ગુગલ હવે એન્ટિ-મિસઈન્ફોર્મેશન પ્રોજેકટ ચલાવશે: ખોટા સમાચાર ફેલાવનારાઓની ઓળખ કરાશે
’અર્ધસત્ય હંમેશા ખતરનાક હોય છે’ આ ઉક્તિ સત પ્રતિશત સાચી છે અને હવે ભારતમાં રહેલા સોશ્યલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સએ પણ આ ઉક્તિને અનુસરવી પડશે અને ’અર્ધસત્ય’ ને રોકવા માટે હરકતમાં આવવું પડશે. આ બાબતે હવે ગૂગલ હરકતમાં આવ્યું છે અને સોશ્યલ મીડિયા પર ’અર્ધસત્ય’ ફેલાવતા એકાઉન્ટ્સ પર કાતર ફેરવવા ગુગલે કાતર ફેરવવા એક અભિયાનની શરૂઆત કરી દીધી છે.
ખોટા સમાચારની સાપેક્ષે ’અર્ધસત્ય’ પ્રકારના સમાચાર હંમેશા વધુ ખતરનાક હોય છે તે બાબતને ભલીભાતિ જાણતી સરકાર ટૂંક સમયમાં આઈટી એક્ટમાં ફેરફાર કરે તેવી પણ પ્રબળ શકયતા છે. ભારતમાં મોટું નેટવર્ક ધરાવતી આઇટી ક્ષેત્રની મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓએ પણ હવે ભારતના આઈટી એક્ટનું પાલન કરવું જ પડશે. ગઈકાલે જ ટીએમસીના એક નેતાની આઈટી એક્ટ હેઠળ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ટીએમસીના પર પ્રવક્તા શાંકેત ગોખલેની ગુજરાત પોલીસે જયપુર એરપોર્ટ પરથી ધરપકડ કરવામાં આવી છે. ટીએમસી પ્રવકતાની ધરપકડ એટલા માટે કરવામાં આવી હતી કે, તેમણે સોશ્યલ મીડિયામાં મોરબી ઝૂલતા પુલ દુર્ઘટના મામલે એક પોસ્ટ મૂકી હતી. પોસ્ટમાં લખાયું હતું કે, મોરબી દુર્ઘટનામાં મૃત્યુ પામેલા દિવંગતોના પરિજનોને સહાય આપવા કરતા વધુ રકમ વડાપ્રધાનની મુલાકાત પાછળ ખર્ચ કરવામાં આવી હતી. આ પ્રકારની પોસ્ટ થકી ’અર્ધસત્ય’ ફેલાવવા બદલ ટીએમસી પ્રવકતાની ધરપકડ કરવામાં આવી છે.
હવે ગૂગલ તેના પ્લેટફોર્મ પર કોઈ ’અર્ધસત્ય’ ન ફેલાય તેના માટે હરકતમાં આવી ગઈ છે. ગુગલ જેવી કંપનીઓ ભલીભાતિ જાણે છે કે, ભારતમાં સોશ્યલ મીડિયાનો ઉપયોગ કરનારો વર્ગ ખૂબ મોટો છે અને જો કંપનીએ આ વર્ગનો લાભ લેવો હોય તો ભારતના આઈટી નિયમોનું પાલન કરવા સિવાય છૂટકો જ નથી. ત્યારે ગૂગલ હવે ’અર્ધસત્ય’ ફેલાવતા એકાઉન્ટ્સ પર કાતર મૂકી દેશે. એક ટોચના એક્ઝિક્યુટિવે જણાવ્યું હતું કે, ગુગલની પેટાકંપની જિગશો ભારતમાં એક નવો એન્ટિ-મિસઈન્ફોર્મેશન પ્રોજેકટ શરૂ કરી રહી છે જેનો હેતુ ભ્રામક માહિતીને રોકવાનો છે કે જેને હિંસા ભડકાવવા માટે દોષી ઠેરવવામાં આવે છે.
ખોટી માહિતીના ફેલાવાને પડકારવા માટે ગુગલના પ્રયાસો પ્રતિસ્પર્ધી ટ્વિટર સાથે વિપરીત ચિહ્નિત કરે છે જે તેના વિશ્વાસ અને સલામતી ટીમોને કાપી રહ્યું છે, નવા માલિક એલોન મસ્કના કહેવા છતાં તે બધા માટે મફત બનશે નહીં.
ગૂગલે તાજેતરમાં યુરોપમાં એક પ્રયોગ હાથ ધર્યો હતો જ્યાં તેણે યુક્રેન પર રશિયન આક્રમણને પગલે શરણાર્થી વિરોધી કથાઓનો ઓનલાઇન સામનો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
ભારતમાં પ્રયોગનો અવકાશ વધુ મોટો હશે કારણ કે તે બહુવિધ સ્થાનિક ભાષાઓ – બંગાળી, હિન્દી અને મરાઠી – સાથે વ્યવહાર કરશે અને એક અબજથી વધુ લોકોની વસ્તી ધરાવતા દેશના વિવિધ વિભાગોને આવરી લેશે. જીગ્સોના સંશોધન અને વિકાસના વડા બેથ ગોલ્ડમેને જણાવ્યું હતું કે, આનાથી બિન-પશ્ચિમ, વૈશ્વિક દક્ષિણ બજારમાં પ્રીબંકિંગ પર સંશોધન કરવાની તક મળી છે.
અન્ય દેશોની જેમ ખોટી માહિતી ભારતમાં ઝડપથી ફેલાય છે. મોટાભાગે સોશિયલ મીડિયા દ્વારા રાજકીય અને ધાર્મિક તણાવ પેદા કરવામાં આવે છે. સરકારી અધિકારીઓએ ગુગલ, મેટા અને ટ્વિટર જેવી ટેક કંપનીઓને નકલી સમાચારના ફેલાવા સામે મજબૂત પગલાં લેવા હાકલ કરી છે.
ગુગલ બહુવિધ વિડીયો પ્રસારિત કરી લોકોને ‘ભ્રામક’ સમાચાર ઓળખવા માટે પ્રશિક્ષિત કરશે!!
ગૂગલ અલગ અલગ પ્રકારના વિડીયો બનાવી લોકોને ભ્રામક સમાચાર ઓળખવા માટે પ્રસિક્ષિત કરશે. વિડિઓઝ જોયા પછી દર્શકોને એક ટૂંકી બહુવિધ-પસંદગી પ્રશ્નાવલી ભરવા માટે કહેવામાં આવશે. જે તેઓ ખોટી માહિતી વિશે શું શીખ્યા છે તે માપવા માટે રચાયેલ છે. કંપનીના આ વિષય પરના તાજેતરના સંશોધન સૂચવે છે કે દર્શકો આવા વીડિયો જોયા પછી ખોટી માહિતી ઓળખવાની શક્યતા 5% વધારે છે.
ગેરમાર્ગે દોરનાર સમાચારની ઓળખ કરીને તાત્કાલિક પગલાં લેવાશે: ગૂગલ
ગૂગલના રિસર્ચ એન્ડ ડેવલોપમેન્ટના હેડ બેથ ગોલ્ડમેને સતાવાર જણાવ્યું છે કે, ગુગલ હવે એવા સમાચારોની ઓળખ કરશે અને તેની ઉપર તાત્કાલિક પગલાં લેવામાં આવશે. ઉપરાંત આ એકાઉન્ટ હેન્ડલ કરતા લોકોને પ્રથમ ચેતવણી અને ત્યારબાદ પગલાં પણ લેવામા આવશે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, ગૂગલના આ પગલાંની અસર દેશભરમાં પડશે.