2002થી આંતરરાષ્ટ્રીય ફંડ-ફોર એનિમલ વેલફેર દ્વારા આ દિવસ ઉજવાય છે: માનવ જીવન સાથે સૌથી સામાન્ય અને પ્રાચિન પાલતું પ્રાણી છે: અમુક દેશોમાં તેને દેવતા તરીકે પણ પૂજન થાય છે: આ ગ્રહ ઉપરનું સૌથી શાનદાર પ્રાણી જે સ્વતંત્ર, જિજ્ઞાસુ, સાહસિક છે, તેમની પાસે અદ્ભૂત શારીરિક વિજ્ઞાન અને શક્તિ છે, જે પોતે જ મેળે માંદગીમાંથી સાજા થઇ જાય
બિલાડી વિશેનો પ્રથમ ઐતિહાસિક માનવ રેકોર્ડ પ્રાચિન ઇજિપ્તીયન સંસ્કૃત્તિમાં જોવા મળે છે: પ્રારંભે તેને સાપ-વીંછી અને દુષ્ટતા સામે રક્ષક તરીકે ગણતા: ગ્રીક અને રોમમાં તેનો ઉપયોગ જંતુ નિયંત્રણ તરીકે થતો: મધ્ય યુગમાં યુરોપને અન્ય દેશોમાં તે અંધશ્રધ્ધા સાથે સંકળાયેલી હતી: 1348ના બ્લેક ડેથ દરમ્યાન તેને રોગના વાહક તરીકેની શંકાને કારણે એ સમયમાં ઘણી બિલાડીનો ભોગ લેવાયો હતો
1963માં 18 ઓક્ટોબરના રોજ ફેલિસેટ અવકાશમાં જનાર પ્રથમ બિલાડી હતી: 2004માં ફ્રેન્ચ પુરાતત્વવિદોએ સાયપ્રસમાં 9500 વર્ષ જુની બિલાડીની કલર શોધી હતી: 2014માં ગ્રમ્મી કેટના ફેસબુક પેજ પર ક્રોમ્પી કેટ વાયરસ થઇ ગઇ, જેને 7 મિલિયન લાઇક્સ મળ્યા હતા: આજે ડોગ સાથે કેટ પાળવાનો ક્રેઝ છે
વિશ્વની ટોચની મૈત્રીપૂર્ણ બિલાડીની
- પ્રજાતિઓ
- મૈનેકુન
- સિયામીઝ
- એબિસિનિયન
- બિર્મન
- રાગડોલ
- સ્ફિન્કસ
- ફારસી
- બર્મીઝ
માનવની ઉત્પતી સાથે પ્રાણીઓનો સહવાસ પ્રારંભકાળથી જોડાયેલો છે. આપણા પર્યાવરણ સાથે પ્રાણીઓ આદીકાળથી જોડાયેલા છે. ચો પગા જાનવરોમાં ગાય, ભેંસ, બકરી, કૂતરા, ગધેડા, ધોડા, હાથી સાથે એક નાનકડું પણ ચબરાક પ્રાણી બિલાડી પ્રાચિનકાળથી આપણી સાથે છે. આજે તેનો ઇન્ટરનેશનલ દિવસ છે. પૃથ્વી પરની સૌથી આરાધ્ય પ્રજાતિઓમાંની એક બિલાડી આપણા આંગણના જાનવરોમાં આવે છે. બાળકોને અતી પ્યારી બિલાડી વિશે ઘણી રોચક વાતો પણ જોડાયેલી છે. સિંહ, વાઘ જેવા મોટા બિલાડી કૂળના જ છે, તેથી ‘બીગ કેટ’ પણ કહેવાય છે. આ પ્રાણી પ્રશંસા, પ્રેમ અને ઉત્સાહ દર્શાવે છે. આજનો દિવસ તેની દુર્દશા વિશે જાગૃત્તિ લાવવાનો છે. આપણી બાળવાર્તા અને બાળગીતો બિલાડી મોખરે હોય છે, એક બિલાડી પાળી છે, ગીત બહુ જ જાણીતું છે.
