દેશની શાંતિ ફરી ડહોળાશે?
આખું પંજાબ બાનમાં લેવાયું છતાં અમૃતપાલસિંઘ હજુ પણ પોલીસને હાથતાળી આપી રહ્યો છે, હજુ આ સમસ્યાનું સમાધાન મળે તે પૂર્વે જ દિલ્હીમાં મળેલી મહાપંચાયતમાં ખેડૂત આંદોલન-2નું બ્યુગલ ફૂંકાયું
મોદી સરકાર અર્થતંત્ર અને દેશની સુરક્ષા આ બે મુદ્દાઓ ઉપર જ આગળ ચાલી રહી છે. જો હવે આ બે મુદ્દાઓ સામે જ પડકાર ઉભા થયા છે. એક તરફ ખાલિસ્તાની ચળવળ ચાલી રહી છે અને બીજી તરફ ખેડૂત આંદોલનની ચીમકી મળી છે. હવે જોવું એ રહ્યું કે આ બન્ને મુદાઓને સરકાર કેવી રીતે ઉકેલે છે.
ખાલિસ્તાનના મેળા મનસૂબાનો ભારતમાં અમલ કરવાની જેને જવાબદારી મળી હતી તે અમૃતપાલ સિંઘને પકડવા માટે પોલિસે તમામ પ્રયાસો કર્યા પણ તે નિષ્ફળ રહ્યા છે. અમૃતપાલસિંઘને પકડવા માટે સરકારે આખા પંજાબને બાનમાં લીધું છે છતાં પણ અમૃતપાલસિંઘ હાથતાળી આપી રહ્યો છે. ત્યાં સુધી કે સરકારે સરહદો ઉપર પણ પહેરો વધારી દીધો છે જેથી અમૃતપાલસિંઘ દેશ છોડીને ભાગી ન જાય. આમ સરકાર અગાઉથી જ ખાકિસ્તાની ચળવળને ડામવા માટે પ્રયાસ કરી રહી હતી. તેવામાં ખેડૂત આંદોલનની પણ તૈયારી શરૂ થઈ ગઈ છે.
દિલ્હીના રામલીલા મેદાનમાં 14 મહિના પછી યુનાઇટેડ કિસાન મોરચાના આહ્વાન પર દેશભરના ખેડૂતો ફરી એકવાર એક થયા. વરસાદ હોવા છતાં, રાજ્યોમાંથી હજારો ખેડૂતો કિસાન મહાપંચાયત પહોંચ્યા અને જો તેમની માંગણીઓ નહીં સંતોષાય તો આંદોલન ચાલુ રાખવાની વાત કરી. વક્તાઓએ ખેડૂત વિરોધી નીતિઓ સામે ગુસ્સો વ્યક્ત કર્યો, કૃષિ પર કોર્પોરેટ નિયંત્રણ અને કેન્દ્ર સરકાર તેના વચનોથી પાછીપાની કરવાનો આરોપ લગાવ્યો. એમએસપી પર પાકની ખરીદીની ખાતરી આપવાના કાયદાની નિંદા કરતો 14 મુદ્દાનો માંગણી પત્ર, ખેડૂતો સામે દાખલ કરાયેલા દાવાઓ પરત કરવા, લોન માફી, ખેડૂતોનું પેન્શન, કૃષિ ક્ષેત્ર, જમીન અને જંગલ સહિતના કુદરતી સંસાધનો કોર્પોરેટ્સને સોંપવામાં આવ્યા છે. ઉપર ખેડૂતોને એકત્ર કરવા માટે એસકેએમ ટૂંક સમયમાં રાજ્ય પરિષદો અને યાત્રાઓનું આયોજન કરશે.
