કોઈ વ્યક્તિ ગમે તેટલો અમીર કે શક્તિશાળી હોય પરંતુ દરેક વ્યક્તિ એક વસ્તુથી ડરે છે તે છે મૃત્યુ. દરેક વસ્તુનો અંત આવવાનો જ છે એ સત્યને કોઈ પણ નકારી શકે નહીં, પણ મુશ્કેલી ત્યારે ઊભી થાય છે જ્યારે તેના વિશેનો ડર હૃદયમાં દરરોજ વધતો જાય છે. જેના કારણે જીવનની સાથે સાથે દરેક વ્યક્તિ સાથેના સંબંધો બગડવા લાગે છે અને દરેક જગ્યાએ નકારાત્મકતા દેખાવા લાગે છે.
મૃત્યુ એક એવી વસ્તુ છે જેને કાબૂમાં કરી શકાતી નથી. તે ક્યારે અને કેવી રીતે આવશે તેના પર પણ કોઈનું નિયંત્રણ નથી. આ જ કારણ છે કે કેટલાક લોકો હંમેશા તેના ડરના પડછાયામાં રહે છે. શું થાય છે કે જીવનમાં બધું હોવા છતાં ખુશીઓ તેમનાથી દૂર રહે છે.
જે લોકોના મનમાં આ ડરનું વર્ચસ્વ હોય છે, તેમના લોકો સાથેના સંબંધો પણ પ્રભાવિત થવા લાગે છે. જો કે, કેટલીક રીતે આ લાગણીને મન અને હૃદય પર પ્રભુત્વ કરતા અટકાવી શકાય છે. આવું થતાં જ તમે પોતે અનુભવશો કે તમારું જીવન કેવી રીતે સકારાત્મક ઉર્જાથી ભરાઈ ગયું છે અને તમારા સંબંધોમાં વધુ ખુશીઓ ઉમેરાઈ રહી છે.
સ્વીકારી લેવું
સૌ પ્રથમ એ સ્વીકારવું જરૂરી છે કે મૃત્યુ પર કોઈનું નિયંત્રણ નથી. વિશ્વની કોઈ પણ શક્તિ તેને નિયંત્રિત કરી શકતી નથી, તેનાથી સંબંધિત ડરને જગ્યા આપવાથી શું સારું પ્રાપ્ત થશે? તેથી તેનાથી ડરશો નહીં અને તેને અંતિમ સત્ય તરીકે સ્વીકારો.
જો કે આ ભાવનાને સ્વીકારવાનો અર્થ એ નથી કે તમારે જીવલેણ પરિસ્થિતિઓને ટાળવાનો પ્રયાસ ન કરવો જોઈએ અથવા જાણી જોઈને તમારી જાતને એવી પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ ન કરવી જોઈએ જે જોખમી સાબિત થઈ શકે.
જીવવા પર ધ્યાન આપો
જીવનના અંતિમ સત્યને સ્વીકાર્યા પછી જીવવા પર ધ્યાન આપવાનું શરૂ કરો. ન તો ભૂતકાળ કે ન તો ભવિષ્ય, જો કંઈપણ સૌથી મહત્ત્વનું છે તો તે વર્તમાન છે. આવી સ્થિતિમાં દરેક ક્ષણને સંપૂર્ણ રીતે જીવો. તમારા માટે યાદો બનાવો, જેથી જ્યારે તમે અથવા તમારા પ્રિયજનો યાદોના બોક્સને ખોલશો, તો ત્યારે તમે કહી શકો કે ‘વાહ! જીવન તો બાકી એમ જીવી છે!
આભાર માંનો
જ્યારે પણ આપણે કોઈ વસ્તુ માટે આભાર વ્યક્ત કરીએ છીએ, તેનો અર્થ એ થાય છે કે આપણને જે મળ્યું છે તે આપણા માટે ઘણું છે. તમારા જીવન અને રોજિંદી નાની નાની ખુશીઓ, સુવિધાઓ વગેરે માટે આભાર વ્યક્ત કરો. આ આપમેળે તમારા મનમાં જીવન પ્રત્યેની કોમળ લાગણીઓને જન્મ આપશે અને મૃત્યુના વિચારને પ્રભુત્વ આપવા દેશે નહીં.
મનને વાળવું
જ્યારે પણ તમારું મન નકારાત્મક વિચારવા લાગે અથવા કોઈ ઘટના જોયા પછી મૃત્યુનો વિચાર તમારા મન પર વર્ચસ્વ કરવા લાગે, ત્યારે તમારા મનને વાળવાનો પ્રયાસ કરો. તમારા મનપસંદ ગીતોમાંથી એક સાંભળો, ફરવા જાઓ અથવા કોઈ પુસ્તક વાંચવાનું શરૂ કરો. તેનો અર્થ એ કે કોઈપણ પ્રવૃત્તિ કરો જે તમને શારીરિક અને માનસિક રીતે નકારાત્મક વિચારોને દૂર કરવામાં મદદ કરે.
