ઠંડાઈ એક પરંપરાગત ભારતીય પીણું છે જે સામાન્ય રીતે તહેવારો અને ખાસ પ્રસંગો દરમિયાન પીવામાં આવે છે, ખાસ કરીને રંગોના તહેવાર હોળી દરમિયાન. આ ક્રીમી, મીઠી અને તાજગી આપનારી પીણું દૂધ, ખાંડ, મસાલા અને બદામના મિશ્રણથી બનાવવામાં આવે છે, જેમાં બદામ, પિસ્તા અને એલચીનો સમાવેશ થાય છે. ઘટકોને એકસાથે ભેળવીને એક સરળ અને મખમલી પોત બનાવવામાં આવે છે, જેને પછી ઠંડુ કરીને ઠંડુ પીરસવામાં આવે છે. ઠંડાઈને ઘણીવાર ગુલાબજળ, કેસર અથવા અન્ય મસાલાઓથી સ્વાદ આપવામાં આવે છે, જે તેને એક અનોખો અને સુગંધિત સ્વાદ આપે છે. આ લોકપ્રિય પીણું માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી પણ શરીર પર ઠંડકની અસર પણ કરે છે, જે તેને ગરમ ઉનાળાના દિવસો અથવા ઉત્સવની ઉજવણી માટે એક સંપૂર્ણ પસંદગી બનાવે છે.
હોળીના દિવસે લોકો અનેક પ્રકારની વાનગીઓ બનાવે છે. દરેક જગ્યાએ લોકો પોતાની પરંપરાઓ અનુસાર ખાવા-પીવાની તૈયારી કરે છે, પરંતુ જો હોળી પર ઠંડાઈ ન હોય તો મજા અધૂરી રહે છે. લોકો હોળી પર ખૂબ ભાંગ પીવે છે, પણ તે નશાકારક હોય છે. ઘણા લોકો માને છે કે આવી પરિસ્થિતિઓમાં ઠંડાઈ પીવું સલામત છે. નાચતા અને ગાતા, લોકો હોળીના રંગોમાં ભીંજાય છે, ઠંડાઈ પીવે છે અને ઝૂલે છે, આનંદમાં ગાય છે અને હોળી રમે છે. આજકાલ બજારમાં તૈયાર ઠંડાઈ પાવડર ઉપલબ્ધ છે, પરંતુ જો તમે ઈચ્છો તો, તમે તેને ઘરે પણ સરળતાથી બનાવી શકો છો. આનાથી, તમે એ ટેન્શનથી પણ મુક્ત થશો કે તેમાં ગાંજો ભેળવવામાં આવે છે કે નહીં. માસ્ટર શેફ પંકજ ભદૌરિયાએ તેમના ઇન્સ્ટાગ્રામ પર હોળી માટે ઘરે ઠંડાઈ બનાવવાની રેસીપી શેર કરી છે. તો ચાલો જાણીએ કે ઠંડાઈ ઝડપથી કેવી રીતે બનાવવી, તે પણ ખૂબ જ સરળ રીતે…
ઇન્સ્ટન્ટ ઠંડાઈ પાવડર બનાવવા માટેની સામગ્રી
1કપ બદામ
1 કપ પિસ્તા
1 કપ કાજુ
½ કપ તરબૂચના બીજ
¼ કપ ખસખસ
¼ કપ વરિયાળીના બીજ
¼ કપ એલચી પાવડર
¼ કપ કાળા મરી
¼ કપ સૂકા ગુલાબની પાંખડીઓ
½ કપ ખાંડ
4 કપ દૂધ પાવડર
4 કપ પાઉડર ખાંડ
ઠંડાઈ રેસીપી
એક બાઉલમાં કાજુ, પિસ્તા, બદામ, તરબૂચના બીજ, લીલી એલચી, કાળા મરી, ખસખસ, વરિયાળી, સૂકા ગુલાબની પાંખડીઓ નાખો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. હવે તેમાં અડધો કપ ખાંડ ઉમેરો. મિક્સરમાં પીસતા પહેલા, તેને અડધા કલાક માટે ફ્રિજમાં રાખો જેથી પીસતી વખતે, આ સૂકા ફળોમાંથી તેલ ન નીકળે અને સૂકા ન રહે. હવે આ મિશ્રણને મિક્સરમાં નાખો અને તેને પાવડરની જેમ પીસી લો. હવે એક બાઉલમાં અડધો કપ ઠંડાઈ પાવડર લો. તેમાં અડધો કપ દૂધ પાવડર અને અડધો કપ દળેલી ખાંડ ઉમેરો અને તેને ફરીથી મિક્સરમાં નાખો અને પીસી લો. આનાથી બારીક ઠંડાઈ પાવડર તૈયાર થશે. હવે એક ગ્લાસમાં ૧ થી ૨ ચમચી ઠંડાઈ પાવડર ઉમેરો. તેમાં ઠંડુ પાણી અને બરફના ટુકડા ઉમેરો અને તેને પીવાનો આનંદ માણો. તમે ઠંડાઈ પાવડરને કડક કન્ટેનરમાં સ્ટોર કરી શકો છો અને તેને ફ્રીજમાં રાખી શકો છો. હોળી પર જ્યારે તમારા ઘરે મહેમાનો આવે, ત્યારે તેમને આ ઠંડાઈ પીવા માટે આપો.
