ગુજરાતના સાવરકુંડલામાં દર વર્ષે દિવાળી પર ઇંગોરીયા યુદ્ધ રમાય છે. આ પરંપરા છેલ્લા છ દાયકાઓથી ચાલી રહી છે, જ્યાં લોકો ફટાકડા સાથે એકબીજા પર ઇંગોરિયા ફેંકે છે, આ તહેવાર એકતાનું પ્રતીક છે.
દિવાળીના તહેવારની ઉજવણી દેશભરમાં ફટાકડા ફોડીને કરવામાં આવે છે. પરંતુ, તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે ગુજરાતના એક ગામમાં દર વર્ષે દિવાળીના દિવસે યુદ્ધ રમાય છે. આ યુદ્ધ છેલ્લા છ દાયકાથી ચાલી રહ્યું છે. ઇંગોરિયા યુદ્ધ દિવાળીના દિવસે સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાતના અમરેલી જિલ્લાના સાવરકુંડલામાં થાય છે. સાવરકુંડલા શહેરની મધ્યમાંથી નાવલી નદી વહે છે જે શહેરને બે ભાગમાં વહેંચે છે. ઇજિપ્ત અને ઇઝરાયેલ વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધની આવી જ તસવીરો દિવાળીની રાત્રે સાવરકુંડલા શહેરમાં જોવા મળી રહી છે.
ઇંગોરિયન યુદ્ધ પરંપરા
દિવાળીના દિવસે સાવર અને કુંડલા વચ્ચે ઇંગોરિયા યુદ્ધની પરંપરા છે. સાવરકુંડલા શહેરમાં ઇંગોરીયા યુદ્ધ રમવાની પરંપરા વર્ષો જૂની છે. જેમાં ઇંગોરીયા નામના ફટાકડા એક બીજા પર જાણે ફળ પકડ્યા હોય તેમ ફેંકવામાં આવે છે અને સાવરકુંડલા શહેરની ગલીઓમાં જાણે યુદ્ધ મેદાન હોય તેમ ઇંગોરીયા યુદ્ધ રમવામાં આવે છે
. આ યુદ્ધ રાતના અંધકારમાં થાય છે. રોશનીના પર્વ નિમિત્તે રાત્રે દેવળા દરવાજાથી નાવલી નદી સુધી ઇંગોરીયા યુદ્ધનો માહોલ સર્જાય છે. ખેલાડીઓ આ રમતનો ખુલ્લેઆમ આનંદ માણે છે. બીજી તરફ આ યુદ્ધ જોવા માટે ગામડાના લોકો પણ મોટી સંખ્યામાં ઉમટી પડે છે.
ખાસ કરીને ઇંગોરિયા યુદ્ધની મજા
મહત્વની વાત એ છે કે ઇંગોરીયા યુધ્ધને માણવા ધારાસભ્ય મહેશ કસવાલા અને માનવ મંદિરના સંત ભક્તિબાપુએ પણ ઇંગોરીયા ફટાકડા ફોડી ઇંગોરીયા યુધ્ધની મજા માણી હતી. આ ઇંગોરીયા યુધ્ધ સાવરકુંડલાની ઓળખ બની ગયું છે અને જ્ઞાતિવાદ વિના હિન્દુ-મુસ્લિમ મળીને આ ઇંગોરીયા યુધ્ધનું આયોજન કરી રહ્યા છે તેમ ધારાસભ્ય કસવાલાએ જણાવ્યું હતું. બીજી તરફ આ યુદ્ધ દરમિયાન પોલીસ, ફાયર અને ડોક્ટરોની ટીમો પણ તૈનાત છે.
ઇંગોરિયા તૈયારી
આ ઇંગોરિયાનું ઝાડ લગભગ આઠથી દસ ફૂટ ઊંચું છે. તેના સાપોટા જેવા ફળને ઇંગોરીયા કહે છે. દિવાળીના એક મહિના પહેલા, યુવાનો ગ્રામીણ વિસ્તારોમાંથી ઇંગોરિયા શોધીને તેને ઝાડ પરથી તોડીને સૂકવે છે. તે પછી, ચપ્પુ વડે ઉપરથી છાલ દૂર કરવામાં આવે છે અને તેમાં એક છિદ્ર બનાવવામાં આવે છે, જેમાં આલ્કોહોલ, સલ્ફર, ખાંડ અને કોલસાનો પાવડર મિક્સ કરીને સારી રીતે ભરવામાં આવે છે. આ પછી, છિદ્રને નદીની માટીના પથ્થરથી બંધ કરવામાં આવે છે અને તેને સૂકવવા માટે રાખવામાં આવે છે. આ પછી, ઇંગોરિયા તૈયાર કરવામાં આવે છે, જે દિવાળીની રાત્રે, લડવૈયાઓ તૈયાર ઇંગોરિયાની હજારો કોથળીઓ ભરીને આગ યુદ્ધ રમવા માટે તૈયાર થઈ જાય છે.
