ભારે અવઢવ: ક્રીપ્ટો ઉપર ટેક્સ લગાડવાથી માન્યતા મળી ગઈ?

અબતક, નવી દિલ્હી

નાના કરતે પ્યાર તુમ હી સે કર બૈઠે…

નાના કરતે પ્યાર તુમ હી સે કર બૈઠે… આવી જ હાલત સરકારની થઈ છે. સરકારને નાછૂટકે ક્રીપ્ટો અંગે નિર્ણય જાહેર કરવો પડ્યો છે. હવે પ્રશ્ન એ સર્જાયો છે કે ક્રીપ્ટો ઉપર ટેક્સ લગાડવાથી માન્યતા મળી ગઈ ? કાયદેસરતા ન આપીને ક્રીપ્ટો ઉપરના નફા પર ટેક્સ લગાવી જુગારના લોટરીના નફા પર ટેક્સ નાખી માન્યતા આપી શકાય? તેવા પ્રશ્ર્નો સર્જાયા છે.

કાયદેસરતા ન આપીને ક્રીપ્ટો ઉપરના નફા પર ટેક્સ લગાવી જુગારના લોટરીના નફા પર ટેક્સ નાખી માન્યતા આપી શકાય?

1 ફેબ્રુઆરી, 2022 ના રોજ રજૂ કરાયેલા બજેટમાં, સરકારે આખરે ’ક્રિપ્ટોકરન્સી ઇકોસિસ્ટમ’ અંગે તેનું પ્રથમ પગલું ભર્યું છે.  નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે તેમના બજેટમાં જાહેરાત કરી હતી કે સરકાર ક્રિપ્ટોકરન્સીથી થતી આવક પર 30 ટકાના દરે ટેક્સ લગાવશે.  આ જાહેરાત પછી, ક્રિપ્ટોકરન્સીની કાનૂની સ્થિતિ શું છે તે વિશે ચર્ચા શરૂ થઈ કારણ કે સરકારે ક્રિપ્ટો પર હજુ સુધી કોઈ કાયદો લાગુ કર્યો નથી.  હવે સરકાર દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે ક્રિપ્ટોમાં ટ્રેડિંગ ગેરકાયદેસર નથી.  કાયદો લાવવા અંગે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું હતું કે ક્રિપ્ટોકરન્સી પર ચર્ચા ચાલી રહી છે અને તે પછી અમે તેના પર કાયદો અને નિયમો બનાવવા પર વિચાર કરીશું.

વાસ્તવમાં, નાણાં સચિવ ટીવી સોમનાથને તાજેતરમાં નિવેદન આપ્યું  તેમાં પણ તેમણે સરકારનું જ સ્ટેન્ડ રાખ્યું છે.  તેમણે કહ્યું કે સરકાર ક્રિપ્ટો એસેટ્સમાં ટ્રેડિંગને ગેરકાયદેસર માનતી નથી.  સરકારે તેની વ્યાખ્યામાં ક્રિપ્ટોથી થતી આવકને એવી જ રીતે વ્યાખ્યાયિત કરી છે જે રીતે જુગારમાં જીતેલા નાણાંને ટેક્સ નેટમાં રાખવામાં આવે છે.

આવતા વર્ષે આવકવેરા રિટર્નમાં ક્રિપ્ટોની આવક માટે ખાસ કોલમ ઉમેરાશે: રેવન્યુ સેક્રેટરી

સોમનાથને આ ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે ’અત્યારે તે ગ્રે એરિયામાં છે.  ક્રિપ્ટો ખરીદવું અથવા વેચવું ગેરકાયદેસર નથી.  તેમણે કહ્યું કે ’અમે હવે ટેક્સેશન ફ્રેમવર્ક બહાર પાડ્યું છે, જેમાં અમે ક્રિપ્ટો એસેટ્સને એ જ રીતે જોઈશું જે રીતે અમે ઘોડાની રેસ, સટ્ટાબાજી અને અન્ય આવા વ્યવહારોમાંથી થતી આવકને ધ્યાનમાં લઈએ છીએ.’ જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે ક્રિપ્ટોના નિયમન અંગે સરકાર શું કરવા જઈ રહી છે, ત્યારે નાણા સચિવે કહ્યું કે ’સરકારનું વલણ તેના પર વિગતવાર ચર્ચા કરવાનું છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે શું થઈ રહ્યું છે તેના પર પણ નજર રાખવાનું છે.’  તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે હાલના તબક્કે સરકાર નિયમન સાથે ઉતાવળ કરશે નહીં અને આવા વ્યવહારો પર માત્ર ટેક્સ લેવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.

ડિજિટલ રૂપી ફિનટેક ક્ષેત્રે ક્રાંતિ લાવશે, નવી તકો સર્જશે: મોદી

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બુધવારે કહ્યું હતું કે કેન્દ્રીય બજેટમાં પ્રસ્તાવિત ડિજિટલ રૂપિયાને રોકડમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે અને ફિનટેક ક્ષેત્રમાં નવી તકો ખોલશે.  ભાજપ દ્વારા આયોજિત ’આત્મનિર્ભર અર્થતંત્ર’ સેમિનારને સંબોધતા તેમણે કહ્યું કે રિઝર્વ બેંકની ડિજિટલ કરન્સી અથવા ડિજિટલ રૂપિયો ઓનલાઈન પેમેન્ટને વધુ સુરક્ષિત અને જોખમ મુક્ત બનાવશે.  આનાથી આવતા વર્ષમાં ડિજિટલ અર્થતંત્રને વેગ મળશે.  વર્ચ્યુઅલ સેમિનારમાં વડાપ્રધાન મોદીએ કહ્યું કે ડિજિટલ રૂપિયો આપણા ભૌતિક રૂપિયાનું ડિજિટલ સ્વરૂપ હશે અને તેનું નિયમન આરબીઆઇ દ્વારા કરવામાં આવશે.  તે એક એવી સિસ્ટમ હશે જે ડિજિટલ ચલણ સાથે ભૌતિક ચલણના વિનિમયને સક્ષમ કરશે.  વડાપ્રધાને કહ્યું કે સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી ડિજિટલ અર્થતંત્રને મજબૂત બનાવશે.  જો કોઈ વ્યક્તિ ડિજિટલ ચલણમાં ચૂકવણી કરે છે, તો તમે તેને રોકડમાં ક્ધવર્ટ કરી શકશો. વડા પ્રધાને કહ્યું કે સિબીડીસીની શરૂઆત પછી ડિજિટલ પેમેન્ટ્સ અને ઓનલાઈન ફંડ ટ્રાન્સફર વધુ સુરક્ષિત અને જોખમ મુક્ત બનશે.  તેમણે કહ્યું કે આનાથી વૈશ્વિક ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમના  વિકાસમાં પણ મદદ મળશે.  તેમણે કહ્યું કે ડિજિટલ રૂપિયો નવી તકો ઊભી કરીને અને લોજિસ્ટિક્સ મેનેજમેન્ટ, પ્રિન્ટિંગ અને રોકડના હેન્ડલિંગના બોજને ઘટાડીને ફિનટેક સેક્ટરમાં ક્રાંતિ લાવશે.  મંગળવારે રજૂ કરાયેલા કેન્દ્રીય બજેટમાં, નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી હતી કે ભારત 2022-23માં બ્લોકચેન અને અન્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને ’ડિજિટલ રૂપિયો’ લોન્ચ કરશે.