અબતક, નવી દિલ્હી :
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના દુશ્મનાવટના સંબંધો બધા જાણે છે, પરંતુ યુદ્ધ પછી પણ શાંતિ અને સદ્ભાવનાનો માર્ગ હંમેશા ખુલ્લો રહે છે. પાકિસ્તાનમાં કરતારપુર સાહિબ ગુરુદ્વારાની મુલાકાત લેવા માટે કરતારપુર કોરિડોરનું નિર્માણ અને ખોલવાથી શીખ શ્રદ્ધાળુઓને ઘણી સુવિધા મળી છે. એ જ રીતે, ભારતે પાકિસ્તાનને ઓફર કરી છે કે બંને દેશોના શ્રદ્ધાળુઓ માટે કેટલાક વધુ મંદિરો ખોલવામાં આવે.
બંને દેશો વચ્ચે ધાર્મિક પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ભૂતકાળમાં કેટલાક મંદિરોની યાદી પર સહમતિ બની છે. ભારતે શુક્રવારે પાકિસ્તાનને તેના પર આગળ વધવાની ઓફર કરી હતી. ભારતે પાકિસ્તાનને મૌખિક ઓફર કરી હતી અને કહ્યું હતું કે બંને દેશોના કેટલાક વધુ મંદિરોની મુલાકાત લેવા માટે હવાઈ મુસાફરીની પણ મંજૂરી આપવી જોઈએ.
બન્ને દેશોના ધાર્મિક સ્થળો માટે હવાઈ મુસાફરીની પણ મંજૂરી આપવા ભારતની હિમાયત
સરકારે કહ્યું કે આ મામલે તેનો સકારાત્મક અભિગમ છે. તેને આ અંગે પાકિસ્તાનની પ્રતિક્રિયા જાણવામાં રસ છે. ભારત તીર્થયાત્રીઓ માટે કેટલાક વધુ મંદિરો ખોલવાની દરખાસ્તની વહેલી મંજૂરી માંગે છે, કારણ કે તે શીખ અને હિન્દુ તીર્થયાત્રીઓને સુવિધા આપશે જેઓ પાકિસ્તાનમાં મંદિરોની મુલાકાત લેવા માંગે છે.
પાકિસ્તાનમાં બે શીખ તીર્થસ્થળો છે. આમાંથી એક લાહોરથી લગભગ 75 કિમી દૂર નનકાના સાહિબ છે. આ ગુરુ નાનક દેવજીનું જન્મસ્થળ છે. બીજું કરતારપુર સાહિબ. કરતારપુર સાહિબ ખાતે ગુરુદ્વારા શીખોના પ્રથમ ગુરુ ગુરુ નાનક દેવની યાદમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. ઈતિહાસ અનુસાર, શીખ ધર્મના સ્થાપક ગુરુ નાનક 1522માં કરતારપુર આવ્યા હતા. તેમણે તેમના જીવનના છેલ્લા 17-18 વર્ષ અહીં વિતાવ્યા. કરતારપુર સાહિબ પાકિસ્તાનના નારોવાલ જિલ્લામાં આવેલું છે. તે ભારતના પંજાબના ગુરદાસપુર જિલ્લામાં ડેરા બાબા નાનકથી ત્રણથી ચાર કિલોમીટર દૂર અને લાહોરથી લગભગ 120 કિલોમીટર દૂર છે.
પાકિસ્તાનમાં હિન્દુઓના અનેક મંદિરો છે. તેમાંથી મુખ્ય છે હિંગળાજ ગઢ શક્તિપીઠ. આ સિવાય પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતના કટાસમાં કટાસરાજ મંદિર આવેલું છે. મુલતાનમાં એક સૂર્ય મંદિર છે. એવું કહેવાય છે કે તે ભગવાન કૃષ્ણના પુત્ર સામ્બ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. એ જ રીતે જગન્નાથ મંદિર પંજાબ પ્રાંતના સિયાલકોટમાં આવેલું છે. તે પાકિસ્તાનના સૌથી જૂના મંદિરોમાંનું એક છે.