લદ્દાખમાં ચીન ભારત માટે સતત પડકારો ઉભો કરી રહ્યું છે. અમેરિકાના એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્રની દેખરેખ રાખતા આર્મીના ટોચના જનરલ ચાલ્ર્સ એ ફ્લાયને પણ સેટેલાઇટ તસવીરોના આધારે ચેતવણી આપી છે. જો કે ભારતીય સેના કોઈપણ પડકારને પહોંચી વળવા તૈયાર છે.
વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર સતત રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર લદ્દાખમાં ચીનના પ્રયાસો વિશે વાત કરે છે. પોતાના સમકક્ષ અને વિદેશ મંત્રીની સાથે ચીનના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર વાંગ યી પણ સતત પોતાનો પક્ષ રજૂ કરી રહ્યા છે. જો કે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ અને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી આ મુદ્દે કંઈ બોલતા નથી. એસ જયશંકર જુલાઈ 2020 થી સતત ચીનને અપીલ કરી રહ્યા છે કે તે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા પર એકપક્ષીય કાર્યવાહીથી દૂર રહે અને ખ્યાલ બદલવાનો પ્રયાસ કરે.
ચીન તરફથી આવી રહેલા સંકેતો અને તાજેતરની સ્થિતિને જોઈને તેમણે 7મી જૂને ફરી એકવાર પુનરોચ્ચાર કર્યો કે આપણી સરહદોની સુરક્ષા જરૂરી છે અને અમે એકતરફી સ્થિતિને બદલવાના કોઈપણ પ્રયાસને ક્યારેય સ્વીકારીશું નહીં. બીજી હકીકત એ છે કે એપ્રિલ 2020 થી લદ્દાખમાં ચીન સાથે સર્જાયેલા મડાગાંઠને ઉકેલવા માટે લશ્કરી કમાન્ડરોની વાટાઘાટોના 15 રાઉન્ડ પણ યોજાયા છે.
લદ્દાખના આ ક્ષેત્રમાં, 2020 માં સૈન્ય અથડામણ અને ચીનની તૈયારીઓના જવાબમાં ભારતે 50 હજારથી વધુ સૈનિકો તૈયાર કર્યા છે. ભારતીય સેના, નૌકાદળ, વાયુસેનાએ કોઈપણ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા દરેક સ્તરે ઓપરેશનલ પ્લાન તૈયાર કર્યા છે. સૈનિકોને લોજિસ્ટિક સપોર્ટથી લઈને અન્ય સુવિધાઓ સરકાર દ્વારા ઉચ્ચ સ્તરની સંવેદનશીલતા સાથે લેવામાં આવી છે. સૈન્ય સજ્જતા, ભારતીય અધિકૃત ક્ષેત્રમાં સતત દેખરેખ, પેટ્રોલિંગ અને સૈનિકોનું મનોબળ જાળવવામાં કોઈ કસર છોડવામાં આવી રહી નથી. આ સિવાય ભારત અને ચીન બંને એ વાત પર સહમત થયા છે કે બંને બાજુના સૈન્ય દળો એકબીજાને ઉશ્કેરતી કોઈ કાર્યવાહી નહીં કરે. યથાસ્થિતિનું સન્માન કરશે અને લશ્કરી મુકાબલો ટાળશે. ભારત પોતાના પાડોશી દેશ ચીનને ઉશ્કેર્યા વિના અને તેની દરેક હિલચાલ પર નજર રાખ્યા વિના આ સ્થિતિને સંવેદનશીલતાથી અનુસરી રહ્યું છે.
ભારત સરકારના વિદેશ મામલાના ભૂતપૂર્વ પ્રવક્તા અને વરિષ્ઠ રાજદ્વારી સાથેની ચર્ચા દરમિયાન, તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારત લદ્દાખમાં વાસ્તવિક અંકુશ રેખા પર તેના કબજા હેઠળના વિસ્તારમાં સૈનિકોની તૈનાતી અને એકત્રીકરણની નીતિનું પાલન કરશે? વરિષ્ઠ અધિકારી થોડું હસ્યા અને પછી હળવાશથી બોલ્યા કે જો આપણા સૈનિકો ત્યાં તૈનાત ન હોય તો ચીનના સૈનિકો ગુરુગ્રામ સુધી આવી શકે છે. ત્યારે તમે શું કરશો? વાસ્તવમાં, આ હળવી શૈલીમાં અને સરળ ભાષામાં, તેમણે સમગ્ર લશ્કરી નીતિ, વિદેશ નીતિ અને કૂટનીતિ સમજાવી હતી. કહેવાનો અર્થ એ છે કે લદ્દાખમાં ચીનના અતિક્રમણ હેઠળની બાકીની જમીન ન ગુમાવવા માટે ભારતે ત્યાં સૈન્ય તૈનાત કરી છે. ભારત થોભો અને જુઓની રણનીતિ અપનાવી રહ્યું છે. ચીનના વલણનો આક્રમક સૈન્ય ભાષામાં જવાબ આપવાનું ભારતનું ક્યાંય લક્ષ્ય નથી. વરિષ્ઠ પત્રકાર રણજિત કુમાર, ભૂતપૂર્વ વિદેશ સચિવ શશાંક, ભૂતપૂર્વ વાયુસેના અધિકારી એર વાઈસ માર્શલ એનબી સિંહ, ભૂતપૂર્વ લેફ્ટનન્ટ જનરલ બલબીર સિંહ સંધુ, ભૂતપૂર્વ લેફ્ટનન્ટ જનરલ રાકેશ શર્મા, તમામ નિષ્ણાતો કહે છે કે તે જ દિવસે ભારતે મોટું નુકસાન કર્યું હતું. જે દિવસે ભારતીય સૈનિકો કૈલાશ પર્વતમાળાના કબજામાં આવ્યા હતા, તે દિવસે કાલા ટોપ, હેલ્મેટ ટોપ ચીનના દબાણ પર છોડી દેવામાં આવ્યા હતા. હવે ચીન પોતાનો ઘમંડ બતાવી રહ્યું છે અને અમે જોઈ રહ્યા છીએ.
ચીને લદ્દાખ ક્ષેત્રમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા પર મજબૂત કિલ્લેબંધી બનાવી છે. લશ્કરી તૈયારીમાં સતત વધારો. તેણે સૈન્ય કમાન્ડરોની પણ બદલી કરી છે અને દેખરેખથી લઈને ઘાતક હડતાલ સુધી મોટી સંખ્યામાં ડ્રોન તૈનાત કર્યા છે. મોટા પાયે ઉત્પાદિત લશ્કરી લોજિસ્ટિક સપોર્ટ સિસ્ટમ. અત્યાધુનિક ટેન્કો, તોપો, દિવસ અને રાત્રિના એકમો, ફાઈટર જેટ, હેલિકોપ્ટર અને સૈન્ય કાફલાને તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. રોડ બનાવવાની પ્રક્રિયા પણ ચાલી રહી છે. અમેરિકાના ટોચના સૈન્ય કમાન્ડરે પણ ચીનની આ તૈયારીને તેના છુપા ઈરાદાઓ સાથે જોડીને ફરી ચેતવણી આપી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતના વિદેશ મંત્રાલય, આર્મી હેડક્વાર્ટર, સંરક્ષણ મંત્રાલય અને સુરક્ષા અને ગુપ્તચર મંત્રાલયના અધિકારીઓ ચીન દ્વારા કરવામાં આવી રહેલી કાર્યવાહીથી સંપૂર્ણપણે વાકેફ છે.
