એલ્વિશ યાદવની સાપના ઝેર માટે ધરપકડ કરાઇ એ કેટલું નશાયુક્ત અને મોંઘું છે??? 

• સાપના ઝેરનો ડ્રગ તરીકે ઉપયોગ કરવાનું ચલણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. રેવ પાર્ટીઓમાં પણ સાપના ઝેરની માંગ વધી રહી છે.

National News : એલ્વિશ યાદવની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. સાપના ઝેરનો ઉપયોગ કરવા બદલ એલ્વિશની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. કોર્ટે એલ્વિશને 14 દિવસની જ્યુડિશિયલ કસ્ટડીમાં મોકલી દીધો છે.

પોલીસે ગયા વર્ષે 3 નવેમ્બરે આ મામલે FIR નોંધી હતી.

જેમાં એલ્વિશ સહિત છ લોકોને આરોપી બનાવવામાં આવ્યા હતા. ગયા વર્ષે જ પાંચ આરોપીઓની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને તેઓ હાલમાં જામીન પર મુક્ત છે.

તે જ દિવસે, નોઈડા પોલીસે સેક્ટર 51માં બેન્ક્વેટ હોલમાંથી 5 કોબ્રા અને 20 મિલી સાપના ઝેર સહિત 9 સાપ જપ્ત કર્યા હતા. એલ્વિશ પાર્ટીમાં ન હોવા છતાં, આ કેસમાં તેની ભૂમિકાની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે.

જોકે, સાપના ઝેરનો ડ્રગ તરીકે ઉપયોગ કરવાનું ચલણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. રેવ પાર્ટીઓમાં પણ સાપના ઝેરની માંગ વધી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, શું તમે જાણો છો કે સાપના ઝેરમાં એવું શું છે કે યુવાનો નશા માટે તેની તરફ ખેંચાઈ રહ્યા છે? આ બે કેસ સ્ટડી પરથી સમજી શકાય છે…

– પ્રથમ કેસ

અમેરિકાની નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનમાં રાજસ્થાનના એક યુવકનો અભ્યાસ પ્રકાશિત થયો છે. યુવકને સાપના ઝેરની લત લાગી ગઈ હતી.

અભ્યાસ મુજબ યુવકને સિગારેટ અને દારૂનું ભયંકર વ્યસન હતું. કેટલીક વાર તે ગાંજા અને અન્ય સૂકા નશાનો પણ ઉપયોગ કરતો હતો. પછી તેને તેના એક મિત્ર દ્વારા ખબર પડી કે તે સાપના ઝેરનો નશો કરે છે.

ત્યાં તેણે એક વિચરતી સાપ પાસેથી સાપ ખરીદ્યો અને તેને તેની જીભ પર ચડાવી દીધો. અભ્યાસ દરમિયાન યુવકે જણાવ્યું કે સાપના ડંખ પછી તેને પહેલા બધું અસ્પષ્ટ દેખાવા લાગ્યું અને પછી તેને ‘બ્લેકઆઉટ’ થઈ ગયો.

બેહોશ થઈ ગયા પછી જ્યારે તે ભાનમાં આવ્યો ત્યારે તેની અંદર એક અલગ જ ઉર્જા હતી. તે તાજગી અનુભવી રહ્યો હતો. આ ઉર્જા તેની અંદર 3-4 અઠવાડિયા સુધી રહી. આ સમયગાળા દરમિયાન ન તો તેને સિગારેટ પીવાનું મન થયું કે ન તો તેને દારૂ પીવાનું મન થયું.

પરંતુ ત્રણ-ચાર અઠવાડિયા પછી તેને ફરીથી સિગારેટ, આલ્કોહોલ અને ગાંજાની તૃષ્ણા થવા લાગી. થાક પણ આવવા લાગ્યો. ત્યારપછી તેણે સાપના ઝેરનો નશો કર્યો. સાપના ઝેરના વારંવાર નશાની અસર એ થઈ કે તે પહેલા જે ઉર્જા 3-4 અઠવાડિયા સુધી અનુભવતો હતો, તે હવે માત્ર એક કે બે અઠવાડિયા સુધી જ રહે છે.

– બીજો કેસ

મે 2022માં ઈન્ડિયન જર્નલ ઓફ ફિઝિયોલોજી એન્ડ ફાર્મસીમાં સમાન યુવકનો અભ્યાસ પણ પ્રકાશિત થયો હતો. યુવક માત્ર 19 વર્ષનો હતો. અને તેને સિગારેટ અને દારૂનું પણ સખત વ્યસન હતું. તે 6 વર્ષથી ગાંજા પણ લેતો હતો.

યુવકને તેના મિત્રો દ્વારા સાપના ઝેરના નશાની જાણ થઈ હતી. તેણે બીજા શહેરમાંથી સાપ મંગાવ્યો. સાપમાં કેમિકલ નાખવામાં આવ્યું હતું. જે બાદ તેને જીભ કરડવા માટે સાપ મળ્યો. આનાથી તેને ખૂબ જ આનંદ થયો, તેની ઊંઘ ઊડી ગઈ અને તે ઉર્જાથી ભરાઈ ગયો.

