અગ્નિ એશિયાના દેશો સાથે વેપાર સંધિ મજબૂત કરી ઉત્પાદન વધારવા ભારત સજ્જ

10 દેશોના આશિયાન સંગઠન સાથેના વેપારમાં ભારતની વેપાર ખાધ વધી રહી હોય, આવતા વર્ષે નવો કરાર લાગુ કરતી વેળાએ ડ્યુટી હળવી કરવા સહિતના અનેક સુધારાઓ કરવા ભારત પ્રયત્નશીલ

અગ્નિ એશિયાના દેશો સાથે વેપાર સંધિ મજબૂત કરી ઉત્પાદન વધારવા ભારત સજ્જ બન્યું છે. 10 દેશોના આશિયાન સંગઠન સાથેના વેપારમાં ભારતની વેપાર ખાધ વધી રહી છે. ત્યારે આવતા વર્ષે નવો કરાર લાગુ કરતી વેળાએ ડ્યુટી હળવી કરવા સહિતના અનેક સુધારાઓ કરવા ભારત પ્રયત્ન કરી રહ્યું છે.

ભારતે 10-સભ્ય દેશો ધરાવતા આશિયાન  સાથેના તેના વેપાર કરારની વ્યાપક સમીક્ષાના ભાગરૂપે ઘણા ઉત્પાદનોને જોવાનું શરૂ કર્યું છે જ્યાં તૈયાર માલની તુલનામાં ઈનપુટ માલ પર કર વધારે છે.  આ સમીક્ષા સ્થાનિક ઉત્પાદનને નબળી પાડતી કેટલીક વિસંગતતાઓને સુધારવા માટે કરવામાં આવી રહી છે.

આયાત ડ્યુટીમાં અસંતુલન, મૂળના નિયમો અને નોન-ટેરિફ અવરોધોને નજીકથી જોવામાં આવશે. વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલયે એવા ઉત્પાદનોને ઓળખવા માટે ઉદ્યોગ પાસેથી ઇનપુટ માંગ્યા છે કે જ્યાં ઊંધી ડ્યુટી માળખાને કારણે સ્થાનિક ઉત્પાદકોને ગેરલાભ થઈ રહ્યો છે.

કરારની ચાલુ સમીક્ષા, જે 2010 માં અમલમાં આવી હતી, તે આવતા વર્ષે સમાપ્ત થવાની છે. ભૌતિક વાટાઘાટોનો એક રાઉન્ડ યોજાયો છે અને અમે કરારની એકંદર સમીક્ષા પ્રક્રિયાની પદ્ધતિ પર સંમત થયા છીએ. બંને પક્ષોની અપેક્ષાઓ અલગ છે, પરંતુ આખરે અમે ઊંડો વેપાર ઇચ્છીએ છીએ, એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.

ભારતે સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે ઘણા પગલાં દાખલ કર્યા છે, જેમ કે ઉત્પાદન-લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમ્સ, ઉચ્ચ આયાત જકાત અને આયાત મોનિટરિંગ, પરંતુ અગાઉ હસ્તાક્ષર કરાયેલા કેટલાક વેપાર કરારોને અવરોધ તરીકે જોવામાં આવે છે.

ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશનના ડાયરેક્ટર જનરલ અજય સહાયના જણાવ્યા અનુસાર, ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ્સમાં ઈન્વર્ટેડ ડ્યુટી સ્ટ્રક્ચર્સ પર ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો એફટીએ સ્ત્રોતો એકંદર આયાતનો મુખ્ય ભાગ બનાવે છે.

કરાર હેઠળ, બંને પક્ષો લગભગ 75% માલ પર ટેરિફને ધીમે ધીમે દૂર કરવા અને લગભગ 15% માલ પર ટેરિફ ઘટાડવા માટે સંમત થયા હતા, પરંતુ 10 આશિયાન દેશોએ અલગ ટેરિફ દૂર કરવાની પ્રતિબદ્ધતાઓ કરી હતી. જ્યારે સિંગાપોરે લગભગ 100% ટેરિફ નાબૂદીની ઓફર કરી હતી, ત્યારે વિયેતનામ કરારમાં વિવિધ ટેરિફ માળખું બનાવીને ઘણું ઓછું કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.

નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે મોસ્ટ ફેવર્ડ નેશન સિદ્ધાંત હેઠળ આયાત માટે વાર્ષિક બજેટ કવાયત દરમિયાન આવી વિસંગતતાઓને સુધારવી સરળ છે. “જોકે, એફટીએ માં વધારા સાથે, જે સામાન્ય રીતે મોટાભાગના તૈયાર ઉત્પાદનો પરની આયાત જકાત દૂર કરે છે, આ અસંતુલનને સુધારવું લગભગ અશક્ય બની ગયું છે,” તેમ અજય શ્રીવાસ્તવ- ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવએ જણાવ્યું હતું.

આશિયાનના સભ્ય દેશો

• બ્રુનેઈ
• કંબોડિયા
• ઈન્ડોનેશિયા
• લાઓસ
• મલેશિયા
• મ્યાનમાર
• ફિલિપાઈન્સ
• સિંગાપોર
• થાઈલેન્ડ
• વિયેતનામ

અનેક એવા ઉત્પાદનો છે જે ઊંધા ડ્યુટી માળખાને કારણે નુકસાનનો સામનો કરી રહ્યા છે

અસંગતતાઓને સુધારવા અને ટેરિફ, મૂળના નિયમો અને નોન-ટેરિફ મુદ્દાઓ પરના પડકારોનું મૂલ્યાંકન કરવું તે ભારતનું હિત છે. આનાથી નક્કી થશે કે આપણે કેટલો સુધારો હાંસલ કરી શકીએ છીએ,અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.  કેટલાક ફેરો એલોય, એલ્યુમિનિયમ, કોપર પાઇપ્સ અને ટ્યુબ્સ, ટેક્સટાઇલ સ્ટેપલ ફાઇબર અને ચોક્કસ રાસાયણિક તૈયારીઓ એવા ઉત્પાદનો છે કે જ્યાં ભારતીય ઉદ્યોગ ઊંધી ડ્યુટી માળખાને કારણે નુકસાનનો સામનો કરે છે.

આશિયાન દેશો સાથે ભારતની વેપાર ખાધ 2023માં વધીને 43.6 બિલિયન ડોલરે પહોંચી

આશિયાન સાથે ભારતની વેપાર ખાધ નાણાકીય વર્ષ 2023માં 43.6 બિલિયન ડોલર થઈ જે નાણાકીય વર્ષ 2022માં 25.8 બિલિયન ડોલર અને નાણાકીય વર્ષ 2010-11 માં 5 બિલિયન ડોલર હતી.  સરકાર ચિંતિત છે કે ત્રીજા દેશો કરાર હેઠળ ઉપલબ્ધ ટેરિફ લાભોનો લાભ લેવા માટે આશિયાન સભ્યો દ્વારા તેમની નિકાસને રૂટ કરી રહ્યા છે.અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે ઊંધી ફી માળખા પર ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવી રહ્યો છે.  વિવિધ મુદ્દાઓ પર ઉદ્યોગ સાથે પરામર્શનો રાઉન્ડ યોજાયો છે.