લાખો વર્ષોથી માનવ ઇતિહાસ સાથે જોડાયેલ બિલાડીને અંધશ્રધ્ધા સાથે બહુ જોડી દેવાય છે, જેમાં કાળી બિલાડી કે આડી ઉતરતી બિલાડી વિશે શુકન અને અપશુકન જોડાયેલ છે. બિલાડી આપણા જીવનમાં આનંદ લાવતી હોવાથી પ્રવર્તમાન સમયમાં તેને પાળવાનો ક્રેઝ વધુ જોવા મળે છે.
સમગ્ર ઇતિહાસમાં ઇજિપ્ત જેવી પ્રાચિન સંસ્કૃત્તિમાં તેને પૂજનીય માનવામાં આવે છે, તો ઘણી સંસ્કૃતિમાં તેને નશીબનું પ્રતિક ગણાય છે. તેનો ઇતિહાસ લાંબો અને રસપ્રદ છે. તે માનવ સાથે રહેતી હોવાનો પ્રથમ પુરાવો 7500 બીસીમાં જંગલી બિલાડીને કાબુમાં લેવાનું શરૂ કરેલ હતું. સંશોધકના મતે તે ઉંદરોનો શિકાર કરીને મનુષ્યોને ખેતીમાં મદદ કરે છે. બિલાડીઓ જંતુ નિયંત્રણ એજન્ટ તરીકે વધુ મૂલ્યવાન છે. ઇજિપ્તમાં દેવી બાસ્ટેટને બિલાડી કે તેના માથાવાળી સ્ત્રી તરીકે દર્શાવવામાં આવી હતી. અનાજના ભંડારોને ઉંદરથી બચાવવા પણ તેનો ઉપયોગ થતો હતો. પુરાતત્વવિદ્ોએ બિલાડીઓ સહિત માનવ અને પ્રાણીઓ વચ્ચે આધ્યાત્મિક જોડાણ સૂચવતા પુરાવા શોધી કાઢ્યા છે, પાછળથી તે ગ્રીસ, રોમ અને ચીન સહિત વિશ્વના અન્ય ભાગોમાં ફેલાઇ હતી. ગ્રીસમાં તે દેવી એથેના સાથે સંકળાયેલ છે.
સમગ્ર ઇતિહાસ અને પૌરાણિક કથા-વાર્તામાં અને ઘણી સંસ્કૃતિમાં તે જોડાયેલી છે. પ્રેમ અને ફળદ્રુપતા સાથે સંકળાયેલ દેવી ફ્રિજાનો રથ બિલાડી દ્વારા ખેંચવામાં આવતો દર્શાવાયો છે. જાપાની લોક કથામાં પણ તેને દર્શાવાય છે, જે સારા નશીબ લાવવાનું પ્રતિક મનાય છે.
સામાન્ય રીતે માનવી ગાય, ભેંસ, બકરી, ધોડો, ઊંટ, ગધેડા, ડોગ, બર્ડ પાળતા હોય છે. છેલ્લા બે દશકાથી બિલાડી પાળવાનો ક્રેઝ વધ્યો છે. લોકો હવે મોંઘીદાટ બિલાડી પાળી રહ્યા છે. કોઇપણ જનાવર પાળો તો તેના ફાયદા-ગેરફાયદા હોય છે. 21મી સદીમાં માણસોનાં વિવિધ શોખો વધ્યાને આજે તો અજગર, વિશાળ કાંચીડા પાળે છે.
બિલાડી પાળવાથી તેના માલિકને રક્તવાહિનીના રોગોનું પ્રમાણ ઘટે છે. વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા એ સાબિત થયું છે કે બિલાડી પાળનારને હૃદ્યરોગનું જોખમ ટળે છે. કોલેસ્ટ્રોલ ઘટે અને બ્લડપ્રેસર ઘટે છે. અભ્યાસમાં એવું પણ જોવા મળ્યું કે જેને બિલાડી પાળી હતી તે પરિવારમાં, બાળકોમાં એલર્જીક બિમારી સાથે ફેફ્સાની બિમારીનો સફળ સામનો કર્યો હતો. ડોમેસ્ટીક બિલાડી તમારૂ ભૌતિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સારૂ રાખે છે.
