- ઉદ્યોગોનું ઉત્પાદન વધતા સતત વીજળીની માંગમાં પણ વધારો, સરકાર પાસે બીજો કોઈ વિકલ્પ ન હોય કોલસા આધારિત પ્લાન્ટમાં વીજ ઉત્પાદન વધારવા સતત પ્રયાસો
- સ્થાનિક કોલસા આધારિત પ્લાન્ટ્સમાં દૈનિક વીજ ઉત્પાદનમાં 31% જેટલો વધારો
એક તરફ ઉદ્યોગો પુરપાટ ચાલી રહ્યા છે. ઉત્પાદન સતત વધારવા ઉદ્યોગોને વધુમાં વધુ પાવરની જરૂરિયાત છે. હાલ તો સરકાર પાસે બીજો કોઈ વિકલ્પ ન હોય કોલસા આધારિત પ્લાન્ટમાંથી વધુને વધુ વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં આવી રહી છે. કોલસા આધારિત વીજ ઉત્પાદનમાં આ મહિને તીવ્ર વધારો નોંધાયો છે. 17 મે સુધીના તાજેતરના ઉપલબ્ધ સરકારી ડેટા દર્શાવે છે કે સ્થાનિક કોલસા આધારિત પ્લાન્ટ્સમાંથી દૈનિક ઉત્પાદન આ મહિને 31% થી વધીને 3,244 મિલિયન યુનિટ થયું છે, જે 2021 માં મે મહિનાના સંપૂર્ણ મહિના દરમિયાન 2,465 મિલીયન યુનિટ હતું.આયાતી કોલસા સાથે સ્થાનિક બળતણનું મિશ્રણ કરતા સ્થાનિક કોલસા આધારિત પ્લાન્ટ્સનું દૈનિક ઉત્પાદન ગયા વર્ષે મે મહિનામાં નોંધાયેલા 66 મિલીયન યુનિટ કરતાં બમણું જેટલું વધીને 143 મિલીયન યુનિટ થયું છે.
એ જ રીતે, આયાત અને પાવર મંત્રાલયના હસ્તક્ષેપ સાથે રાજ્યો વચ્ચેના વ્યાપારી મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે આયાતી કોલસા આધારિત પ્લાન્ટ્સ સાથેના ખરીદ કરારોથી આવા પ્લાન્ટ્સનું ઉત્પાદન 145 મિલીયન યુનિટ થી વધીને 160 મિલીયન યુનિટ થયું છે.
એકંદરે, આયાતી કોલસા પર આધારિત ઉત્પાદન મે 2021માં 211 મિલીયન યુનિટની સરખામણીએ 43% વધીને 303 મિલિયન થયું છે. જ્યારે ઉત્પાદનમાં વધારો થવાથી વીજળીની અછતને વધુ ખરાબ થતી અટકાવવામાં મદદ મળી છે, ત્યારે સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાંની વાસ્તવિક કસોટી આગળ છે કારણ કે પાવર પ્લાન્ટ્સમાં ઇંધણનો સ્ટોક ઓછો છે.
વીજ મંત્રાલય 210-220 ગીગાવોટની ટોચની માંગ જુએ છે, જે જુલાઈ અને સપ્ટેમ્બર વચ્ચેના ભેજવાળા સમયગાળા દરમિયાન થવાની સંભાવના છે જ્યારે ચોમાસું કોલસાના ખાણકામ અને ડિસ્પેચને અસર કરે છે. ઉનાળાની ગરમીને કારણે આર્થિક પ્રવૃતિઓમાં અચાનક ઉછાળાને કારણે વીજળીની માંગમાં અચાનક થયેલા ઉછાળાથી પાવર પ્લાન્ટમાં કોલસાના વપરાશ અને પુરવઠાની પહોંચની ગતિ વચ્ચે અસંગતતા સર્જાઈ હતી.
કોલ ઈન્ડિયા, જે ઉત્પાદન માટે 80% ઈંધણનો પુરવઠો પૂરો પાડે છે, તેણે 2021-22માં 622 મિલિયન ટનનું વિક્રમી ઉત્પાદન નોંધાવ્યું હતું, જેમાં 4.4%ની વૃદ્ધિ નોંધાઈ હતી. પરંતુ એપ્રિલમાં પાવરની માંગ લગભગ 15% વધી હતી અને તે જ સ્તરની આસપાસ રહે છે.