પર્યાવરણ જતન માટે પ્રેરણારૂપ નિર્ણય
પ્લાસ્ટિકની વેસ્ટ બોટલનું રિસાઇકલ કરીને પોલીએસ્ટર કાપડ બનાવી તેમાંથી યુનિફોર્મ તૈયાર થશે, 3 લાખ કર્મચારીઓ ઉપરાંત સિલિન્ડર વિતરકોને પણ આ ડ્રેસ અપાશે
અત્યારે પ્લાસ્ટિકની બોટલનું પાણી અને ઠંડા પીણા પીવાનું ચલણ ખૂબ વધ્યું છે. બાદમાં આ પ્લાસ્ટિકની બોટલોના કચરાનું દુષણ પણ પર્યાવરણ માટે અત્યંત જોખમકારક સાબિત થઈ રહ્યું છે. જેના નિરાકરણના ભાગરૂપે પ્લાસ્ટિકની બોટલોના કચરામાંથી હવે પોલિએસ્ટર કાપડ બનવાનું શરૂ થઈ ગયું છે. આ કપડામાંથી યુનિફોર્મ બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. દેશની મોટી કંપની ઈન્ડિયન ઓઈલના પેટ્રોલ પંપ પર કામ કરતા લાખો કર્મચારીઓ તેને પહેરશે. ઇન્ડેન ગેસના વિતરકો પર એલપીજી સિલિન્ડર પહોંચાડનારા કર્મચારીઓ પણ આ કાપડમાંથી બનેલા યુનિફોર્મ પહેરશે.
કેન્દ્ર સરકારની કંપની ઈન્ડિયન ઓઈલના ચેરમેન એસએમ વૈદ્ય દ્વારા આ અભિયાનની શરૂઆત કરવામાં આવી છે. કંપનીએ “અનબોટલ્ડ – ટુવર્ડ્સ એ ગ્રીનર ફ્યુચર” નામની ઈવેન્ટમાં આ ખાસ ડિઝાઈન કરેલ ખાસ “સસ્ટેનેબલ એન્ડ ગ્રીન” યુનિફોર્મ લોન્ચ કર્યો હતો. તે કંપનીના લગભગ ત્રણ લાખ ફ્યુઅલ સ્ટેશન એટેન્ડન્ટ્સ અને ઇન્ડેન એલપીજી ગેસ ડિલિવરી કર્મચારીઓ માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે.
ઈન્ડિયન ઓઈલ પાસેથી મળેલી માહિતી મુજબ આ યુનિફોર્મ માટે ડ્રેસ મટીરીયલ વપરાયેલી અને કાઢી નાખવામાં આવેલી પીઈટી બોટલોમાંથી બનાવવામાં આવી છે. આ બોટલો રિસાયકલ પોલિએસ્ટર કાઢવા માટે પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી. આ કપડાં એક જ પોલિએસ્ટર થ્રેડમાંથી વણાયેલા હતા. હવે ઇન્ડિયન ઓઇલ પેટ્રોલ પંપ અને ઇન્ડેન ગેસ સ્ટેશનના લગભગ 3 લાખ ફ્યુઅલ સ્ટેશન એટેન્ડન્ટ્સ અને ઇન્ડેન એલપીજી ગેસ ડિલિવરી કર્મચારીઓ માટે આ ફેબ્રિકમાંથી યુનિફોર્મ બનાવવામાં આવ્યા છે.
આઈઓસી પ્રમુખ એસએમ વૈદ્ય કહે છે કે આ પહેલ લગભગ 405 ટન બોટલનું રિસાયક્લિંગ કરશે. વૈદ્ય કહે છે કે દર વર્ષે લગભગ 80 લાખ ટન પ્લાસ્ટિકનો કચરો દરિયામાં જાય છે. આના પરિણામે આપણી દરિયાઈ જીવસૃષ્ટિમાં લગભગ 150 મિલિયન ટનનું વિસર્જન થાય છે. જો પ્લાસ્ટિકનો કચરો આ દરે વધતો રહેશે તો 2050 સુધીમાં સમુદ્રમાં માછલીઓ કરતાં વધુ પ્લાસ્ટિક હશે.
આ રીતે વેસ્ટ બોટલમાંથી બને છે કાપડ
ઈન્ડિયન ઓઈલની આ ગ્રીન પહેલના ભાગરૂપે વપરાયેલી પ્લાસ્ટિકની બોટલોના ટુકડા કરવામાં આવે છે. પછી તેને ઓગાળીને માઇક્રો પેલેટ બનાવવામાં આવે છે. આ સૂક્ષ્મ ગોળીઓમાંથી જ કપડા વણાટ માટે યાર્ન બનાવવામાં આવે છે. આ યાર્નમાંથી બનાવેલ કાપડ ગુણવત્તામાં વર્જિન પોલિએસ્ટર સાથે મેળ ખાય છે, પરંતુ તે ઉત્પાદન માટે નોંધપાત્ર રીતે ઓછા સંસાધનો લે છે. તેના ઉત્પાદનમાં લગભગ 60 ટકા ઓછી ઊર્જાની જરૂર પડે છે, અને વર્જિન પોલિએસ્ટરની સરખામણીમાં સીઓ ટુ ઉત્સર્જન લગભગ ત્રીજા ભાગથી ઓછું થાય છે. જ્યારે આ કાપડ ડિગ્રેડ થાય છે ત્યારે પણ વપરાયેલ પોલીકોટન યુનિફોર્મને યાંત્રિક રીતે રિસાયકલ કરી શકાય છે.
