અવની લેખા બાદ ભારતના વધુ એક સ્ટાર શૂટર મનીષ નરવાલે ઈતિહાસ રચ્યો છે. તેણે મેન્સ 10 મીટર એર પિસ્તોલ SH1 ઈવેન્ટમાં ભારત માટે સિલ્વર મેડલ જીત્યો છે. તે સતત બીજી પેરાલિમ્પિક્સમાં મેડલ જીતવા પર લક્ષ્ય ધરાવે છે.
અગાઉ ટોક્યો પેરાલિમ્પિક્સમાં મનીષે 50 મીટર પિસ્તોલ SH1 મિશ્ર સ્પર્ધામાં ગોલ્ડ જીત્યો હતો. જોકે મનીષ માટે આ સફળતા આસાન રહી નથી. આ માટે તેણે ઘણો સંઘર્ષ કર્યો છે. આ સંઘર્ષોએ તેની ભાવનાને તૂટવા ન દીધી અને હવે મનીષે ઇતિહાસ રચ્યો છે.
મનીષ નરવાલનો જન્મ 17 ઓક્ટોબર 2021ના રોજ થયો હતો. બાળપણથી જ તેનો જમણો હાથ કામ કરતો ન હતો. પરિવારજનોએ ડોક્ટરો, હોસ્પિટલો અને મંદિરોની સલાહ લીધી, પરંતુ તેઓ મનીષના હાથનો ઈલાજ કરવામાં સફળ ન થયા. જ્યારે મનીષ સમજદાર બન્યો ત્યારે તેનો પહેલો પ્રેમ ફૂટબોલ બન્યો. તે ગાંડપણની હદ સુધી આ રમત રમતો હતો, પરંતુ એક દિવસ ફૂટબોલ રમતી વખતે તેના જમણા હાથમાં ઈજા થઈ હતી. લોહી પણ વહી ગયું, પણ તેને ન તો દુખાવો થયો કે ન તો કોઈ ઈજા થઈ. જ્યારે માતા-પિતાએ ઘરે જઈને તેમના હાથમાંથી લોહી નીકળતું જોયું તો તેમને આ અંગે જાણ થઈ.
તેના માતાપિતાએ તે જ દિવસે તેને ફૂટબોલ છોડી દીધો. પિતાના એક મિત્રના કહેવા પર મનીષે શૂટિંગ શરૂ કર્યું. તેમાં પણ જ્યારે તેણે ઝંડા ફરકાવવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે તેને પિસ્તોલની જરૂર હતી. હવે પિસ્તોલ ખરીદવાના પૈસા ન હતા તેથી પિતા દિલબાગે ઘર 7 લાખમાં વેચી દીધું અને પિસ્તોલ પુત્રને આપી દીધી. આ જ પુત્રએ પેરાલિમ્પિક્સમાં એક ગોલ્ડ અને એક સિલ્વર સહિત બે મેડલ જીતીને પિતાને વેચેલા ઘરની કિંમત ચૂકવી.
ડાબા હાથે પિસ્તોલ પકડવી મુશ્કેલ હતી.
19 વર્ષના મનીષે ખુલાસો કર્યો કે તેને ફૂટબોલ પસંદ હતો. તે આમાં તેની કારકિર્દી બનાવવા માંગતો હતો, પરંતુ તેના હાથમાં ઈજા થતાં તેના પિતા તેના મિત્રના કહેવા પર તેને બલ્લભગઢમાં રાકેશના કોચ પાસે લઈ ગયા. તેનો જમણો હાથ કામ કરતો ન હતો તેથી તેણે ડાબા હાથથી પિસ્તોલ પકડી હતી. શરુઆતમાં ઘણી મુશ્કેલી હતી પણ એક વાર આદત પડી ગઈ પછી બધું સારું થઈ ગયું.
શૂટિંગ ચાલુ રાખવા માટે તેને પિસ્તોલની જરૂર હતી. મોર્નીની પિસ્તોલ આંતરરાષ્ટ્રીય કક્ષા માટે જરૂરી હતી. પિતાનું કામ નાના ભાગો બનાવવાનું હતું. પિસ્તોલ આમાંથી આવવાની નહોતી. પિતા પાસે નાનું ઘર હતું. તેણે તેને સાત લાખ રૂપિયામાં વેચી દીધી અને લગભગ તેમને એક પિસ્તોલ મળી ગઈ. આ પછી તેણે પાછું વળીને જોયું નથી.
શૂટિંગ પિતા માટે આધાર બની ગયું
મનીષના કોચ જેપી નૌટિયાલના જણાવ્યા અનુસાર, મનીષના ઘરના સંજોગો એવા હતા કે તેના પિતા તેને પિસ્તોલ મેળવી શક્યા ન હતા. જેના કારણે તેણે વર્ષ 2015માં પોતાનું ઘર વેચવું પડ્યું હતું. તે સમયે આ નિર્ણય તેના માટે ઘણો અઘરો હતો, પરંતુ બે વર્ષમાં જ મનીષે જૂનિયર વર્લ્ડ રેકોર્ડ બનાવ્યો અને 2017માં વર્લ્ડ કપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો. ગયા વર્ષે જ્યારે તેણે અર્જુન એવોર્ડ જીત્યો ત્યારે તેના પિતાએ પણ તેનું કામ વધાર્યું.
પેરાલિમ્પિક્સ ઉપરાંત, મનીષે 2022 એશિયન પેરા ગેમ્સમાં 10 મીટર એર પિસ્તોલમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યો છે. તેમને 2020માં અર્જુન એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. મનીષને 2021માં ખેલ રત્ન એવોર્ડથી પણ સન્માનિત કરવામાં આવ્યો છે. મનીષે 2016માં બલ્લભગઢમાં જ તેની શૂટિંગ કરિયરની શરૂઆત કરી હતી. તેણે પોતાની વ્યાવસાયિક કારકિર્દીની શરૂઆત ધમાકેદાર રીતે કરી હતી. 2021 પેરા શૂટિંગ વર્લ્ડ કપમાં, મનીષે P4 મિક્સ્ડ પિસ્તોલ SH1 ઇવેન્ટમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. ત્યારે તેણે વર્લ્ડ રેકોર્ડ પણ બનાવ્યો હતો. તેણે રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઘણા ગોલ્ડ, સિલ્વર અને બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યા છે.