ગુજરાતી ભોજન એ સ્વાદનો ખજાનો છે, અને શિયાળો એ તેની સમૃદ્ધ અને આરામદાયક સ્વાદિષ્ટ વાનગીઓનો આનંદ લેવાનો યોગ્ય સમય છે. મસાલેદાર નાસ્તાથી લઈને મીઠાઈઓ સુધી, દરેક માટે આનંદ લેવા માટે કંઈક છે. ગુજરાતમાં શિયાળો એ વિવિધ પ્રકારના સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક ખોરાકમાં વ્યસ્ત રહેવાનો સમય છે જે ખાસ કરીને ઠંડા હવામાનનો સામનો કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવે છે. ગુજરાતના કેટલાક સૌથી પ્રસિદ્ધ શિયાળાના ખોરાકમાં ઉંધિયુ, વિવિધ મોસમી શાકભાજી સાથે બનેલી મિશ્ર શાકભાજીની કરી, અને સરગવા ની ભાજી, મગફળી અને મસાલા વડે બનાવેલ ક્રન્ચી અને સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો સામેલ છે. અન્ય લોકપ્રિય શિયાળુ ખોરાક લિલ્વા કચોરી છે, જે કબૂતરના વટાણા અને મસાલાના સ્વાદિષ્ટ મિશ્રણથી ભરેલી ક્રિસ્પી પેસ્ટ્રી છે. ગુજરાતીઓ શિયાળાના મહિનાઓમાં ચણાના લોટ અને મસાલાઓથી બનેલી દહીં આધારિત કઢી, કઢીના ગરમ અને આરામદાયક બાઉલનો પણ આનંદ માણે છે. વધુમાં, શિયાળો એ અડદિયા પાક અને જલેબી જેવી વિવિધ પ્રકારની મીઠી વાનગીઓનો આનંદ લેવાનો યોગ્ય સમય છે, જે સામાન્ય રીતે ગરમ પીરસવામાં આવે છે અને શિયાળાના ઠંડા દિવસે ગરમ કરવા માટે યોગ્ય છે.
ઉંધીયુ:
વિવિધ મોસમી શાકભાજી જેમ કે રીંગણા, બટાકા અને વટાણા સહિત ધીમી રાંધેલી મિશ્ર શાકભાજીની વાનગી. સ્વાદિષ્ટ અને હાર્દિક ભોજન માટે મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓના મિશ્રણ સાથે રાંધવામાં આવે છે. ઉંધિયુ એ પરંપરાગત અને પ્રિય ગુજરાતી શાકભાજીની કરી છે જે પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્ભવે છે. આ હાર્દિક અને સ્વાદિષ્ટ વાનગી સામાન્ય રીતે શિયાળાના મહિનાઓ દરમિયાન તૈયાર કરવામાં આવે છે, ખાસ કરીને મકરસંક્રાંતિના પ્રસંગે, જે લણણીની મોસમની ઉજવણી કરતા હિન્દુ તહેવાર છે. ઉંધિયુ એ મિશ્ર શાકભાજીનું મિશ્રણ છે, જેમાં મૂળ શાકભાજી જેવા કે બટાકા, શક્કરિયા અને જાંબલી રતાળુ, વિવિધ પ્રકારના પાંદડાવાળા લીલાં અને અન્ય શાકભાજી જેવા કે રીંગણા, ભીંડા અને કોબીજનો સમાવેશ થાય છે. મસાલા, જડીબુટ્ટીઓ અને ક્યારેક નારિયેળના દૂધના મિશ્રણથી બનેલી સમૃદ્ધ અને સુગંધિત કરીમાં શાકભાજીને ધીમા તાપે રાંધવામાં આવે છે, જે સ્વાદિષ્ટ રીતે જાડી અને ક્રીમી ચટણીમાં પરિણમે છે. ઉંધિયુને ઘણીવાર રોટલી, થેપલા અથવા ભાત સાથે પીરસવામાં આવે છે, અને તે ગુજરાતી ભોજનમાં મુખ્ય વાનગી છે, જે તેની આરામદાયક હૂંફ અને પૌષ્ટિક સારા માટે પ્રિય છે.
