- સંરક્ષણ ક્ષેત્રે આત્મનિર્ભર થવા ભારતે કમર કસી
- સંરક્ષણ મંત્રાલયે ઘરઆંગણે ફાઇટર જેટના ઉત્પાદનમાં ખાનગી ક્ષેત્રની ભૂમિકા વધારવા માટે એક ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિ પણ બનાવી
અમેરિકન સરકાર વાયુસેનાના ફાઇટર સ્ક્વોડ્રનને વધારવા માંગે છે ત્યારે સંરક્ષણ મંત્રાલયે સ્વદેશી હળવા લડાયક વિમાનના ઉત્પાદનને સુવ્યવસ્થિત કરવા અને ફાઇટર જેટના ઉત્પાદનમાં ખાનગી ક્ષેત્રની ભૂમિકા વધારવા માટે એક ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિની રચના કરી છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે આ સમિતિની રચના આ મહિનાની શરૂઆતમાં સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને તેનું નેતૃત્વ સંરક્ષણ સચિવ રાજેશ કુમાર સિંહ કરી રહ્યા છે. તેમાં વાયુસેના અને ઉત્પાદક હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ સહિત તમામ હિસ્સેદારોના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ થાય છે.
વાયુસેનાની હાલની ઉત્પાદન ક્ષમતા, મુશ્કેલીઓ અને જરૂરિયાતોની તપાસ કર્યા પછી સમિતિને તેના તારણો રજૂ કરવા માટે એક મહિનાનો સમય આપવામાં આવ્યો છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે મુખ્ય ધ્યાન જેટના ઉત્પાદનમાં ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી વધારવાના રસ્તાઓ શોધવા પર રહેશે. હાલમાં, હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ બેંગલુરુ અને નાસિકમાં બે ઉત્પાદન સુવિધાઓ પર એલસીએ એમકે1એ જેટનું ઉત્પાદન કરી રહ્યું છે. હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડને 48,000 કરોડ રૂપિયાના 83 ફાઇટર જેટ માટે ઓર્ડર આપવામાં આવ્યો છે, પરંતુ ડિલિવરીમાં લગભગ એક વર્ષનો વિલંબ થયો છે, જેનું મુખ્ય કારણ જીઇ દ્વારા બનાવેલા જેટ એન્જિનના પુરવઠામાં સમસ્યાઓ છે. આ વિલંબનો ઉલ્લેખ તાજેતરમાં એર ચીફ માર્શલ એપી સિંહ દ્વારા પણ કરવામાં આવ્યો હતો.
હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ પહેલેથી જ જેટ એરક્રાફ્ટ માટે નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં કામ ખાનગી ક્ષેત્રને આઉટસોર્સ કરી રહ્યું છે, જેમાં એમટીએઆર હૈદરાબાદ, ઇન્ડો એમઆઈએમ બેંગલુરુ, એલએન્ડટી, ગોદરેજ અને આઝાદ એન્જિનિયરિંગના ઓર્ડર છે. નિષ્ણાત પેનલ તેને વધારવાનું વિચારશે અને ખાનગી ક્ષેત્રના ખેલાડી દ્વારા સંચાલિત થઈ શકે તેવા વિમાન ઉત્પાદન માટે નવી લાઇન સ્થાપવાની શક્યતાનું પણ મૂલ્યાંકન કરશે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, 97 વધારાના એલસીએ એમકે 1એ જેટના ઓર્ડર પર પણ પ્રક્રિયા ચાલી રહી હોવાથી ખાનગી ક્ષેત્રને મોટા પાયે સામેલ કરવાની જરૂરિયાત પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ પાસે હાલમાં લગભગ 2 લાખ કરોડ રૂપિયાની મોટી ઓર્ડર બુક છે, તેથી ખાનગી ક્ષેત્ર સમયસર ડિલિવરી સુનિશ્ચિત કરવામાં યોગદાન આપી શકે છે. એડવાન્સ્ડ મલ્ટીરોલ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ પ્રોગ્રામ હેઠળ આગામી પેઢીના ફાઇટર જેટ માટે, સરકાર ખાનગી ક્ષેત્રની નોંધપાત્ર ભાગીદારી પર ધ્યાન આપી રહી છે. હાલની યોજનાઓ મુજબ, જેટનું અંતિમ ઉત્પાદન એક ખાસ હેતુ વાહન દ્વારા કરવામાં આવશે, જેમાં ખાનગી ક્ષેત્રના ભાગીદાર, હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ અને એરોનોટિકલ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટીનો સમાવેશ થશે.