેમનામાં નવું જીવન આવ્યું છે. પરંતુ આ વિશાળ અને મર્જ થયેલા તારાઓનું જીવન ટૂંકું છે કારણ કે તેઓ તેમના બળતણને ખૂબ જ ઝડપથી બાળે છે અને ઝડપથી મૃત્યુ પામે છે.
આ અભ્યાસથી વૈજ્ઞાનિકો ગેલેક્સીની ઉત્ક્રાંતિની પ્રક્રિયાને ઊંડાણપૂર્વક સમજી શકશે. આમાં બ્લેક હોલ અને ગેલેક્સી વચ્ચેની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાનો પણ સમાવેશ થાય છે. અભ્યાસ એ પણ જણાવે છે કે સુપરમાસિવ બ્લેક હોલ કેવી રીતે સમૂહ એકઠા કરે છે અને તેમની આસપાસના તારાના વાતાવરણમાં પ્રક્રિયાઓ કેટલી અલગ છે. આ વાતાવરણ ગુરુત્વાકર્ષણના સિદ્ધાંતોને ચકાસવા માટે પ્રયોગશાળા પણ બની શકે છે.