આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસ : 3જી જુલાઇના રોજ સમગ્ર વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ પ્લાસ્ટિક બેગની ઉપયોગિતા ઘટાડવાનો અને લોકોને તેના સુરક્ષિત વિકલ્પો વિશે જણાવવાનો છે. પ્લાસ્ટિક માત્ર પર્યાવરણને જ નહીં પણ તે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ જોખમી છે.
પ્લાસ્ટિક આપણા સ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણ માટે કેટલું હાનિકારક છે તે અંગે લોકોને જાગૃત કરવા દર વર્ષે 3જી જુલાઈએ આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ દિવસ ઘણી રીતે ખૂબ જ ખાસ છે. પ્લાસ્ટિક પ્રદૂષણના ગંભીર જોખમો વિશે જાણવું આપણા બધા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ આપણા વર્તમાનને તો બગાડે છે પણ આવનારી પેઢીઓને પણ અસર કરી શકે છે. આજે કપડાથી લઈને બ્યુટી પ્રોડક્ટ્સના પેકેજિંગમાં પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે.
3જી જુલાઈએ જ પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસ કેમ ઉજવવામાં આવે છે?
ઝીરો વેસ્ટ યુરોપ દ્વારા વર્ષ 2009માં આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. પ્લાસ્ટિક બેગના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકવાના હેતુથી આ પહેલ કરવામાં આવી હતી. મોટાભાગની પ્લાસ્ટિકની થેલીઓ સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકની બનેલી હોય છે. જે પર્યાવરણ તેમજ મનુષ્યો અને પ્રાણીઓને નુકસાન પહોંચાડે શકે છે. પ્લાસ્ટિકના કારણે થતા પ્રદૂષણમાં પ્લાસ્ટિકની થેલીઓ સૌથી મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.
પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત દિવસનું મહત્વ શું છે.
સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકમાંથી બનેલી વસ્તુઓ આપણા જળાશયોને દૂષિત કરે છે. દરરોજ 2000 થી વધુ પ્લાસ્ટિકના ટુકડા સમુદ્રો, નદીઓ અને તળાવોમાં ફેંકવામાં આવે છે. પ્લાસ્ટિક બેગ પાણીને દૂષિત કરે છે તેમજ તેમાં રહેતા જળચર પ્રાણીઓ માટે પણ ખૂબ જોખમી છે. પ્લાસ્ટીકની થેલીઓને વિઘટિત થવામાં 500 વર્ષ જેટલો સમય લાગી શકે છે. પ્લાસ્ટિક બેગ મુક્ત ઉજવવા પાછળનો એકમાત્ર હેતુ લોકોને તેના જોખમોથી વાકેફ કરવાનો અને તેનો ઉપયોગ કરતા રોકવાનો છે. ખૂબ જ નાના પ્રયાસોથી તમે તમારી જીવનશૈલીમાંથી પ્લાસ્ટિકને દૂર કરીને તમારી જાતને સુરક્ષિત રાખી શકો છો. સાથોસાથ પર્યાવરણને પણ સુરક્ષિત રાખી શકો છો. પ્લાસ્ટિકને બદલે કપડાં અથવા પેપર બેગથી શરૂઆત કરવાથી તમે તમારા જીવનને સૂરક્ષિત રાખી શકો છો.
કયા માલ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો?
દેશમાં 1 જુલાઈ, 2022થી સિંગલ પ્લાસ્ટિક પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. કુલ 19 વસ્તુઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. આ વસ્તુઓમાં પ્લાસ્ટિકની બેગ્સ (75 માઇક્રોનથી ઓછી જાડાઈ), પ્લાસ્ટિકની લાકડીઓ, પ્લાસ્ટિકના ધ્વજ અને બલૂનની લાકડીઓ, કેન્ડી સ્ટીક્સ અથવા આઈસ્ક્રીમની લાકડીઓ, પ્લાસ્ટિકની પ્લેટો અને બાઉલ, પ્લાસ્ટિકના ચશ્મા, પ્લાસ્ટિકના ચમચી અને કાંટો – જન્મદિવસ જેવી વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે. પ્લાસ્ટિક સ્ટ્રો, ખાંડ મિક્સિંગ સ્ટીકનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.
તમારા સ્વાસ્થયને કેવી રીતે બચાવી શકો
પ્લાસ્ટિકની જગ્યાએ તમે કાગળની બેગનો ઉપયોગ કરીને તમારા સ્વાસ્થ્યને બચાવી શકો છો. તમે જાતે કાગળની બેગ પણ બનાવી શકો છો. જેના માટે તમારે ન તો વધારે સામગ્રીની જરૂર છે અને ન તો વધારે પૈસાની. કાગળની થેલી બનાવવા માટે કોઈપણ બ્રાઉન અથવા સફેદ કાગળ લો. તેના પર સીધી રેખાઓ દોરો અને તેને ફોલ્ડ કરો. જ્યારે થેલીનો આકાર સંપૂર્ણ રીતે બની જાય ત્યારે છેડે એક છિદ્ર બનાવી દો અને દોરી કે દોરો વડે તેને બાંધો. તમારી બેગ તૈયાર છે. કાપડમાંથી બનેલી કેનવાસ બેગ આજકાલ ખૂબ જ ટ્રેન્ડમાં છે. તેને બનાવવા માટે તમે સુતરાઉ કાપડ લઈ શકો છો. જેને તમે બેગના આકારમાં કાપીને સીવવા દો. તેના પર સ્ટ્રેપને નિશ્ચિતપણે સીવવા. આ પછી, તમારી પસંદની કોઈપણ ડિઝાઇન બેગ પર બનાવી શકાય છે.
