આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ, દર વર્ષે 21 જૂને ઉજવવામાં આવે છે, યોગની પ્રેક્ટિસ કરવાના શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક લાભોને પ્રોત્સાહન આપે છે. યોગ એ ભારતમાં ઉદ્દભવેલી એક પ્રાચીન પ્રથા છે જે શારીરિક મુદ્રાઓ (આસનો), શ્વાસ લેવાની કસરત (પ્રાણાયામ) અને ધ્યાન દ્વારા મન, શરીર અને આત્માને એક કરે છે.
જો તમે યોગ દિવસ પર પ્રથમ વખત યોગાભ્યાસ કરી રહ્યા છો, તો તમારે મૂળભૂત મુદ્રાઓ અને શ્વાસ લેવાની કસરતો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે. આ સમાચારમાં અમે તમને યોગને લગતી દસ મૂળભૂત ટિપ્સ જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જે તમારા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી થશે.
સામાન્ય મુદ્રાથી શરૂઆત કરો
સરળ મુદ્રાથી શરૂઆત કરવાથી ઈજા થતી અટકાવે છે અને મજબૂત પાયો બનાવે છે. વધુ જટિલ આસનો તરફ આગળ વધતા પહેલા તાડાસન (પર્વત પોઝ), અધો મુખ સ્વાનાસન અને બાળકોની દંભ જેવા સરળ આસનોમાં નિપુણતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
યોગ્ય શારીરિક મુદ્રાનો ઉપયોગ કરો
યોગ્ય મુદ્રાનો ઉપયોગ કરો અને કરોડરજ્જુને સીધી રાખો. આ આસનની સલામતી અને અસરકારકતાને સુનિશ્ચિત કરે છે. તમારા પ્રશિક્ષક દ્વારા આપવામાં આવેલા સંકેતો પર ધ્યાન આપો અથવા વિશ્વસનીય સ્ત્રોતની વિગતવાર સૂચનાઓને અનુસરો. અરીસાનો ઉપયોગ કરો અથવા કોઈને તમારો દેખાવ તપાસવા માટે કહો.
ભૌતિક આરામ પર ધ્યાન આપો
તમારા શરીરને અનુભવો કારણ કે તે વધુ પડતી મહેનત અને ઈજાથી રક્ષણ આપે છે. જો કોઈ મુદ્રામાં પીડાદાયક અથવા અસ્વસ્થતા લાગે, તો તેને સરખી રીતે સમજી લો અથવા છોડી દો. અગવડતા અને પીડા વચ્ચે તફાવત કરવો મહત્વપૂર્ણ છે.
નિયમિત કસરત કરો
નિયમિત પ્રેક્ટિસથી તાકાત, લવચીકતા અને સ્થિરતા વધે છે. ટૂંકા, દૈનિક સત્રોને બદલે ટૂંકા, લાંબા સત્રો માટે લક્ષ્ય રાખો. દિવસમાં 15-20 મિનિટ પણ ફાયદાકારક બની શકે છે.
તમારા શ્વાસને નિયંત્રિત કરો
શ્વાસ લેવાથી આરામ અને ધ્યાન વધે છે જે તમે યોગ્ય રીતે યોગ કરી રહ્યા છો તેની ખાતરી કરવા માટે જરૂરી છે. ઊંડા, ડાયાફ્રેમેટિક શ્વાસ લેવાની પ્રેક્ટિસ કરો (નાક દ્વારા શ્વાસ લો, પેટ ભરો અને સંપૂર્ણપણે શ્વાસ બહાર કાઢો). તમારા શ્વાસને તમારી હલનચલન સાથે સુમેળ કરવાનો પ્રયાસ કરો.
પ્રોપ્સનો ઉપયોગ કરો
આધાર યોગ્ય ગોઠવણી અને ઊંડા ખેંચાણ પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે. તમારી કસરતોને ટેકો આપવા માટે બ્લોક્સ, સ્ટ્રેપ અને ધાબળાનો ઉપયોગ કરો. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે ફ્લોર સુધી ન પહોંચી શકો તો ત્રિકોણ પોઝમાં તમારા હાથ નીચે બ્લોકનો ઉપયોગ કરો.
વોર્મિંગ અપ
વોર્મિંગ અપ તમારા શરીરને ઊંડા ખેંચાણ માટે તૈયાર કરે છે અને ઈજાના જોખમને ઘટાડે છે. સ્નાયુઓમાં લોહીનો પ્રવાહ વધારવા માટે ગરદનના રોલ, શોલ્ડર શ્રગ્સ અને કેટ-કાઉ સ્ટ્રેચ જેવી હળવા વોર્મ-અપ એક્સરસાઇઝથી શરૂઆત કરો.
તમારી જાતને શાંત રાખો
શાંત રહેવાથી શરીર પુનઃપ્રાપ્ત થાય છે અને સ્નાયુઓમાં દુખાવો ઓછો થાય છે. શાંત આસનો અને સ્ટ્રેચિંગ સાથે તમારી પ્રેક્ટિસનો અંત કરો, ત્યારબાદ સંપૂર્ણપણે આરામ કરવા માટે શવાસન (શબ પોઝ) કરો.
હાઇડ્રેટેડ રહો
પૂરતા પ્રમાણમાં પાણી પીવો કારણ કે તે તમારા સ્નાયુઓ અને સાંધાઓને લુબ્રિકેટ કરે છે અને ડિટોક્સિફિકેશનમાં મદદ કરે છે. તમારી કસરત પહેલા અને પછી પાણી પીવો. અગવડતા ટાળવા માટે વ્યાયામ પહેલા વધુ પાણી પીવાનું ટાળો.
હકારાત્મક વિચાર જાળવી રાખો
સકારાત્મક રહેવાથી તમારા અનુભવમાં સુધારો થાય છે અને લાંબા ગાળાની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રોત્સાહન મળે છે. ધૈર્ય અને સકારાત્મકતા સાથે તમારી પ્રેક્ટિસ કરો. નાની પ્રગતિની ઉજવણી કરો અને તમારા પર વધારે દબાણ ન કરો.