મેથી થેપલા:
આખા ઘઉંના લોટ, મેથીના પાન અને મસાલા વડે બનાવેલ ફ્લેટબ્રેડનો એક પ્રકાર. તેમને દહીં, અથાણું અથવા ચટણી સાથે માણી શકાય છે. મેથી થેપલા એ એક લોકપ્રિય અને સ્વાદિષ્ટ ગુજરાતી ફ્લેટબ્રેડ છે જે પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્ભવે છે. આ પરંપરાગત બ્રેડ આખા ઘઉંનો લોટ, મેથીના પાન (મેથી) અને મસાલાના મિશ્રણથી બનાવવામાં આવે છે, જે તેને એક અનોખો સ્વાદ અને સુગંધ આપે છે. કણકને સામાન્ય રીતે દહીં, તેલ અને મસાલા વડે ભેળવવામાં આવે છે, અને પછી તેને પાતળા વર્તુળોમાં ફેરવવામાં આવે છે, જે ક્રિસ્પી અને ગોલ્ડન બ્રાઉન થાય ત્યાં સુધી ગરમ તવા અથવા તવા પર રાંધવામાં આવે છે. મેથી થેપલાને ઘણીવાર ઘી, અથાણાં અથવા ચટણીના ગોળ સાથે પીરસવામાં આવે છે, અને તે ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય નાસ્તો અથવા નાસ્તાની વસ્તુ છે. આ સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક ફ્લેટબ્રેડ પણ એક લોકપ્રિય પ્રવાસી ખોરાક છે, કારણ કે તે ઘણા દિવસો સુધી તાજી રહે છે અને તેને સરળતાથી પેક કરીને લઈ જઈ શકાય છે.
ખાંડવી:
ચણાના લોટ અને દહીંના મિશ્રણમાંથી બનાવેલો નાજુક અને સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો. સખત મારપીટને બાફવામાં આવે છે અને પછી તેને ચટણી સાથે પીરસવામાં આવે છે. ખાંડવી એ પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવતો લોકપ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે. આ પરંપરાગત વાનગી ચણાના લોટ (બેસન), દહીં અને મસાલાના મિશ્રણમાંથી બનાવેલ સ્વાદિષ્ટ, બાફેલા અને રોલ્ડ-અપ નાસ્તાનો એક પ્રકાર છે. સખત મારપીટને સામાન્ય રીતે ગ્રીસ કરેલી સપાટી પર રેડવામાં આવે છે અને ચુસ્ત સિલિન્ડરોમાં ફેરવવામાં આવે તે પહેલાં તેને સેટ થવા દેવામાં આવે છે. ખાંડવીમાં મોટાભાગે સરસવના દાણા, કઢીના પાંદડા અને મરચા હોય છે, જે તેના સ્વાદ અને સુગંધમાં વધારો કરે છે. આ નાસ્તો સામાન્ય રીતે ચાના સમયની સાથોસાથ અથવા ભોજન સાથે સાઇડ ડિશ તરીકે પીરસવામાં આવે છે અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે. ખાંડવી એ એક પ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે જે માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી પણ પચવામાં પણ સરળ છે, જે તેને દરેક ઉંમરના લોકોમાં પ્રિય બનાવે છે.
ભજીયા:
મેથી ભજીયા તરીકે ઓળખાય છે, તે ચણાના લોટ, મેથીના પાન અને મસાલાઓથી બનાવવામાં આવે છે. ભજીયા, જેને પકોડા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવતો લોકપ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે. આ ક્રિસ્પી અને સ્વાદિષ્ટ તળેલું ભજિયા ચણાના લોટ (બેસન), મસાલા અને શાકભાજી જેવા કે ડુંગળી, બટાકા અને મરચાંના મિશ્રણથી બનાવવામાં આવે છે. સખત મારપીટ સામાન્ય રીતે ગોલ્ડન બ્રાઉન અને ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી તળેલી હોય છે, જેના પરિણામે બહારનો ભાગ કરચલી અને નરમ આંતરિક બને છે. ભજીયાને ઘણીવાર ચાના સમયના નાસ્તા તરીકે અથવા ભોજન સાથે સાઇડ ડિશ તરીકે પીરસવામાં આવે છે અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન તે ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે. આ સ્વાદિષ્ટ નાસ્તામાં સામાન્ય રીતે ચટણીનો ડોલોપ અથવા ચાટ મસાલાનો છંટકાવ હોય છે, જે તેના સ્વાદ અને સુગંધમાં વધારો કરે છે. ભજીયા એ એક પ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે જે બનાવવામાં સરળ અને ખાવામાં મજેદાર છે.
