- ખેતી વિષયક તમામ ડેટા સરકાર પાસે રહેશે
- જમીનના રેકોર્ડ, પશુધનની માલિકી, વાવેલા પાક અને પ્રાપ્ત લાભો સહિત વિવિધ ખેડૂત-સંબંધિત ડેટા સાથે લિંક કરવામાં આવશે
આગામી ત્રણ વર્ષમાં દેશના દરેક ખેડૂત પાસે આધાર કાર્ડ જેવું પોતાનું વિશિષ્ટ ’ફાર્મર આઈડી’ હશે, છ કરોડ ખેડૂતોને 2024-25 સુધીમાં આ આઇડી મળી જશે. આ આઇડી રાજ્ય સરકારો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો દ્વારા બનાવવામાં આવશે. તે જમીનના રેકોર્ડ, પશુધનની માલિકી, વાવેલા પાક અને પ્રાપ્ત લાભો સહિત વિવિધ ખેડૂત-સંબંધિત ડેટા સાથે લિંક કરવામાં આવશે.
ડિજિટલ એગ્રીકલ્ચર મિશન નામની યોજના હેઠળ, કેન્દ્રએ પહેલાથી જ 11 કરોડ ખેડૂતો માટે ડિજિટલ ઓળખ – કિસાન કી પહેલ – બનાવવાની યોજના બનાવી છે. તેમાંથી છ કરોડ લોકોને આવતા વર્ષના માર્ચ સુધીમાં આ સુવિધા મળશે, 2025-26 દરમિયાન ત્રણ કરોડ લોકોને આ સુવિધા મળશે અને બાકીના બે કરોડ લોકોને 2026-27 દરમિયાન આ સુવિધા મળશે.
અમારી પાસે પહેલાથી જ 11 કરોડ ખેડૂતોનો સંબંધિત મૂળભૂત ડેટા છે જેઓ પીએમ – કિસાન (ઇન્કમ સપોર્ટ સ્કીમ) હેઠળ નાણાકીય સહાય મેળવી રહ્યા છે. આવા આઈડી બનાવવા અને ડિજિટલ પાક સર્વેક્ષણનું પરીક્ષણ કરવા માટે છ રાજ્યોમાં પાયલોટ પ્રોજેક્ટ્સ સફળતાપૂર્વક ચલાવવામાં આવ્યા છે, એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
ડિજિટલ ક્રોપ સર્વે હેઠળ, ખેડૂતો દ્વારા વાવેલા પાકની દરેક વાવણી સિઝનમાં મોબાઈલ આધારિત જમીન સર્વેક્ષણ દ્વારા રેકોર્ડ કરવામાં આવશે. આ એકરનું સ્પષ્ટ ચિત્ર અને વધુ અધિકૃત ઉપજ અંદાજ આપશે.
ડિજિટલ જનરલ ક્રોપ એસ્ટિમેટ સર્વેનો ઉપયોગ વૈજ્ઞાનિક રીતે તૈયાર કરાયેલા પાક કાપવાના પ્રયોગો માટે ચોક્કસ ઉપજના અંદાજો આપવા માટે કરવામાં આવશે, જેનાથી કૃષિ ઉત્પાદનની ચોકસાઈમાં વધારો થશે. આ માત્ર કૃષિ-સંબંધિત નીતિ ઘડવાની પૂર્વશરત જ નથી, પણ આપત્તિના બહેતર પ્રતિસાદ માટે અને કાગળ અને ભૌતિક મુલાકાતોની જરૂરિયાતને ઘટાડીને લોન અને વીમાના દાવાની તાત્કાલિક વિતરણ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
2024-25 દરમિયાન 400 જિલ્લાઓમાં ડિજિટલ પાક સર્વે પૂર્ણ કરવામાં આવશે, જ્યારે બાકીના જિલ્લાઓને 2025-26માં આવરી લેવામાં આવશે. કેન્દ્રીય કેબિનેટે સોમવારે ડિજિટલ એગ્રીકલ્ચર મિશનના અમલીકરણ માટે રૂ. 2,817 કરોડને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં બે પાયાના સ્તંભો છે: એગ્રીસ્ટેક અને ’એગ્રીકલ્ચર’ ડિસિઝન સપોર્ટ સિસ્ટમ (એગ્રી-ડીએસએસ).
એગ્રી-ડીએસએસ પાક, જમીન, હવામાન અને જળ સંસાધનો પરના રિમોટ સેન્સિંગ ડેટાને એક વ્યાપક જિયોસ્પેશિયલ સિસ્ટમમાં એકીકૃત કરશે, જે કૃષિ ક્ષેત્ર માટે સમયસર અને વિશ્વસનીય માહિતી પ્રદાન કરશે. એકવાર સમગ્ર ડિજીટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર તૈયાર થઈ જાય, તે પછી તે પાક આયોજન, આરોગ્ય, જંતુ વ્યવસ્થાપન અને સિંચાઈ માટે દેશભરના ખેડૂતોને અનુરૂપ સલાહ સેવાઓ પ્રદાન કરવામાં મદદ કરશે.
ગુજરાત સહિત છ રાજ્યોમાં પાયલોટ પ્રોજેકટ શરૂ
ફાર્મર આઇડી માટે છ રાજ્યોમાં પાયલોટ પ્રોજેકટ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં ઉત્તર પ્રદેશ (ફર્રુખાબાદ), ગુજરાત (ગાંધીનગર), મહારાષ્ટ્ર (બીડ), હરિયાણા (યમુના નગર), પંજાબ (ફતેહગઢ સાહિબ) અને તમિલનાડુ (વિરુધનગર)નો સમાવેશ થાય છે. દરમિયાન, ઓગણીસ રાજ્યોએ એગ્રીસ્ટેકના અમલીકરણ માટે કૃષિ મંત્રાલય સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.