બદલાતા પર્યાવરણ અને શહેરી વિકાસને કારણે મોટા બિલાડામાં બરફથી છવાયેલા પર્વતોમાં રહેતો ચિત્તો, પર્વતીય સિંહ, જગુઆર, ચિત્તાઓ જેવા અનેક પ્રાણીઓ પ્રજાતિ લુપ્ત થઇ ગઇ છે. આ બધાના કુદરતી નિવાસસ્થાનો છિનવાતા તેઓ નાબૂદ થઇ ગયા હતા. મોટાભાગનાને અંતિમકાળમાં ખોરાકની સમસ્યા જોવા મળી હતી.
બિલાડી આરામપ્રિય હોય છે. તમે એલર્જી પીડિત હોય તો જ તમે તેનાથી દૂર રહો બાકી તમારા બેડ ઉપર તે ઊંઘ કરે તો કશો જ વાંધો નથી. તેમના બચ્ચા મોટા ભાગે આરામ કે ઊંઘ કરતા જોવા મળે છે ને આ સમય દરમ્યાન તે વૃધ્ધિ હોર્મન પેદા કરીને ઝડપથી મોટા થાય છે.
છેલ્લા સંશોધન મુજબ બાર હજાર વર્ષ પહેલા બિલાડીએ માનવ સાથે રહેવાનું શરૂ કર્યું. ઉંદરના વસ્તી નિયંત્રણ માટે તે શ્રેષ્ઠ કાર્ય કરીને માનવ જાતીને મદદરૂપ થાય છે. ઇજિપ્તવાસીઓ બિલાડી પ્રત્યેનો પ્રેમ નિરાળો છે. બિલાડીને દૂધ પાવાથી તેને નુકશાન થાય છે. તે અવાજ સાંભળવા માટે પોતાના કાનને 80 ડિગ્રીએ ફેરવી શકે છે. બિલાડી શ્ર્વાન કરતાં વધુ સારી રીતે સાંભળી શકે છે. તેના શરીરમાં 30થી વધુ સ્નાયુઓ જે તેને દિશાસુચનમાં મદદ કરે છે. તે જુદા-જુદા 100થી વધુ અવાજો કાઢી શકે છે. તમે રસ્તે જતાં હો અને બિલાડી આડી ઉતરે તો તમને અપશુકન થાય છે પણ આ એકમાત્ર અંધશ્રધ્ધા છે. કાળી બિલાડીની ઘણી બધી ચિત્ર-વિચિત્ર વાતો આ સમાજમાં પ્રસરેલી છે. આફ્રિકાનાં જંગલોમાં રણ બિલાડી કે રાની બિલાડી જોવા મળે છે. મધ્યપૂર્વમાં જોવા મળતી બિલાડીને જંગલી બિલાડી પણ કહેવાય છે.
આ પૃથ્વી પર દસ લાખથી વધુ પ્રકારનાં પ્રાણીઓ વસે છે. એમાં સૌથી વધારે વિકરાળ અને ક્રૂર પાણી તરીકે બિગકેટ્સનું જૂથ મોખરે છે. દુનિયામાં હાલ આ કુળના 40થી વધુ પ્રજાતિનું અસ્તિત્વ છે.
બિલાડી પાળવાથી હૃદ્યરોગનું જોખમ ઘટે !
વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા એ સાબિત કરાયું છે કે બિલાડી પાળવાથી તેના માલિકને રક્તવાહિનીના રોગોનું પ્રમાણ ઘટે છે. તેને પાળનાર માલિકને હૃદયરોગનું જોખમ ટળે છે, તેમજ કોલેસ્ટ્રોલ અને બ્લડપ્રેશર ઘટે છે. એક અભ્યાસમાં એ પણ જાણવા મળ્યું છે કે જેને બિલાડી પાળી હતી. તેના પરિવારમાં, બાળકોમાં એલર્જીક બિમારી સાથે ફેફ્સાની બિમારીનો સફળ સામનો કર્યો હતો. ડોમેસ્ટિક બિલાડી તમારૂં ભૌતિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સારૂ રાખે છે.