હાંડવો:
મસૂર અને ચોખાના આથોમાંથી બનાવેલી સ્વાદિષ્ટ કેક. તેને મોલ્ડમાં બાફવામાં આવે છે અને પછી ચોરસ કાપીને લીલી ચટણી સાથે પીરસવામાં આવે છે. હાંડવો એ પરંપરાગત ગુજરાતી સેવરી કેક છે જે પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્ભવે છે. આ લોકપ્રિય નાસ્તો ચોખા, દાળ અને શાકભાજીના મિશ્રણમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે કેકને તેની લાક્ષણિક રચના અને સ્વાદ આપવા માટે રાતોરાત આથો આપવામાં આવે છે. પછી બેટરને ખાસ હેન્ડવો મોલ્ડ અથવા નોન-સ્ટીક પેનમાં રેડવામાં આવે છે અને જ્યાં સુધી તે બહારથી ક્રિસ્પી અને અંદરથી નરમ ન થાય ત્યાં સુધી તેને રાંધવામાં આવે છે. હાંડવોને ઘણીવાર નાસ્તાની વસ્તુ તરીકે અથવા નાસ્તા તરીકે પીરસવામાં આવે છે, અને સામાન્ય રીતે તેની સાથે ચટણી અથવા તલના બીજનો છંટકાવ હોય છે. આ પૌષ્ટિક અને સ્વાદિષ્ટ કેક ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય છે, અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે.
સુરતી લોચો:
આથો ચણાનો લોટ અને મસાલા વડે બનાવવામાં આવતો લોકપ્રિય ગુજરાતી ખોરાક. ડુંગળી, સેવ અને ચટણી સાથે ટોચ પર છે જે તેને સ્વાદિષ્ટ અને સંતોષકારક નાસ્તો બનાવે છે. સુરતી લોચો એ એક લોકપ્રિય ગુજરાતી સ્ટ્રીટ ફૂડ છે જે ભારતના ગુજરાત રાજ્યના સુરત શહેરમાંથી ઉદ્ભવે છે. આ સ્વાદિષ્ટ અને સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો ચણાના લોટ, ચણાની દાળ અને મસાલાના મિશ્રણમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે લોચોને તેની લાક્ષણિક રચના અને સ્વાદ આપવા માટે રાતોરાત આથો આપવામાં આવે છે. પછી મિશ્રણને સંપૂર્ણતા માટે ઉકાળવામાં આવે છે અને તેને ચટણીના ડોલપ, સેવના છંટકાવ અને લીંબુના રસ સાથે પીરસવામાં આવે છે. સુરતી લોચો ઘણીવાર નાસ્તાની વસ્તુ તરીકે અથવા નાસ્તા તરીકે માણવામાં આવે છે અને ખાસ કરીને સ્થાનિકો અને મુલાકાતીઓમાં એકસરખા લોકપ્રિય છે. આ આઇકોનિક વાનગી સુરતના સ્ટ્રીટ ફૂડ સીનનો મુખ્ય ભાગ છે અને શહેરની મુલાકાત લેનાર કોઈપણ માટે અજમાવી જોઈએ.
ઢોકળા:
આથો ચણાના લોટમાંથી બનાવેલ બાફેલી કેક. તે એક હળવો અને રુંવાટીવાળો નાસ્તો છે જે ઘણીવાર મીઠી અને ખાટી ચટણી સાથે પીરસવામાં આવે છે. ઢોકળા એ પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવતો લોકપ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે. આ પરંપરાગત વાનગી ચણાના લોટ (બેસન), દહીં અને મસાલાના મિશ્રણમાંથી બનેલી બાફેલી કેકનો એક પ્રકાર છે. સખત મારપીટને સામાન્ય રીતે સ્ટીમર અથવા ખાસ ઢોકળા મોલ્ડમાં રેડવામાં આવે છે અને જ્યાં સુધી તે નરમ, સ્પૉંગી અને થોડું આથો ન આવે ત્યાં સુધી તેને રાંધવામાં આવે છે. ઢોકળાને ઘણીવાર સરસવના દાણા, કઢીના પાન અને મરચાં સાથે મિશ્રિત કરવામાં આવે છે, જે તેના સ્વાદ અને સુગંધમાં વધારો કરે છે. આ પૌષ્ટિક અને સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય છે, અને સામાન્ય રીતે તેને નાસ્તાની વસ્તુ, નાસ્તા અથવા ભોજન સાથે સાઇડ ડિશ તરીકે પીરસવામાં આવે છે. ઢોકળા એ ગુજરાતમાં એક લોકપ્રિય સ્ટ્રીટ ફૂડ પણ છે, અને તેને ઘણીવાર ચટણી અથવા તલના છંટકાવ સાથે પીરસવામાં આવે છે.
