દક્ષિણ-પશ્ચિમ પાકિસ્તાનના કઠોર ભૂપ્રદેશ, ઢોળાવ અને જ્વાળામુખીની વચ્ચે, હિંદુ ભક્તો દર વર્ષે મા હિંગળાજ મંદિરની યાત્રા કરે છે. ગુફામાં આવેલા આ મંદિરના શિખર સુધી પહોંચવા માટે સેંકડો પથ્થરના પગથિયાં ચડવા પડે છે. ચડતી વખતે, ભક્તો નારિયેળ અને ગુલાબના ફૂલ અર્પણ કરે છે. આ વાર્ષિક તીર્થયાત્રા ત્રણ દિવસ સુધી ચાલે છે અને સમગ્ર પાકિસ્તાનમાંથી હિન્દુઓને આકર્ષે છે. જો કે, હાલમાં પાકિસ્તાનમાં માત્ર 2 ટકા હિંદુ વસ્તી બાકી છે, જે આઝાદી સમયે 20 ટકા હતી. તેમાંથી ઘણા માર્યા ગયા, કેટલાક ઇસ્લામમાં પરિવર્તિત થયા, કેટલાક ભાગી ગયા, જ્યારે બાકી રહેલા લોકો હજુ પણ દર વર્ષે માતા આદિશક્તિના આ શક્તિપીઠ પર ભક્તિ સાથે માથું નમાવવા આવે છે.
હિંગળાજ મંદિર તીર્થયાત્રા પાકિસ્તાનનો સૌથી મોટો હિંદુ તહેવાર
ઉલ્લેખનીય છે કે, હિંગળાજ મંદિર તીર્થયાત્રા પાકિસ્તાનનો સૌથી મોટો હિંદુ તહેવાર છે, જેનું આયોજન બલૂચિસ્તાનના હિંગોળ નેશનલ પાર્કમાં કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે, તીર્થયાત્રા શુક્રવાર (26 એપ્રિલ, 2024) થી સોમવાર સુધી ચાલી હતી, જેમાં 100,000 થી વધુ હિન્દુઓએ ભાગ લીધો હતો. હિંદુઓ સામેના વિવિધ અત્યાચારો સહિત અનેક પડકારો હોવા છતાં, તેઓ દર વર્ષે ગરમીની ઋતુમાં ઘણી મુશ્કેલીઓ સહન કરીને માતાના દર્શન કરવા આવે છે.
હિંગળાજ મંદિર માતાના શક્તિપીઠમાંથી એક છે
તમને જણાવી દઈએ કે હિંગળાજ મંદિર માતાના શક્તિપીઠમાંથી એક છે, એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં માતા સતીના અવશેષો પડ્યા હતા. હાલમાં મંદિરનું સંચાલન મહારાજ ગોપાલ દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ તીર્થયાત્રા સિંધ પ્રાંતથી શરૂ થાય છે, જે સેંકડો કિલોમીટરનું અંતર કાપે છે. સહભાગીઓ મંદિર સુધી પહોંચવા માટે મકરાન કોસ્ટલ હાઇવેનો ઉપયોગ કરીને હૈદરાબાદ અને કરાચી જેવા શહેરોમાંથી બસમાં મુસાફરી કરે છે. ઘણા લોકો રણની ધૂળ અને ગરમ પવનથી પોતાને બચાવવા માટે બાળકો અને સામાન સાથે રણ વિસ્તારમાં પગપાળા મુસાફરી કરે છે.
પાકિસ્તાન ત્રણ શક્તિપીઠોનું ઘર છે
યાત્રા દરમિયાન, ભક્તો રંગબેરંગી કપડાં પહેરે છે અને ‘જય માતા દી’ અને ‘જય શિવ શંકર’ ના નારા લગાવે છે. કેટલાક લોકો બાળક માટે આશીર્વાદ લેવા આવે છે, તેઓ માને છે કે માતાના ભોગે કોઈ ખાલી હાથે પરત આવતું નથી. યાત્રા દરમિયાન, મંદિરને શણગારવામાં આવે છે અને બાળકો, ખાસ કરીને શિશુઓ, દેવી-દેવતાઓના આશીર્વાદ મેળવે છે. હિંગોળ નદીમાં પણ ભક્તો સ્નાન કરે છે. હિંગળાજ માતા મંદિરના મહાસચિવ વર્સીમલ દેવાનીએ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના તણાવપૂર્ણ સંબંધોને કારણે ભારતીય ભક્તો દર્શન કરી શકતા ન હોવા અંગે નિરાશા વ્યક્ત કરી હતી. સંભવિત આર્થિક લાભો અને બંને રાષ્ટ્રો વચ્ચે લોકો-થી-લોકોના સંપર્કો વધારવાની તકને ટાંકીને, તેમણે પાકિસ્તાન સરકારને ભારતીય હિન્દુઓને વિઝા આપવા વિનંતી કરી. પાકિસ્તાન ત્રણ શક્તિપીઠોનું ઘર છે.
બલૂચિસ્તાનના મુસ્લિમો પણ હિંદુ શ્રદ્ધાળુઓની મદદ કરે છે
જો કે આ દરમિયાન બલૂચિસ્તાનના મુસ્લિમો પણ હિંદુ શ્રદ્ધાળુઓની મદદ કરે છે. બલૂચ મુસ્લિમો હિંગળાજ માતાનું ખૂબ જ આદર કરે છે અને આ સ્થાનને ‘નાનીનો હજ’ કહે છે. બલૂચ મુસ્લિમોનું કહેવું છે કે પાકિસ્તાને તેમની જમીન પર ગેરકાયદેસર રીતે અતિક્રમણ કર્યું છે અને પાકિસ્તાની સેના તેમના પર અત્યાચાર કરે છે અને તેમની છોકરીઓને છીનવી લે છે. કદાચ આવા જ અત્યાચારોનો સામનો કરવાનું પરિણામ છે કે બલોચ મુસ્લિમો હિંદુઓની નજીક આવ્યા છે અને કટ્ટરવાદ સામે અવાજ ઉઠાવી રહ્યા છે. તમને જણાવી દઈએ કે, આ બલૂચ લોકો ભારતમાં મળવા માટે પણ તૈયાર છે, તેમના મતે તેઓ ભારતને પોતાનો મોટો ભાઈ માને છે.