સ્વાસ્થ્ય લાભો
ઠંડક અસર: ઠંડાઈ શરીર પર ઠંડક અસર કરે છે, જે ગરમીના તણાવને ઘટાડવામાં અને આરામને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરી શકે છે.
કેલ્શિયમથી ભરપૂર: દૂધ કેલ્શિયમનો સમૃદ્ધ સ્ત્રોત છે, જે હાડકાના સ્વાસ્થ્ય અને વિકાસ માટે જરૂરી છે.
પ્રોટીનનો સારો સ્ત્રોત: ઠંડાઈમાં દૂધ, બદામ અને પિસ્તામાંથી પ્રોટીન હોય છે, જે સ્નાયુઓ બનાવવા અને સુધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: ઠંડાઈમાં વપરાતા મસાલા અને બદામ, જેમ કે એલચી, તજ અને બદામ, એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો ધરાવે છે જે કોષોને નુકસાન અને બળતરા સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરી શકે છે.
પોષણ માહિતી (દરેક પીરસવાના અંદાજિત મૂલ્યો)
કેલરી: 150-200
પ્રોટીન: 5-6 ગ્રામ
ચરબી: 8-10 ગ્રામ
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: 20-25 ગ્રામ
ફાઇબર: 2-3 ગ્રામ
ખાંડ: 15-20 ગ્રામ
સોડિયમ: 50-100 મિલિગ્રામ
કોલેસ્ટરોલ: 10-15 મિલિગ્રામ
મર્યાદાઓ
ઉચ્ચ કેલરીનું પ્રમાણ: ઠંડાઈમાં કેલરીનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે વજન વધારવા અને સ્થૂળતામાં ફાળો આપી શકે છે.
ઉચ્ચ ખાંડનું પ્રમાણ: ઠંડાઈમાં વપરાતી ખાંડ અને મધ તેમાં ખાંડનું પ્રમાણ વધારે બનાવે છે, જે દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે અને ડાયાબિટીસ જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ વધારી શકે છે.
આવશ્યક પોષક તત્વોનું પ્રમાણ ઓછું: ઠંડાઈમાં વિટામિન, ખનિજો અને એન્ટીઑકિસડન્ટ જેવા આવશ્યક પોષક તત્વોનું પ્રમાણ અન્ય પીણાંની તુલનામાં ઓછું હોય છે.
ઠંડાઈને સ્વસ્થ વિકલ્પ બનાવવા માટે:
ઓછી ચરબીવાળા દૂધનો ઉપયોગ કરો: કેલરી અને ચરબીનું પ્રમાણ ઘટાડવા માટે ઓછી ચરબીવાળું અથવા સ્કીમ દૂધ પસંદ કરો.
ખાંડનું પ્રમાણ ઓછું કરો: ખાંડ ઓછી વાપરો અથવા તેને મધ અથવા મેપલ સીરપ જેવા કુદરતી સ્વીટનર્સથી બદલો.
વધુ મસાલા અને બદામ ઉમેરો: એન્ટીઑકિસડન્ટ અને ફાઇબરનું પ્રમાણ વધારવા માટે વધુ મસાલા અને બદામ ઉમેરો.
વૈકલ્પિક સ્વીટનર્સનો ઉપયોગ કરો: ખાંડનું પ્રમાણ ઘટાડવા માટે સ્ટીવિયા અથવા મોન્ક ફ્રૂટ જેવા વૈકલ્પિક સ્વીટનર્સનો ઉપયોગ કરવાનું વિચારો.