તમે જ્યારે પણ વિમાનમાં મુસાફરી કરી હોય, ત્યારે તમે વિન્ડો સીટ મેળવવાનો પ્રયત્ન કર્યો જ હશે. બારીની બહારનો નજારો ખૂબ જ સુંદર છે. જોકે, નાની બારી હોવાને કારણે નજારો થોડો ઓછો દેખાય છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે વિમાનની બારીનો આકાર ગોળ અને કદમાં નાનો કેમ હોય છે. ચાલો જાણીએ આનું કારણ.
ભાગ્યે જ કોઈ એવું હશે જેણે બાળપણમાં વિમાન ન જોયું હોય. નાનપણથી જ લોકો આકાશમાં ઉડતા આ વિમાનમાં મુસાફરી કરવાનું સપનું જુએ છે. જો કે તે દૂરથી સુંદર લાગે છે, પરંતુ નીચેનો નજારો પણ એટલો જ મનોહર છે. જો તમે પ્લેનમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હો, તો તમે કોઈક સમયે વિન્ડો સીટ મેળવવા માટે પ્રાર્થના કરી જ હશે. વિમાનની બારીમાંથી બહારનો નજારો સ્વર્ગથી ઓછો નથી લાગતો અને આ નજારો જોયા પછી ઈચ્છા થાય છે કે તેની બારી થોડી મોટી હોય, જેનાથી બહારનો નજારો વધુ સુંદર લાગે.
એરોપ્લેનની બારી તરફ જોઈને તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તેની બારી હંમેશા નાની હોય છે? આ પ્રશ્ન સિવાય, શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે સામાન્ય બારીઓથી વિપરીત, પ્લેન વિન્ડો આકારમાં ગોળ હોય છે? જો તમારા મનમાં પણ આવા પ્રશ્નો હોય તો આજે આ લેખમાં અમે તેના જવાબ આપવાના છીએ. ચાલો જાણીએ કે વિમાનની બારીઓ ગોળ અને નાની કેમ હોય છે-
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે એરોપ્લેન 10,000 ફૂટ ઉપર ઉડે છે. જ્યાં કેબિનના દબાણ અને તાપમાનમાં ફેરફાર ખૂબ વધારે છે. જોકે પ્લેનનું સ્ટ્રક્ચર એકદમ મજબુત છે. તેઓ એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે કે જો પક્ષીઓ હુમલો કરે અથવા નાનો કાટમાળ તેમને અથડાવે તો પણ કોઈ નુકસાન થતું નથી. પરંતુ બારીઓ પ્રમાણમાં નાની રાખવાથી તેમની શક્તિ અને આવી ઘટનાઓનો સામનો કરવાની ક્ષમતા વધે છે.
તણાવ પેદા થશે
વિમાનની બારીઓ ફ્યુઝલેજનો ભાગ છે. જો તેઓને મોટા કરવામાં આવે તો પ્લેનની રચના નબળી પડી જશે. મોટી બારીઓ એરક્રાફ્ટની સપાટી પર હવાના સરળ પ્રવાહને વિક્ષેપિત કરે છે, જે ખેંચાણ બનાવે છે અને કાર્યક્ષમતા ઘટાડે છે. જો કોઈ નાની વિદેશી વસ્તુ પણ તેને અથડાવે તો તેનાથી ઘણું નુકસાન થઈ શકે છે. એરક્રાફ્ટ વિંડોઝનું નાનું કદ અસરકારક સીલિંગની મંજૂરી આપે છે. આ સુનિશ્ચિત કરે છે કે એરક્રાફ્ટનું કેબિન દબાણ ઊંચું રહે. જેનાથી મુસાફરોની સુરક્ષા જળવાઈ રહે છે. બોઇંગ 787 ડ્રીમલાઇનર જેવા કેટલાક આધુનિક એરક્રાફ્ટ મોટી બારીઓ સાથે આવવા લાગ્યા છે.
આ વિન્ડોને રાઉન્ડ બનાવવાનું કારણ છે
હવે બીજા પ્રશ્નનો જવાબ. વિન્ડોઝ ગોળાકાર બનાવવામાં આવે છે કારણ કે દબાણ સમગ્ર પ્લેન પર સમાન હોય છે. 70 વર્ષથી વધુ સમયથી એરોપ્લેનમાં રાઉન્ડ વિન્ડોઝનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. પણ પહેલા આવું નહોતું. શરૂઆતના દિવસોમાં ડિઝાઈનના કારણે બે અકસ્માત સર્જાયા હતા. 1940 થી, જ્યારે વિમાનોને વધુ ઊંચાઈ પર લઈ જવાનું શરૂ થયું, ત્યારથી ગોળ બારીઓ બનાવવામાં આવી.