- “હિન્દી પત્રકારત્વ દિવસ” દર વર્ષે 30 મેના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.
- વર્ષ 1826માં આ દિવસે દેશનું પ્રથમ હિન્દી અખબાર ‘ઉદંત માર્તંડ’ પ્રકાશિત થયું હતું.
ભારતમાં 30મી મેને પત્રકારત્વ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે 1826 માં, ઉદંત માર્તંડ નામનું પ્રથમ હિન્દી અખબાર પ્રકાશિત થયું હતું. આ કારણોસર આ દિવસને પત્રકારત્વ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. પંડિત જુગલ કિશોર શુક્લાએ આ હિન્દી ભાષાનું સાપ્તાહિક અખબાર શરૂ કર્યું હતું.
દર વર્ષે 30મી મે ભારતમાં હિન્દી પત્રકારત્વ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. 1826 માં આ દિવસે, પ્રથમ હિન્દી અખબાર પ્રકાશિત થયું હતું. જેનું નામ ‘ઉદંત માર્તંડ’ હતું. તે સાપ્તાહિક અખબાર હતું. પંડિત જુગલ કિશોર શુક્લા તેના સંપાદક અને પ્રકાશક હતા. ગુલામી દરમિયાન રાષ્ટ્રહિતની વાત કરવી એ એક પડકારજનક કાર્ય હતું. જો કે દેશની પરિસ્થિતિ વિશે લોકોને માહિતગાર કરવાનું કામ ભાષણો દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ પછી આવા માધ્યમની જરૂરિયાત અનુભવાઈ, તેથી બૂમો પાડ્યા વિના, લોકોને તેમના અધિકારો વિશે જાગૃત કરવાનું કામ કરવું જોઈએ અને આ રીતે અખબારનો જન્મ થયો.
પ્રથમ હિન્દી અખબાર કલકત્તાથી શરૂ થયું હતું.
30 મે, 1826 ના રોજ ‘ઉદંત માર્તંડ’ નામનું પહેલું હિન્દી અખબાર પ્રકાશિત થયું, જે એક સાપ્તાહિક હતું. આ અખબાર મંગળવારે પ્રકાશિત થયું અને લોકો સુધી પહોંચ્યું. ઉદંત માર્તંડ એટલે સમાચારનો સૂર્ય. પંડિત જુગલ કિશોર શુક્લા આ સાપ્તાહિક અખબારના સંપાદક અને પ્રકાશક હતા. કાનપુરના રહેવાસી જુગલ કિશોર વ્યવસાયે વકીલ હતા. આ અખબાર સૌપ્રથમ કલકત્તામાં પ્રકાશિત થયું હતું.
500 નકલો છપાઈ હતી
ઉદંત માર્તંડ કલકત્તાના બડા બજાર વિસ્તારમાં અમર તલ્લા લેનથી પ્રકાશિત થયો હતો. આ સમયે કલકત્તામાં અંગ્રેજી, બંગાળી અને ઉર્દૂ ભાષાઓ પ્રચલિત હતી. બંગાળમાં આ ભાષાઓના અખબારો પ્રકાશિત થતા હતા. તે સમયે હિન્દી ભાષાનું એક પણ અખબાર નહોતું. બાય ધ વે, 1818-19માં, કલકત્તા સ્કૂલ બુકના બંગાળી અખબાર “સમાચાર દર્પણ” માં હિન્દી ભાષામાં કંઈક યા બીજી રીતે ઉપલબ્ધ હતું. પ્રથમ વખત સાપ્તાહિક અખબાર ઉદંત માર્તંડની 500 નકલો છાપવામાં આવી હતી.
આ અખબાર 4 ડિસેમ્બરે બંધ થયું
અખબાર ઉત્સાહથી શરૂ થયું, પરંતુ હિન્દી વાચકોની અછતને કારણે તે માત્ર સાત મહિના પછી બંધ કરવું પડ્યું. તેનું પ્રકાશન 4 ડિસેમ્બર 1826 ના રોજ બંધ કરવામાં આવ્યું હતું. વાચકોની અછત ઉપરાંત આર્થિક તંગી પણ તેના બંધ થવાનું કારણ બની હતી.
