લોનના વ્યાજ દરમાં 75 બેઝિઝ પોઇન્ટનો વધારો : મોટાભાગના દેશોને થશે અસર
અંદાજે 40 વર્ષમાં નથી થયો તેવા ફુગાવાએ અમેરિકાને ફરી એક વખત વ્યાજદર વધારવા થવું પડ્યું છે. અમેરિકામાં લોનના વ્યાજ દરમાં 75 બેઝિઝ પોઇન્ટનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. હકીકતમાં, યુ.એસ.માં ગ્રાહક ફુગાવો જૂનમાં 9 ટકાથી ઉપર ગયો, જે 42 વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. આને દૂર કરવા માટે, ફેડ રિઝર્વે વ્યાજ દરના 2.25 થી 2.5 ટકાના તેના નિશ્ચિત લક્ષ્યને પણ પાછળ છોડી દીધું છે. જૂન અને જુલાઈમાં અત્યાર સુધીમાં ફેડએ વ્યાજદરમાં કુલ 1.50 ટકાનો વધારો કર્યો છે. 1980 પછી વ્યાજદરમાં આ સૌથી ઝડપી વધારો છે. જૂનમાં પણ ફેડએ વ્યાજ દરમાં 0.75 ટકાનો વધારો કર્યો હતો.ફેડરલ ઓપન માર્કેટ કમિટીએ મીટિંગ દરમિયાન ફુગાવા પર સૌથી વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. સમિતિનું કહેવું છે કે અમારો ઉદ્દેશ્ય મોંઘવારી દરને 2 ટકા પર લાવવાનો છે. સમિતિ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ફુગાવાનું જોખમ સૌથી વધુ છે અને વ્યાજદરમાં વધારો તેને નીચે લાવવાની દિશામાં એક પગલું છે. જો અમારી વૃદ્ધિ પર અસર થાય છે, તો અમે આગળ જતાં નીતિમાં પણ ફેરફાર કરી શકીએ છીએ.
ફેડ રિઝર્વના ચેરમેન જેરોમ પોવેલની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી બેઠક દરમિયાન, તમામ ગવર્નરો નવ વર્ષમાં પ્રથમ વખત વ્યાજ દરો વધારવા માટે સંમત થયા હતા. તાજેતરમાં ફેડરલ ઓપન માર્કેટ કમિટીમાં નિમણૂક કરાયેલા વધુ બે ગવર્નરો પણ વ્યાજ દર વધારવાની તરફેણમાં હતા અને 2013 પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે સમિતિના તમામ સાત સભ્યો એક નિર્ણય પર સર્વસંમતિથી બન્યા છે.જો કે, સમિતિ દાવો કરે છે કે તાજેતરના સમયમાં ખર્ચમાં ઘટાડો થયો છે, પરંતુ નોકરીઓમાં તેજી જોવા મળી છે અને બેરોજગારીનો દર સતત નીચે જઈ રહ્યો છે. વ્યાજ દરોમાં તાજેતરનો વધારો ન તો અર્થતંત્રને વેગ આપશે કે ન તો ધીમું કરશે.
અમેરિકી અર્થતંત્ર માટે જોખમ વધશે
બજારના વિશ્લેષકો કહે છે કે યુએસમાં ઊંચા વ્યાજ દરો પહેલાથી જ અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યા છે અને તાજેતરના વધારાની ખાસ કરીને હાઉસિંગ માર્કેટ પર ખરાબ અસર પડશે અને ઘરના વેચાણમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. મોટા ભાગના વિશ્લેષકો ફેડના અધિકારીઓના નિવેદન પર સહમત ન હતા કે તેઓ અર્થવ્યવસ્થા સામે આવી રહેલી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરશે. તેમણે કહ્યું કે આ પગલાથી અમેરિકામાં મંદી આવશે, કારણ કે તેનાથી બેરોજગારી વધશે અને વિકાસ દર ધીમો પડશે.
હજુ આગામી સમયમાં પણ વ્યાજદરમાં ફરી વધારો થઈ શકે છે
રોકાણકારો ફેડ રિઝર્વના આગામી પગલાને લઈને વધુ ઉત્સાહિત છે. તેઓ એ જોવા માંગે છે કે શું વ્યાજદરમાં વધારો કરવાનો ટ્રેન્ડ ધીમો પડશે કે ફુગાવાના દબાણમાં વ્યાજ દર વધુ વધશે. 20-21 સપ્ટેમ્બરે યોજાનારી ફેડ રિઝર્વની બેઠક આ અર્થમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે અને અનુમાન છે કે ફેડ વ્યાજમાં 0.50 ટકાનો વધારો કરી શકે છે. આ સાથે વર્ષના અંત સુધીમાં વ્યાજ દર 3.4 ટકા સુધી પહોંચી જશે.
શેરબજારમાં આગ ભભૂકતી તેજી
અમેરિકા દ્વારા વ્યાજદરમાં વધારો કરવામાં આવતા વિશ્ર્વભરના રોકાણ કારો હવે ભારતીય શેરબજાર તરફ વળે તેવા સંજોગો ઉભા થતાં આજે ઉઘડતી બજારે શેરબજારમાં આગ ભભૂકતી તેજી જોવા મળી હતી. સેન્સેકસ અને નિફટીમાં તોતીંગ ઉછાળા જોવા મળ્યા હતા. સેન્સેકસે ફરી 45 હજારની સપાટી ઓળંગી હતી. રોકાણકારોમાં ભારે ખુશાલી વ્યાપી જવા પામી હતી. અમેરીકાની ફેડરેલ બેન્ક દ્વારા ટુંકા ગાળામાં સતત બીજી વખત વધારો કરવામાં આવતા એવું માનવામાં આવતું હતું કે આજે ભારતીય શેરબજારમાં ઘટાડો નોંધાશે જો કે હવે વિદેશી રોકાણકારો ફરી ભારતીય શેરબજાર તરફ વળશે તેવી આશા ઉભી થતા બજારમાં તેજીનો તોખાર જોવા મળ્યો હતો. સેન્સેકસે 56000 ની સપાટી ઓળંગી હતીજયારે નિફટીએ પણ 16800 ની સપાટી કુદાવી હતી. બુલીયન બજારમાં તેજી રહેવા પામી હતી. ડોલર સામે રૂપિયો વધુ મજબુત બનતા તેજીને બળ મળ્યું હતું.
આ લખાય રહ્યું છે ત્યારે સેન્સેકસ 760 પોઇન્ટના ઉછાળા સાથે 56756 અને નીફટી 208 પોઇન્ટના ઉછાળા સાથે 16850 પોઇન્ટ પર કામકાજ કરી રહ્યા છે.