- ફ્યુલ ઇકોનોમી, વિદ્યુતીકરણ અને મોડલ શિફ્ટ વ્યૂહરચનાઓને એકસાથે લાગુ કરી કાર્બન ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો કરવાનો રોડમેપ તૈયાર
રિસોર્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા કરવામાં આવેલા નવા અભ્યાસમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ત્રણ મહત્વના માપદંડો અપનાવી ભારત 2050 સુધીમાં પરિવહન ક્ષેત્રમાંથી કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઉત્સર્જનમાં 71 ટકાનો ઘટાડો કરી શકે છે. તેમાં વિદ્યુતીકરણ, બળતણ અર્થતંત્ર અને પરિવહનના યોગ્ય માધ્યમોનો ઉપયોગ શામેલ છે. સરકાર પણ તેનું પાલન કરવા કટિબદ્ધ છે.
અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે 2020માં કુલ ઊર્જા સંબંધિત કાર્બન ઉત્સર્જનમાં ભારતના પરિવહન ક્ષેત્રનો હિસ્સો 14 ટકા હતો. આ સેક્ટરમાં ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટે રોડમેપ અને ચોક્કસ લક્ષ્યોની મજબૂત જરૂરિયાત છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 2070 સુધીમાં ભારતના ચોખ્ખા શૂન્ય લક્ષ્ય માટે પરિવહન ક્ષેત્રે ઉત્સર્જન ઘટાડવાના લક્ષ્યનું પાલન કરવું પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
આ અભ્યાસના પરિણામો એનર્જી પોલિસી સિમ્યુલેટર પર આધારિત છે. અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે બળતણ અર્થતંત્ર, વિદ્યુતીકરણ અને મોડલ શિફ્ટ વ્યૂહરચનાઓને એકસાથે લાગુ કરવાથી કાર્બન ઉત્સર્જન અને અશ્મિભૂત ઇંધણનો વપરાશ 2050 સુધીમાં કાર્બન ઉત્સર્જન 71 ટકા ઘટશે. ડબ્લ્યુઆરઆઈ ઈન્ડિયાના એસોસિયેટ પ્રોગ્રામ ડાયરેક્ટર સુબ્રત ચક્રવર્તીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતના પરિવહન ક્ષેત્રને કાર્બન મુક્ત બનાવવાનો લક્ષ્યાંક ઓછી કિંમતની નીતિઓ લાગુ કરીને પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વેચાણમાં હજુ વધારો કરવો પડશે
ચક્રવર્તીએ જણાવ્યું હતું કે સિમ્યુલેશન દર્શાવે છે કે લો કાર્બન પરિવહન એ નૂર અને પેસેન્જર બંને ક્ષેત્રો માટે સૌથી વધુ ખર્ચ-અસરકારક નીતિ છે. આના પરિણામે કાર્બન ઉત્સર્જન પર 12,118 રૂપિયાની સંભવિત બચત થશે. ઈલેક્ટ્રિક વાહનોના ઊંચા વેચાણને લક્ષ્યાંકિત કરવું એ કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવાનો સૌથી મજબૂત માર્ગ છે. અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે પાવર જનરેશનનું ડીકાર્બોનાઇઝેશન ટ્રાન્સપોર્ટ સેક્ટરમાં ઇલેક્ટ્રિફિકેશનના લક્ષ્યોને પૂર્ણ કરી શકે છે.
એલપીજી, ડીઝલ અને પેટ્રોલ જેવા ઇંધણનો વપરાશ આગામી ત્રણ દાયકામાં ચાર ગણો થવાનો અંદાજ
અભ્યાસમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે કાર્બન મુક્ત વીજળી સાથે અલગ નીતિ લાગુ કરવાથી 2050 સુધીમાં કાર્બન ઉત્સર્જનમાં 75 ટકાનો ઘટાડો થશે. જો કે, અભ્યાસમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે જો વધુ ધ્યાન દેવામાં આવે તો દેશનું પરિવહન ક્ષેત્ર 2050 સુધી અશ્મિભૂત ઇંધણ પર નિર્ભર રહેશે. તેમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે એલપીજી, ડીઝલ અને પેટ્રોલ જેવા અશ્મિભૂત ઇંધણનો વપરાશ આગામી ત્રણ દાયકામાં ચાર ગણો થવાની ધારણા છે. તે વપરાશ અનુસાર વધે છે. તે 2020 અને 2050 વચ્ચે ત્રણ ગણું થવાનો પણ અંદાજ છે.’
ટ્રાન્સપોર્ટ સેક્ટરમાંથી 14 ટકા કાર્બન ઉત્સર્જિત થાય છે
2020 માં, પરિવહન ક્ષેત્રે ઊર્જા સંબંધિત કાર્બન ઉત્સર્જનમાં 14 ટકા હિસ્સો હતો. તેમાંથી 90 ટકા રોડ ટ્રાન્સપોર્ટમાંથી આવે છે. તે મહત્તમ કાર્બન ઉત્પાદનનો સ્ત્રોત રહે છે. આ 90 ટકામાં દ્વિચક્રી વાહનોનો સૌથી વધુ હિસ્સો લગભગ 16 ટકા, કારનો 25 ટકા, બસો 9 ટકા, એલડીવી વાહનો 8 ટકા અને એચડીવી 45 ટકા છે.
