ફાસ્ટેગે સરકારી તિજોરી છલોછલ કરી દીધી

• એક વર્ષમાં ટોલ કલેક્શન 35 ટકા વધી 64 હજાર કરોડને પાર : હજુ સેટેલાઇટ આધારિત ટોલ વસુલાત થશે તો કલેક્શન વધવાની ધારણા

ફાસ્ટેગે સરકારી તિજોરી છલોછલ કરી દીધી છે. એક વર્ષમાં ટોલ કલેક્શન 35 ટકા વધી 64 હજાર કરોડને પાર થઈ ગયું છે. હજુ સેટેલાઇટ આધારિત ટોલ વસુલાત થશે તો કલેક્શન વધવાની ધારણા સેવાઈ રહી છે.ભારતમાં હાઇવે ટોલ વસૂલાત નાણાકીય વર્ષ 2024માં રૂ.64,809.86 કરોડ થઈ છે. આ વસુલાત છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગઇ છે, સરકારી ડેટા અનુસાર, ટોલ કરાયેલા રસ્તાઓ અને તેના વપરાશકર્તાઓની સંખ્યામાં વધારો થવાને કારણે તેમજ ફાસ્ટેગને કારણે વસુલાત વધી છે.

વર્ષ પ્રમાણે, 2018-19માં ટોલ વસૂલાત રૂ.25,154.76 કરોડ, 2019-20માં રૂ.27,637.64 કરોડ, 2020-21માં રૂ.27,923.80 કરોડ, 2021-22માં રૂ.33,907.72 કરોડ અને 2022-23માં  રૂ.48,028.20 કરોડ થઈ છે.

એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, સેટેલાઇટ આધારિત ટોલ વસૂલાતમાં શિફ્ટ થવાથી આવકમાં વધારો થવાની ધારણા છે.  અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે વિવિધ સેગમેન્ટ્સ પર પાયલોટ પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહ્યા છીએ અને પ્રતિસાદના આધારે, સમગ્ર ભારતમાં સિસ્ટમ તબક્કાવાર રીતે લાગુ કરવામાં આવશે.”

માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય ઉપગ્રહ આધારિત જીપીએસ ટોલ કલેક્શન સિસ્ટમની પાયલોટ ટ્રાયલ ચલાવી રહ્યું છે જે ગ્લોબલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ (જીએનએસએસ) અને ઓટોમેટિક નંબર પ્લેટ રેકગ્નિશન (એએનપીઆર) કેમેરા પર કામ કરે છે તેની ખાતરી કરવા માટે કે ગ્રાહકો માત્ર તે જ ભાગ માટે ચૂકવણી કરે છે.   જ્યારે એએનપીઆરએ ઓછા ખર્ચે ઉકેલ છે અને તેને ટૂંકા ગાળામાં સરળતાથી લાગુ કરી શકાય છે, ત્યારે જીપીએસ આધારિત ટોલ વસૂલાતમાં વધુ સંક્રમણ સમય હશે, કારણ કે તમામ વાહનોને ઓટોમેટિક કપાત માટે ઓન-બોર્ડ યુનિટ (ઓબીયું) હોવું જરૂરી રહેશે. અથવા ટ્રેકિંગ ઉપકરણથી સજ્જ હોવું જરૂરી છે.  દેશમાં ટોલ રોડની લંબાઈ નવેમ્બર 2023માં 45,428 કિમી હતી, જે નાણાકીય વર્ષ 2019ના અંતે 25,996 કિમીથી 74.7% વધારે છે.