મોટાભાગના લોકોએ કોઈને કોઈ સમયે હવાઈ મુસાફરી કરી હશે. પરંતુ જ્યારે વિમાન ટેકઓફ થાય છે અને લેન્ડ થાય છે, ત્યારે તે સમય કેટલાક લોકો માટે રોમાંચક હોય છે, જ્યારે અન્ય લોકોનો શ્વાસ અધ્ધર થઇ જતો હોઈ છે.
જ્યારે વિશાળ અને ભારે વિમાન આકાશમાંથી સીધા જ કોંક્રિટથી બનેલા સખત રનવે પર ઉતરે છે ત્યારે તેના ટાયરોએ ભારે દબાણ સહન કરવું પડે છે. તે દરમિયાન મુસાફરોને લાગેલો આંચકો તેના ટાયરને શું થયું હશે તેનો ખ્યાલ આપે છે. પરંતુ તે ટાયરોનો ચમત્કાર છે કે આટલું દબાણ સહન કર્યા પછી પણ તેઓ પોતાનું કામ સફળતાપૂર્વક કરતા રહે છે. આશ્ચર્યની વાત એ છે કે ટાયરોએ દિવસમાં ઘણી વખત આ દબાણ સહન કરવું પડે છે. છેવટે, આ ટાયર શાના બનેલા છે જેથી કરીને તે ફાટે નહીં?
આ ટાયર શેના બનેલા છે
એરપ્લેનના ટાયર સિન્થેટિક રબરના સંયોજનો સાથે બનાવવામાં આવે છે. તેને બનાવવામાં એલ્યુમિનિયમ, સ્ટીલ અને નાયલોનનો પણ ઉપયોગ થાય છે. આ બધી વસ્તુઓ ટાયરને મજબૂત કરવાનું કામ કરે છે. આ કારણોસર, વિમાનના ટાયર હજારો ટન વજન અને તેના દ્વારા પેદા થતા દબાણને સંભાળી શકે છે. આ કારણથી આ ટાયર ક્યારેય ફાટતા નથી.
કયો ગેસ ભરાય છે
આ ટાયરોમાં નાઈટ્રોજન ગેસ ભરવામાં આવે છે. નાઇટ્રોજન એક નિષ્ક્રિય વાયુ છે. આ બિન-જ્વલનશીલ છે. તેથી, ઉચ્ચ તાપમાન અને દબાણમાં ફેરફાર તેના પર સામાન્ય હવા કરતાં ઓછી અસર કરે છે. નાઈટ્રોજન ગેસ હોવાને કારણે ટાયરોમાં ઘર્ષણને કારણે આગ લાગવાની કોઈ શક્યતા નથી. તેથી જ રનવે પર વધુ ઝડપે ઉતરતી વખતે પ્લેનના ટાયર ગરમ થતા નથી અને ઘર્ષણ છતાં ફાટતા નથી. વિમાનના ટાયર પ્રતિ ચોરસ ઇંચ 900 પાઉન્ડના દબાણનો સામનો કરી શકે છે. નાઇટ્રોજનને કારણે, આ ટાયરનું મિશ્રણ ઉતરાણ દરમિયાન મુશ્કેલ સ્થિતિમાં પણ અસરકારક છે. નાઈટ્રોજન જનરેટર મશીનથી ટાયર ભરવામાં આવે છે.
38 ટન વજન ક્ષમતા
ટાયરની પ્રેશર બેરિંગ કેપેસિટી જેટલી વધારે છે, તેટલી વધુ મજબૂત છે. તેથી જ વિમાનના ટાયર ટ્રકના ટાયર કરતા બમણા અને કારના ટાયર કરતા છ ગણા વધુ ફૂલેલા હોય છે. આ ટાયરને જહાજને સંભાળવા માટે વધુ શક્તિ આપે છે. તેમનું કદ શું હશે, વિમાન નાનું છે કે મોટું તેના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. ટાયરનું ઉત્પાદન કરતી વખતે, 38 ટનની વજન ક્ષમતાને ટકી રહેવા માટે તેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. એક ટાયરનું વજન 110 કિલો છે.
ઉતરાણ વખતે ધુમાડો કેમ નીકળે છે
જ્યારે વિમાનના લેન્ડિંગ દરમિયાન ટાયર રનવેને સ્પર્શે છે ત્યારે તેમાંથી ધુમાડો નીકળે છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે જ્યારે પ્લેન રનવેને સ્પર્શે છે ત્યારે તેના ટાયર શરૂઆતમાં દોડવાને બદલે સ્લાઈડ થાય છે. આ પ્રક્રિયા ત્યાં સુધી ચાલુ રહે છે જ્યાં સુધી તેની રોટેશનલ વેગ એરોપ્લેનની ઝડપ જેટલી ન થઈ જાય. પછી ટાયર સરકવાનું બંધ કરે છે અને ફરવાનું શરૂ કરે છે.
ટાયરની ઉંમર કેટલી છે
વિમાનના ટાયરનો ઉપયોગ એક સમયે લગભગ 500 વખત થાય છે. ઘણી વખત ઉપયોગ કર્યા પછી, ટાયરને રીટ્રેડ માટે મોકલવામાં આવે છે. આ ટાયર પર ફરી એકવાર નવી ગ્રિપ લગાવવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તેનો 500 વખત ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. એક ટાયર પર ગ્રીપ્સ લગાવીને તેનો સાત વખત ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ રીતે એક ટાયરનો લગભગ 3500 વખત ઉપયોગ કરી શકાય છે. તે પછી ટાયરનો કોઈ ઉપયોગ થતો નથી.
