લોકડાઉન દરમિયાન પણ માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુવિધાઓ ચાલુ રહે
વિશ્વભરના માનસ ચિકિત્સકો ચેતવણી આપી રહ્યા છે કે લોકડાઉન દરમિયાન સર્જાયેલી મુશ્કેલીઓને કારણે માનસિક સમસ્યાઓનું ‘સુનામી’ આવવાનું છે. ડોકટરો મુખ્યત્વે બાળકો અને વૃદ્ધો સાથે સંબંધિત ચેતવણી આપે છે. તેમનું માનવું છે કે શાળાઓ બંધ થવા અને એકલતાને લીધે, તેઓ જેવું હોવું જોઈએ તેમ તેમનું ધ્યાન રાખવામાં આવતું નથી.
મનોચિકિત્સકોએ એક સર્વેક્ષણ દ્વારા જાણવા મળ્યું છે કે હોસ્પિટલોમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત ઇમરજન્સી કેસોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે અને નિયમિત ચેકઅપ માટે આવતા લોકોની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો છે. ડોકટરોએ આગ્રહ કર્યો છે કે લોકડાઉન દરમિયાન પણ માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુવિધાઓ ચાલુ રહેતી રહે, તેમ છતાં લોકો રૂટિન ચેકઅપ અને ફોલોઅપ માટે હોસ્પિટલમાં પહોંચતા નહોતા.
દર્દીઓ અચાનક ઓછા થઈ ગયા…
આપણે પહેલેથી જ જોઈ રહ્યા છીએ કે કોવિડ -19 કટોકટીએ લોકોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ખૂબ ગંભીર અસર કરી છે. ઘણા લોકોને તાત્કાલિક સહાયની જરૂર હોય છે અને ચિંતા એ છે કે તાત્કાલિક મદદની જરૂર હોય તેવા લોકો લોકડાઉનના કારણે આ સહાય મેળવી શકતા નથી. ડર એ છે કે લોકડાઉનને કારણે માનસિક સમસ્યાઓ સતત વધી રહી છે અને તે સુનામીનું સ્વરૂપ લેશે.
યુકેના 1,300 ડોકટરોના સર્વેક્ષણમાં દર્શાવ્યું છે કે તેમાંથી 43% લોકોમાં ઇમરજન્સી કેસોમાં વધારો થયો છે. તે જ સમયે, 45 ટકા ડોકટરોએ જણાવ્યું હતું કે રૂટિન ચેકઅપ માટે આવતા દર્દીઓની સંખ્યા ઘટી રહી છે. એક માનસ ચિકિત્સકે કહ્યું, “એવું લાગે છે કે જાણે આપણા વૃદ્ધ દર્દીઓ સંપૂર્ણ અદૃશ્ય થઈ ગયા છે.” મને લાગે છે કે તેઓ મદદ મેળવવામાં ખૂબ ડરે છે. ” બીજા ડોકટરે લખ્યું, “આપણા ઘણા દર્દીઓમાં કોરોના વાયરસ ચેપથી થતી સમસ્યાઓના કારણે માનસિક બીમારીના લક્ષણો વિકસિત થયા છે, જેમ કે સામાજિક અલગતા, તણાવનો વધારો થયો છે.”
ચિંતાએ છે કે માનસિક સમસ્યાઓવાળા બાળકો અને કિશોરોને જરૂરી ટેકો મળી રહ્યો નથી, લોકોને આ સંદેશ મોકલવાની જરૂર છે કે માનસિક આરોગ્ય સુવિધાઓ હજી પણ ઉપલબ્ધ છે. વૃદ્ધાવસ્થાના મનોચિકિત્સા નિષ્ણાત વૃદ્ધ લોકો ફોનલાઇનના માધ્યમો જેવા કે સ્કાયપે અને ઝૂમ દ્વારા ડોક્ટર સાથે વાત કરવામાં અચકાતા હોય છે. લોકોને જ્યારે હમણાં તેની સૌથી વધુ જરૂર પડે ત્યારે મદદ મેળવવામાં અચકાતા હોય છે.
માનસિક સ્વાસ્થ્યને અગ્રતા બનાવો
માનસિક સ્વાસ્થ્યના મુદ્દા પર કામ કરતી કહે છે કે હાલમાં દુનિયામાં જે ચિંતાઓ ઉદભવી રહી છે તે પુરાવા છે કે લોકો પહેલાથી જ માનસિક બીમારીઓ સામે લડી રહ્યા છે. એક હજાર લોકોમાં થયેલા એક સર્વેક્ષણમાં, ઘણા લોકોએ જણાવ્યું હતું કે મહામારી અને લોકડાઉન થયા પછીથી તેમની માનસિક સ્વાસ્થ્યને ભારે અસર થઈ હતી. સર્વેમાં ભાગ લેનારા લોકોએ જણાવ્યું હતું કે લોકડાઉનને કારણે તેમને મોટાભાગની વસ્તુઓ બંધ કરવી પડી છે જે તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક હતી. આ દિવસોમાં હોસ્પિટલો ખૂબ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં કામ કરી રહી છે, પરંતુ માનસિક સ્વાસ્થ્યને પણ અગ્રતાની સૂચિમાં રાખવું જોઈએ. માનસિક સ્વાસ્થ્યના નુકસાનથી કેટલાક લોકોને સાજા થવા માટે વર્ષોનો સમય લાગી શકે છે.