આજકાલ હેડફોનનો ખૂબ ઉપયોગ થાય છે. ઓફિસમાં કામ કરતા ઘણા લોકો હેડફોન પહેરીને કામ કરે છે. મુસાફરી કરતા લોકો મુસાફરી દરમિયાન હેડફોન અથવા ઇયરફોનનો ઉપયોગ કરે છે.
એટલું જ નહીં, ઘણા લોકો રાત્રે સૂતી વખતે ઇયરફોન લગાવીને સંગીત સાંભળવાનું પસંદ કરે છે. કામના કારણે કેટલાક લોકો માટે હેડફોન પહેરવું એ મજબૂરી છે. ઘણા લોકો તેનો શોખ તરીકે ઉપયોગ કરે છે. આ જ કારણ છે કે વર્તમાન સમયમાં હેડફોન કે ઈયરફોન દરેક માટે જરૂરી બની ગયા છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે હેડફોનનો વધુ પડતો ઉપયોગ કાન માટે ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. વાસ્તવમાં હેડફોન કાન માટે હાનિકારક છે. તેથી તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ બહેરાશનું કારણ બની શકે છે. આ લેખમાં આપણે જાણીશું કે હેડફોન-ઈયરફોનના વધુ પડતા ઉપયોગથી થતા નુકસાનને કેવી રીતે દૂર કરવું.
હેડફોન સાંભળવાના નુકશાનનું કારણ બની શકે છે
હેડફોન બહેરાશનું કારણ બની શકે છે. કેટલાક લોકો કામ દરમિયાન 8 કે 9 કલાક સુધી હેડફોનનો ઉપયોગ કરે છે. આમ કરવાથી જલ્દી બહેરાશની સમસ્યા થઈ શકે છે. લાંબા સમય સુધી હેડફોનનો ઉપયોગ કરવાથી કાનમાં હવા અને ઓક્સિજનનો પુરવઠો બંધ થઈ જાય છે.
મોટેથી અવાજ કાન માટે જોખમી છે
હેડફોનનો ઉપયોગ કરવાથી મોટો અવાજ સીધો કાનમાં જાય છે. જેના કારણે કાનના કોષો પ્રભાવિત થાય છે. વાસ્તવમાં કાનનો અંદરનો ભાગ ઘણો નાજુક હોય છે. તેમાં હજારો કોષો હોય છે, જેમાંથી કેટલાક વાળ કરતાં પણ પાતળા હોય છે. આ કોષો કાન દ્વારા મગજમાં અવાજ મોકલવાનું કામ કરે છે. હેડફોન પહેરવાથી થતો મોટો અવાજ આ નાજુક કોષો પર ઘણું દબાણ લાવે છે. જેના કારણે તેમનું કામ ખોરવાઈ જાય છે.
કાનના પડદા ફાટી શકે છે
હેડફોન દ્વારા જોરથી અવાજ સાંભળવાથી કાનના કોષોને નુકસાન થાય છે. હેડફોનનો ઉપયોગ કરવાથી પડદા પણ ફાટી શકે છે. 85 ડેસિબલથી વધુનો અવાજ બે કલાકથી વધુ સમય સુધી સાંભળવાથી કાનને નુકસાન થઈ શકે છે. તે જ સમયે, પાંચ મિનિટ માટે પણ 105 થી 110 ડેસિબલ લેવલ પર અવાજ સાંભળવો કાન માટે જોખમી છે.
તમારા કાનની સુરક્ષા કેવી રીતે કરવી
હેડફોનનો સતત ઉપયોગ ટાળવો જોઈએ. જો હેડફોન પહેરવું તમારા માટે મજબૂરી છે, તો સમયાંતરે હેડફોન કાઢી નાખતા રહો. જેના કારણે કાનમાં હવા અને ઓક્સિજનનો સપ્લાય થતો રહે છે. આ કારણે ચેપનો કોઈ ખતરો ના રહે.
હેડફોનનો રબર સેટ સમય સમય પર સાફ કરવો જોઈએ. તે પણ બદલતા રહેવું જોઈએ. જેથી કાનને કોઈ નુકસાન ન થાય.
હેડફોન દ્વારા મોટા અવાજે ગીતો ન સાંભળવા જોઈએ. હેડફોનનો અવાજ સ્તર 60 થી 70 ડેસિબલની વચ્ચે હોવો જોઈએ.
રાત્રે હેડફોન કે ઈયરફોનનો ઉપયોગ ટાળવો જોઈએ.
જો હેડફોન એકદમ જરૂરી ન હોય તો તેનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ.
હેડફોન પહેર્યા પછી કાનમાં દુખાવો કે ઝણઝણાટી થતી હોય તો ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
