આપણી આંખો કુદરતની એક અદ્ભુત કરામત છે. નાના લીંબુથી પણ નાની આંખો વિશે આપણે જાણવું જ જોઇ. આંખ તો જીવનનું રતન છે. તેનું જતન કરવું એ આપણી અગત્યની ફરજ છે. આંખો એક પરમ આશ્ચર્ય છે. મૃત્યુ પછી આપણે આપણી આંખોનું દાન કરી શકીએ છીએ. તેથી બે આંખો આવશ્યકતા વાળા બે લોકોને દૃષ્ટિ આપે છે. આવી અમૂલ્ય આંખોની સંભાળ આપણે લેવી જોઇએ.
આંખોને સાચવવાની કસરત કેવી રીતે અને કેમ કરી શકાય? તે વાત કરીશું. આપણે ખુરશીમાં, સોફામાં અથવા યોગ માટેના પાથરેલા આસન ઉપર બેસીને આ કસરત કરી શકીએ છે. દરેક કસરત પછી થોડી પળો માટે આંખોને વિશ્રાંતિ આપવો જ જોઇએ. આંખોની કસરત પદ્માસન, વજ્રાસન, સુખાસન, સ્વસ્તિકાસન અને સિદ્ધાસનમાં પણ બેસી શકાય છે.
- આંખોની કસરત
– આંખોથી ઉપર જુઓ, નીચે જુઓ. માથું હલાવવાનું નથી. માત્ર આંખોની કીકી દ્વારા જ જોવાનું છે. આ પ્રક્રિયા આઠથી દસ વખત કરો, આંખોની કીકીની ગતિ સીધી લાઇનમાં ઉપરથી નીચે અને નીચેથી ઉપર થશે. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને વિશ્રાંતિ કરો.
– હવે માથાને હલાવ્યા વગર સ્થિર બેસીને આંખોને જમીનની સમાંતર ડાબેથી જમણે અને જમણેથી ડાબે લઇ જાઓ. આ પ્રક્રિયા પણ આઠથી દસ વાર કરો. ત્યારપછી થોડી પળો સુધી આંખો બંધ કરો, તેને વિશ્રાંતિ આપો.
– હવે આંખોની કીકીને ડાબે ઉપર અને જમણે નીચે, પછી જમણે નીચે અને ડાબે ઉપર તે પ્રમાણે ત્રાંસી આઠથી દસ વખત ચલાવો. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને થોડી પળો વિશ્રાંતિ કરો.
– ત્યારપછી આંખોની કીકીને જમણે ઉપર અને ડાબે નીચે પછી ડાબે નીચે અને જમણે ઉપર – એમ ત્રાંસી લાઇનમાં આઠથી દસ વખત ચલાવો. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને થોડી પળો વિશ્રાંતિ કરો.
– હવે આંખોને ડાબેથી જમણે અને જમણેથી ડાબે એમ ઉપર અર્ધગોળાકારમાં ફેરવો. આ પ્રક્રિયા પણ આઠથી દસ વખત કરો. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને થોડી પળો વિશ્રાંતિ કરો.
– ત્યારપછી આંખોને ડાબેથી જમણે અને જમણેથી ડાબે એમ નીચેની તરફ અર્ધગોળાકારમાં ફેરવો. આ પ્રક્રિયા પણ આઠથી દસ વખત કરો. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને થોડી પળો વિશ્રાંતિ કરો.
– હવે આંખોને ક્લોકવાઇઝ અને પછી એન્ટીક્લોકવાઇઝ ગોળ ગોળ વર્તુળાકારમાં ફેરવો. આ પ્રક્રિયા બંને તરફ ચારથી છ વખત કરવી. ત્યારપછી આંખો બંધ કરીને થોડી પળો વિશ્રાંતિ કરો.
– ત્યારપછી જમણો હાથ સીધો કરવો. જમીનથી સમાંતર રાખવો. તેનો અંગૂઠો ઊભો રાખવો. હવે બંને આંખો વડે માત્ર અંગૂઠાને જ જુઓ. ધીરે ધીરે અંગૂઠો નાક સુધી લાવો, પછી પાછો દૂર લઇ જાઓ. આમ થવાથી આંખોની એક્સેન્ટ્રિક મુવમેન્ટ થશે. ત્યારપછી આઠ-દસ વખત આંખો ખોલો અને બંધ કરો. હવે હાથને સામ-સામા ઘસીને તેમાં ગરમી ઉત્પન્ન કરો. આંખો ઉપર પામિંગ કરો.