સાપના ઝેરનો નશો લગભગ એક અઠવાડિયા સુધી ચાલે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન તેને અન્ય દવાઓ લેવાની જરૂર નહોતી. આ પછી તેણે ઘણી વખત આવું કર્યું. પરિવારજનોને આ અંગેની જાણ થતાં તેઓએ તેની સારવાર કરાવી હતી.

શા માટે સાપનું ઝેર તમને ‘High’ બનાવે છે?

સાપનું ઝેર લેવાથી દારૂ પીવાની જેમ નશો થતો નથી. પરંતુ તેના ઝેરની ચેતાતંત્ર પર એટલી અસર થાય છે કે તે નશોનું કારણ બને છે.

ખરેખર, સાપના ઝેરમાં ન્યુરોટોક્સિન જોવા મળે છે. અને જ્યારે તે શરીરમાં પ્રવેશે છે, ત્યારે તે ન્યુરોટ્રાન્સમિશનને અસર કરે છે. તેની અસર સામાન્ય રીતે 6 થી 7 દિવસ સુધી રહે છે.

ઝેરની શું અસર થાય છે?

સાપના ઝેરની અસર વધારવા માટે, નશાખોરો પહેલા સાપમાં રસાયણો નાખે છે. તે પછી તેઓ જાણીજોઈને તેમની જીભ અથવા હોઠ પર કટ મેળવે છે.

સાપના ઝેરમાં હાજર ન્યુરોટોક્સિન નર્વસ સિસ્ટમને નિશાન બનાવે છે, જેના કારણે તે નબળી પડી જાય છે. આ સિવાય સ્નાયુઓની નબળાઈ, લકવો અને માનસિક સ્થિતિમાં ફેરફાર જેવી ઘણી અસરો જોવા મળે છે.

આ સંશોધન પેપર નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનમાં 2014માં પ્રકાશિત થયું હતું. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે ભારતમાં, કોબ્રા, બંગારસ કેર્યુલિયસ (સામાન્ય ક્રેટ) અને ઓફિઓડ્રિસ વર્નાલિસ (લીલો સાપ) ના ઝેરનો સૌથી વધુ ઉપયોગ નશા માટે થાય છે. સંશોધકને જાણવા મળ્યું કે સાપના ઝેરના વ્યસની લોકો નિકોટિન લીધા પછી જે રીતે અનુભવે છે તે જ રીતે અનુભવે છે.

વૈજ્ઞાનિકોએ એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે સાપનું ઝેર મસ્કરીનિક રીસેપ્ટર્સને અસર કરે છે, જે યાદશક્તિને નબળી બનાવવા ઉપરાંત શરીર પર આડઅસર પણ કરી શકે છે.

લોહીમાં ભળી જવાથી આવું થાય છે

2021માં ઈન્ડિયન જર્નલ ઑફ ફિઝિયોલોજી એન્ડ ફાર્માકોલોજીમાં એક અભ્યાસ સૂચવે છે કે 60 ટકાથી વધુ સાપનું ઝેર શુષ્ક છે. જ્યારે, કોબ્રા ઝેર મોર્ફિન લીધા પછી જે નશો કરે છે તેવો જ નશો કરે છે.

અભ્યાસમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે સાપનું ઝેર વ્યક્તિના લોહીમાં જાય છે, ત્યારે તે સેરોટોનિન, બ્રેડીકીનિન જેવા રસાયણોને મુક્ત કરે છે. તેઓ ધીમે ધીમે તેમની અસર દર્શાવે છે. આમાંના કેટલાક રસાયણો મગજને સીધી અસર કરે છે, જેનાથી શાંતિની લાગણી થાય છે.

અભ્યાસમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મોટાભાગના લોકો સાપના ઝેરનો નશો કરે છે કારણ કે તેમને લાગે છે કે આ પછી તેમનું વ્યક્તિત્વ બદલાઈ જશે અને તેઓ પહેલા કરતા વધુ મજબૂત અનુભવશે. પરંતુ વાસ્તવમાં તે આપણને નબળા પાડે છે.

જો કે, સાપના ઝેરનો નશો મૃત્યુનું કારણ નથી. વૈજ્ઞાનિકો એ જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે સાપના ઝેરમાં રહેલા ન્યુરોટોક્સિક પદાર્થને કારણે કોઈ વ્યક્તિનું મૃત્યુ કેમ નથી થતું.

સાપનું ઝેર કેટલું મોંઘુ છે?

આ નક્કી કરે છે કે તે કયા પ્રકારનો સાપ છે. સામાન્ય રીતે, એક ગ્રામ સાપના ઝેરની કિંમત 450 થી 750 ડોલરની વચ્ચે હોય છે. આ કિંમત પણ દેશના આધારે વધતી કે ઘટતી રહે છે.