એસકેએમનું 15 સભ્યોનું પ્રતિનિધિમંડળ કૃષિ ભવન ખાતે કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રીને મળ્યું અને તેમને બે મેમોરેન્ડમ સોંપ્યા. એસકેએમએ કૃષિ પ્રધાનને જણાવ્યું હતું કે જો સમયમર્યાદામાં માંગણીઓ સંતોષવામાં નહીં આવે તો મોરચા આગળની વ્યૂહરચના જાહેર કરશે. 30મી એપ્રિલે મળનારી બેઠકમાં કિસાન આંદોલન-2ની રૂપરેખા નક્કી કરવામાં આવશે.
કૃષિ મંત્રી સાથે યોજાયેલી બેઠકમાં ખેડૂતોને વીજ બિલમાં આપવામાં આવતી સબસીડી અંગે ખેડૂતોએ હકારાત્મક પ્રતિભાવ આપ્યો હતો. જો કે હજુ પણ પડતર માંગણીઓ પુરી ન થવા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરતા જણાવ્યું હતું કે જ્યાં સુધી તમામ માંગણીઓ સંતોષવામાં નહી આવે ત્યાં સુધી આંદોલન ચાલુ રહેશે.
એસકેએમના દર્શન પાલે કહ્યું કે, કૃષિ મંત્રી સાથેની બેઠકમાં ખેડૂતોની સમસ્યાઓને ધ્યાનમાં રાખીને વિદ્યુત સુધારા કાયદામાં સુધારા કરવામાં આવ્યા છે. તેનાથી રાહત મળશે. અતિવૃષ્ટિ, દુષ્કાળ કે પૂરના કારણે પાકને થયેલા નુકસાન માટે વળતર સહિત કેટલાક મુદ્દાઓ પર સરકારે સકારાત્મક વલણ દર્શાવ્યું હતું. જો કે, એમએસપી માટેની સમિતિ પર સવાલો ઉઠાવતા તેમણે કહ્યું કે તેની ખાતરી આપવા માટે કાયદો ઘડવાની માંગ છે. તેમણે કહ્યું કે જો ખેડૂતોની માંગણીઓ પર કોઈ સુનાવણી નહીં થાય તો આગામી 30 એપ્રિલે યોજાનારી સંયુક્ત કિસાન મોરચાની બેઠકમાં વધુ મોટા આંદોલનની જાહેરાત કરવામાં આવી શકે છે.
અગાઉનું ખેડૂત આંદોલન એક વર્ષથી વધુ ચાલ્યું હતું
26 નવેમ્બર, 2020 ના રોજ શરૂ થયેલ ખેડૂત આંદોલન 11 ડિસેમ્બર, 2021 ના રોજ સમાપ્ત થયું. સરકાર અને ખેડૂતો વચ્ચેની બેઠકોના અનેક રાઉન્ડ અનિર્ણિત રહ્યા હતા. બાદમાં, ત્રણેય કૃષિ કાયદાઓને નાબૂદ કરવાની જાહેરાત પછી, ખેડૂતો દિલ્હીની સરહદોથી તેમના રાજ્યોમાં પાછા ફર્યા. સરકારની ખાતરી બાદ પણ જે માંગણીઓ પર નિર્ણય ન આવી શક્યો, તેનો અમલ નહીં થતાં મહાપંચાયતના સ્વરૂપે ખેડૂત આંદોલન-2ની તૈયારીઓ શરૂ કરી છે.
30 એપ્રિલની બેઠકમાં આંદોલનની રણનીતિ ઘડાશે
ખેડૂતોની આગામી બેઠક 30 એપ્રિલે યોજાશે. જો સરકાર માંગણીઓ નહીં સાંભળે તો બેઠકમાં આગળની રણનીતિ નક્કી કરવામાં આવશે. ખેડૂતોએ નિર્ણય કર્યો છે કે જો સંઘર્ષ ઉગ્ર બનાવવો પડશે તો જ સરકાર માનશે. મહાપંચાયતમાં કિસાન મોરચાના પદાધિકારીઓએ રાજ્યોના ખેડૂતોને આંદોલનની તૈયારીમાં સામેલ થવા હાકલ કરી હતી.