દાળ વડા:
મસૂર અને મસાલાના મિશ્રણમાંથી બનાવેલ ડીપ-ફ્રાઈડ નાસ્તો. ટેન્ગી આમલીની ચટણી સાથે પીરસવામાં આવે છે. દાલ વડા એ પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવતો લોકપ્રિય ગુજરાતી નાસ્તો છે. આ ક્રિસ્પી અને સ્વાદિષ્ટ તળેલું મસૂરનું ભજિયા સ્પ્લિટ ચણા (ચણાની દાળ), મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓના મિશ્રણમાંથી બનાવવામાં આવે છે. દાળને સામાન્ય રીતે પલાળવામાં આવે છે, ગ્રાઉન્ડ કરવામાં આવે છે અને મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓ સાથે મિશ્રિત કરવામાં આવે છે, નાની પેટીસ અથવા બોલમાં આકાર આપવામાં આવે છે અને ક્રિસ્પી અને ગોલ્ડન બ્રાઉન થાય ત્યાં સુધી ડીપ-ફ્રાય કરવામાં આવે છે. દાલ વડાને ઘણીવાર નાસ્તા અથવા એપેટાઇઝર તરીકે પીરસવામાં આવે છે, અને તેની સાથે સામાન્ય રીતે ચટણી અથવા ચાટ મસાલાનો છંટકાવ હોય છે. આ ક્રન્ચી અને સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય છે અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન તે ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે.
લીલવા કચોરી:
લીલા વટાણા અને મસાલાના મિશ્રણથી ભરેલી ડીપ-ફ્રાઇડ પેસ્ટ્રી. તે એક લોકપ્રિય નાસ્તો છે જે ઘણીવાર ગરમ ચાના કપ સાથે માણવામાં આવે છે. લીલવા કચોરી એ પરંપરાગત ગુજરાતી નાસ્તો છે જે પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવે છે. આ ક્રિસ્પી અને સ્વાદિષ્ટ પેસ્ટ્રી લીલવા (કબૂતર વટાણા), મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓના સ્વાદિષ્ટ મિશ્રણથી ભરેલી છે. ફિલિંગ સામાન્ય રીતે રાંધેલા લીલવા, ડુંગળી, લસણ, આદુ અને મસાલાના મિશ્રણથી બનાવવામાં આવે છે, જે પછી ફ્લેકી પેસ્ટ્રી પોપડાની અંદર ભરાય છે. કચોરીને પછી ક્રિસ્પી અને ગોલ્ડન બ્રાઉન થાય ત્યાં સુધી ડીપ-ફ્રાય કરવામાં આવે છે, જેના પરિણામે બહારનો ભાગ કરચલી અને નરમ, સ્વાદિષ્ટ આંતરિક બને છે. લીલવા કચોરીને ઘણીવાર નાસ્તા અથવા એપેટાઇઝર તરીકે પીરસવામાં આવે છે અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન તે ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે. આ સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય છે, અને તેના અનોખા સ્વાદ અને પોત માટે તેને પ્રિય છે.
અડદિયા પાક:
અડદની દાળના લોટ, ગોળ અને ઘીના મિશ્રણમાંથી બનાવેલ પરંપરાગત મીઠો નાસ્તો, વધારાના સ્વાદ માટે બદામ અને એલચી સાથે ટોચ પર છે. અડદિયા પાક એ પશ્ચિમ ભારતમાં ગુજરાત રાજ્યમાંથી ઉદ્દભવતી પરંપરાગત ગુજરાતી મીઠી વાનગી છે. આ સમૃદ્ધ અને સ્વાદિષ્ટ મીઠાઈ અડદની દાળ (કાળા ચણાના ટુકડા), ગોળ અને મસાલાના મિશ્રણથી બનાવવામાં આવે છે, જે એક ગાઢ અને લવાર જેવી સુસંગતતા બનાવવા માટે એકસાથે રાંધવામાં આવે છે. અડદિયા પાકમાં સામાન્ય રીતે એલચી, જાયફળ અને કેસરનો સ્વાદ હોય છે, જે તેને અનન્ય અને સુગંધિત સ્વાદ આપે છે. આ મીઠી વાનગી ઘણીવાર મીઠાઈ અથવા નાસ્તા તરીકે પીરસવામાં આવે છે અને ખાસ પ્રસંગો અને તહેવારો દરમિયાન તે ખાસ કરીને લોકપ્રિય છે. અડદિયા પાક ઘણા ગુજરાતી ઘરોમાં મુખ્ય છે, અને તે તેના સમૃદ્ધ સ્વાદ અને પોત તેમજ તેના ઔષધીય ગુણધર્મો માટે પ્રિય છે, જે પાચનમાં મદદ કરે છે અને પોષણ પૂરું પાડે છે તેવું માનવામાં આવે છે.