હોળાષ્ટક
હોળાષ્ટક હોલિકા દહનના આઠ દિવસ પહેલા ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે હોળાષ્ટક 17 માર્ચથી 24 માર્ચ સુધી યોજાશે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમય દરમિયાન કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવું વર્જિત છે.
હોળીની તૈયારીઓ ક્યારથી શરુ થાય છે
હોળાષ્ટકના દિવસથી હોળીની તૈયારીઓ શરૂ થઈ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં લોકો હોળાષ્ટક દરમિયાન કોઈ શુભ કાર્ય કરતા નથી અને કરવાથી બચે છે.
હોળાષ્ટક શા માટે થાય છે
હોળાષ્ટક વિશે એક પ્રચલિત વાર્તા છે કે રાજા હિરણ્યકશ્યપ તેમના પુત્ર પ્રહલાદને ભગવાન વિષ્ણુની ભક્તિથી દૂર કરવા માંગતા હતા. અને આ માટે તેણે પ્રહલાદને આઠ દિવસ સુધી ભારે ત્રાસ આપ્યો.
આ પછી, આઠમા દિવસે પ્રહલાદને બહેન હોલિકાના ખોળામાં બેસાડવામાં આવ્યો (જેમને અગ્નિમાં ન બળવાનું વરદાન હતું). પરંતુ તેમ છતાં પ્રહલાદ બચી ગયો. તેથી, આવી સ્થિતિમાં, આ આઠ દિવસોને અશુભ માનવામાં આવે છે અને કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી.
હોળાષ્ટક દરમિયાન સોળ અનુષ્ઠાન સહિત તમામ શુભ કાર્યો બંધ કરી દેવામાં આવે છે. આ દિવસોમાં, ઘર અથવા અન્ય કોઈ બિલ્ડિંગમાં પ્રવેશવાની મનાઈ છે. એટલું જ નહીં, નવી પરણેલી છોકરીઓને સાસરિયાંની પહેલી હોળી જોવાની પણ મનાઈ છે.
હોળાષ્ટક પર આ વસ્તુઓ ન કરવી
હોળાષ્ટક ફાલ્ગુન માસના શુક્લ પક્ષની અષ્ટમી તિથિએ આવે છે. હોળાષ્ટક મનાવતાની સાથે જ હિંદુ ધર્મ સંબંધિત સોળ ધાર્મિક વિધિઓ સહિત કોઈ પણ શુભ કાર્ય ન કરવું જોઈએ. નવું મકાન ખરીદવું હોય કે નવો ધંધો શરૂ કરવો હોય, તમામ શુભ કાર્યો અટકી જાય છે.
જો આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈનું મૃત્યુ થાય છે, તો તેના અંતિમ સંસ્કાર માટે પણ શાંતિની વ્યવસ્થા કરવામાં આવે છે. એક માન્યતા મુજબ કોઈ પણ નવપરિણીત સ્ત્રીએ પોતાના સાસરિયાઓની પહેલી હોળી ન જોવી જોઈએ.
હોળાષ્ટક પર પૂજા કરો
એક તરફ હોળાષ્ટક દરમિયાન 16 અનુષ્ઠાન સહિત કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવા પર પ્રતિબંધ છે, તો બીજી તરફ ભગવાનની ભક્તિ માટે પણ આ સમય શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. હોળાષ્ટક દરમિયાન દાન કરવાથી વિશેષ ફળ મળે છે.
આ સમય દરમિયાન, વ્યક્તિએ શક્ય તેટલા ભાગવત ભજન અને વૈદિક અનુષ્ઠાન કરવા જોઈએ, જેથી તે બધી પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મેળવી શકે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર હોળાષ્ટક મહામૃત્યુંજય મંત્રનો જાપ કરવાથી તમામ પ્રકારના રોગોથી મુક્તિ મળે છે અને સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે.