ઓક્ટોબરથી ડિસેમ્બર સુધી વૈશ્વિક મંદીને કારણે વિકાસની ગતિ ધીમી પડી, મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરને મોટો ફટકો
મેન્યુફેકચરિંગ સેક્ટરમાં મંદીને પગલે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના ઓક્ટોબર- ડિસેમ્બર કવાર્ટરમાં ભારતનો જીડીપી વૃદ્ધિ દર ઘટીને ૪.૪ ટકા રહ્યો છે. જો કે હવે 7 ટકા વાર્ષિક વૃદ્ધિનું અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે.
નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં દેશનો ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ એટલે કે જીડીપી વૃદ્ધિ દર ઘટીને 4.4 ટકા પર આવી ગયો છે. જીડીપીમાં તીવ્ર ઘટાડો મુખ્યત્વે મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરના નબળા પ્રદર્શનને કારણે થયો છે. નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઓફિસ દ્વારા મંગળવારે જારી કરાયેલા આંકડા પરથી આ માહિતી મળી છે. આના કારણે દેશની અર્થવ્યવસ્થા અગાઉના નાણાકીય વર્ષ 2021-22ના સમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં 11.2 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામી હતી. તે જ સમયે, ચાલુ નાણાકીય વર્ષના જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં આર્થિક વૃદ્ધિ દર 6.3 ટકા હતો. તેના બીજા એડવાન્સ અંદાજમાં, એનએસઓએ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં આર્થિક વૃદ્ધિ દર સાત ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે.
આ ઉપરાંત, એનએસઓએ છેલ્લા નાણાકીય વર્ષ 2021-22 માટે વૃદ્ધિ દરને 8.7 ટકાથી સુધારીને 9.1 ટકા કર્યો છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરના ઉત્પાદનમાં 1.1 ટકાનો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો છે. અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં ઉત્પાદન ક્ષેત્રનો વિકાસ દર 1.3 ટકા હતો.
તેના બીજા એડવાન્સ અંદાજમાં, એનએસઓએ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં આર્થિક વૃદ્ધિ દર સાત ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. આ ઉપરાંત, એનએસઓએ છેલ્લા નાણાકીય વર્ષ 2021-22 માટે વૃદ્ધિ દરને 8.7 ટકાથી સુધારીને 9.1 ટકા કર્યો છે. એનએસઓએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે ત્રીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં સતત ભાવે (2011-12)દેશની જીડીપી 40.19 લાખ કરોડ રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે. અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન ક્વાર્ટરમાં તે રૂ. 38.51 લાખ કરોડ હતો. Q3 માં વર્તમાન ભાવે જીડીપી 69.38 લાખ કરોડ રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે, જે 2021-22 ના ક્વાર્ટર 3 માં રૂપિયા 62.39 લાખ કરોડ હતો. આ રીતે, વર્તમાન ભાવો પર ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં જીડીપીની વૃદ્ધિ 11.2 ટકા રહી છે.
કૃષિ ક્ષેત્રે દેશનું પ્રદર્શન સારું
‘સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ (2022-23)માં સતત કિંમતો પર જીડીપીનું કદ 159.71 લાખ કરોડ રૂપિયા હોવાનો અંદાજ છે. ગયા નાણાકીય વર્ષ (2021-22) ના પ્રથમ સુધારેલા અંદાજમાં, જીડીપી 149.26 લાખ કરોડ રૂપિયા હોવાનું કહેવાયું હતું. આ રીતે, વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં વાસ્તવિક જીડીપી વૃદ્ધિ દર સાત ટકા રહેવાનો અંદાજ છે, જે 2021-22માં 9.1 ટકા હતો. એનએસઓએ નાણાકીય વર્ષ 2021-22 માટે જીડીપી વૃદ્ધિ દર અગાઉના 8.7 ટકાથી સુધારીને 9.1 ટકા કર્યો છે. કૃષિ ક્ષેત્રનું ગ્રોસ વેલ્યુ એડેડ (જીવીએ) ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 3.7 ટકાના દરે વધ્યું હતું, જે એક વર્ષ અગાઉના ક્વાર્ટરમાં 2.2 ટકા હતું, રાષ્ટ્રીય ખાતાના ડેટા દર્શાવે છે.
ખાણકામ ક્ષેત્રનો વિકાસ દર ઘટ્યો, વીજળી-ગેસ સહિતના ક્ષેત્રોમાં વધ્યો
ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ખાણકામ અને સંલગ્ન ક્ષેત્રનો વિકાસ દર ઘટીને 3.7 ટકા થયો હતો. અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં તે 5.4 ટકા હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન બાંધકામ ક્ષેત્રનો વિકાસ 0.2 ટકાથી વધીને 8.4 ટકા થયો હતો. વીજળી, ગેસ, પાણી પુરવઠા અને અન્ય આવશ્યક સેવાઓનો વિકાસ દર 8.2 ટકા હતો. ગયા નાણાકીય વર્ષના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં આ ક્ષેત્રોએ છ ટકાના દરે વૃદ્ધિ નોંધાવી હતી. સર્વિસ સેક્ટરનો જીવીએ ગ્રોથ, વેપાર, હોટલ, ટ્રાન્સપોર્ટ, કોમ્યુનિકેશન અને બ્રોડકાસ્ટિંગ સંબંધિત સેવાઓ, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 9.7 ટકા હતી. અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં તે 9.2 ટકા હતો. નાણાકીય, રિયલ એસ્ટેટ અને વ્યાવસાયિક સેવાઓનો વિકાસ દર ચાલુ નાણાકીય વર્ષના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 5.8 ટકા થયો છે જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષના સમાન ક્વાર્ટરમાં 4.3 ટકા હતો.
ફુગાવાને નાથવા રેપોરેટમાં 0.25 ટકાના વધારાની શક્યતા
ફેબ્રુઆરી મહિનામાં રેકોર્ડ બ્રેક ગરમી પડવાને કારણે ઉત્પાદન ઉપર અસરની ભીતિ સેવાઇ રહી છે. જેના કારણે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા ભવિષ્યમાં રેપો રેટમાં વધારો કરી શકે છે. રેટિંગ એજન્સીએ કહ્યું કે રેકોર્ડ ઊંચા તાપમાનથી ઘઉંના ઉત્પાદનને અસર થશે. ઘઉંના ભાવમાં વધારો ડિસેમ્બર અને જાન્યુઆરીમાં કુલ છૂટક ફુગાવા કરતાં 10 ટકા વધુ હતો. હવામાન વિભાગે જણાવ્યું હતું કે 122 વર્ષમાં ફેબ્રુઆરી 2023નો મહિનો ખૂબ જ ગરમ હતો અને દરેકને આગળ વધતા વધુ ગરમ પવનો માટે તૈયાર રહેવા જણાવ્યું હતું. એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે છેલ્લી નીતિ સમીક્ષા દરમિયાન, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ રેપો રેટમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કર્યો હતો. આ વધારા સાથે રેપો રેટ વધીને 6.5 ટકા થઈ ગયો હતો. આ પછી ઘણા નિષ્ણાતોનું માનવું હતું કે હવે આરબીઆઇ રેપો રેટ નહીં વધારે.
