ચોમાસાના દિવસોમાં અનેક પ્રકારના મચ્છરજન્ય રોગોનું જોખમ વધી જાય છે. ભારે વરસાદ, જળબંબાકાર અને પૂર જેવી સ્થિતિ મચ્છરોની ઉત્પતિ થાય છે. આ કારણે ચોમાસા અને ત્યાર પછીના મહિનાઓમાં ડેન્ગ્યુ, મેલેરિયા અને ચિકનગુનિયા જેવા વાયરલ રોગોની સંખ્યામાં વધારો થાય છે. ડોક્ટરોનું કહેવું છે કે ચિકનગુનિયા શરીર માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક હોય છે. દર વર્ષે ચિકનગુનિયાના હજારો કેસ નોંધાય છે. આવી સ્થિતિમાં ચિકનગુનિયાના કારણો અને લક્ષણો જાણીને આ રોગથી બચવાના ઉપાયો વિશે જાણો.
ચિકનગુનિયા શા માટે થાય છે?
ડેન્ગ્યુની જેમ ચિકનગુનિયા તાવ એ મચ્છરોથી થતી ગંભીર સમસ્યા છે. માદા એડીસ ઇજિપ્તી મચ્છરના કરડવાથી મનુષ્યમાં ચિકનગુનિયા થવાનું જોખમ રહે છે. બ્લડ ટેસ્ટ કરીને જ આ રોગની પુષ્ટિ કરી શકાય છે. ચિકનગુનિયા માટે કોઈ રસી નથી. જો ચિકનગુનિયાને લગતા લક્ષણો 3-4 દિવસ સુધી ચાલુ રહે તો નિષ્ણાતની સલાહ લીધા બાદ ટેસ્ટ કરાવવો ખૂબ જ જરૂરી છે.
ચિકનગુનિયાના લક્ષણો
ચિકનગુનિયામાં દર્દીને અચાનક તાવ સાથે અંગો પર વાયરલ ફોલ્લીઓ, સાંધામાં દુખાવો, માથાનો દુખાવો, ભૂખ ન લાગવી જેવા લક્ષણો દેખાય છે. ચિકનગુનિયાના સેવનનો સમયગાળો 2-6 દિવસનો હોય છે. ચિકનગુનિયા મટી ગયા પછી કેટલાક લોકોને કેટલાક મહિનાઓ સુધી સાંધાનો દુખાવો ચાલુ રહે છે. ચિકનગુનિયાના લાંબા ગાળાના કેસો ક્રોનિક સંધિવા અને ન્યુરોલોજીકલ સમસ્યાઓ તરફ દોરી જાય છે.
ચિકનગુનિયાની સારવાર
ચિકનગુનિયા માટે કોઈ ચોક્કસ એન્ટિવાયરલ દવા નથી, ન તો કોઈ રસી નથી. તેથી યોગ્ય સારવાર લઈને દર્દીએ પુષ્કળ પ્રવાહી પીવું જોઈએ અને આરામ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
ચિકનગુનિયા નિવારણ
ચિકનગુનિયા મચ્છરો દ્વારા ફેલાય છે. એડીસ મચ્છર દિવસ દરમિયાન સક્રિય હોય છે. તેથી મચ્છરોથી રક્ષણ કરીને આ રોગનું જોખમ ઘટાડી શકાય છે.
સુરક્ષા માટે કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખો.
- મચ્છરોથી પોતાને બચાવવા માટે આખા કપડાં પહેરવાનું રાખો.
- જ્યાં વાયરલ તાવનો ચેપ હોય તેવા સ્થળોએ જવાનું બંધ કરો.
- મચ્છરોથી પોતાને બચાવવા માટે સ્પ્રે અને દવાઓનો ઉપયોગ કરો.
- રાત્રે સૂતી વખતે પણ મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરીને સુરક્ષિત રહેવાના પ્રયાસો કરી શકાય છે.
- જો તમને 3-4 દિવસથી વધુ તાવ આવે છે. તો ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ તમારા લોહીની તપાસ કરાવો. જેથી યોગ્ય સમયે યોગ્ય નિદાન થઈ શકે.