- વિશ્વ બેંકે અગાઉ લગાવેલા અંદાજ સુધારી વૃદ્ધિ 1.2 ટકા વધારી : ભારતનું સેવા અને ઉદ્યોગ ક્ષેત્ર અર્થતંત્રને સૌથી વધુ બુસ્ટર આપશે
ભારતનું અર્થતંત્ર ટનાટન છે. વિશ્વ બેંકે અનુમાન લગાવ્યું છે કે વર્ષ 2024માં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા 7.5 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે. આ વિશ્વ બેંકના અગાઉના અંદાજ કરતાં 1.2 ટકા વધુ છે. વિશ્વ બેંકે એમ પણ કહ્યું છે કે સમગ્ર દક્ષિણ એશિયાના દેશો પણ 6 ટકાના મજબૂત દરે વૃદ્ધિ કરશે.
વિશ્વ બેંકે પોતાના રિપોર્ટમાં કહ્યું છે કે ‘ભારતની અર્થવ્યવસ્થા દક્ષિણ એશિયાની કુલ અર્થવ્યવસ્થામાં સૌથી મોટી છે અને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ભારતનો વિકાસ દર 7.5 ટકા રહી શકે છે. મિડ-ટર્મ પછી તે 6.6 ટકા પર પાછા આવી શકે છે. ભારતના વિકાસ દરમાં સૌથી મહત્વની બાબત સેવા ક્ષેત્ર અને ઔદ્યોગિક વિકાસ હશે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં બાંગ્લાદેશનો વિકાસ દર 5.7 ટકાના દરે વધવાની ધારણા છે. જો કે, વધતી જતી ફુગાવા અને વેપાર અને વિદેશી હૂંડિયામણ પરના નિયંત્રણોને કારણે વૃદ્ધિ દરને અસર થશે.
આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા દક્ષિણ એશિયાના અન્ય દેશ પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થામાં સુધારાના સંકેતો મળ્યા છે. વિશ્વ બેંકના અનુમાન મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં પાકિસ્તાનનો વિકાસ દર 2.3 ટકા રહી શકે છે. જ્યારે શ્રીલંકામાં વર્ષ 2025માં વિકાસ દર 2.5 ટકા રહેશે. શ્રીલંકામાં પ્રવાસન અને વિદેશથી નાણાં આવવાના સંકેતો છે.
વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટમાં દક્ષિણ એશિયાના દેશોના વિકાસ દર અંગે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. દક્ષિણ એશિયા માટે વિશ્વ બેંકના વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ માર્ટિન રેગરે કહ્યું: ‘દક્ષિણ એશિયાનો વિકાસ દર ટૂંકા ગાળામાં મજબૂત રહેશે, પરંતુ નબળી નાણાકીય સ્થિતિ અને આબોહવા પરિવર્તન ક્ષેત્રના વિકાસ દર માટે મોટા જોખમો છે. વિકાસને વધુ સ્થિતિસ્થાપક બનાવવા માટે, દક્ષિણ એશિયાના દેશોએ ખાનગી રોકાણ અને રોજગાર વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપતી નીતિઓ ઘડવાની જરૂર છે.
દક્ષિણ એશિયાના વિકાસનું એન્જિન બનશે ભારત
વિશ્વ બેંકે કહ્યું છે કે ભારતના ઝડપી વિકાસ દર અને પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકાની અર્થવ્યવસ્થામાં સુધારાને કારણે દક્ષિણ એશિયાના દેશોનો એકંદર વિકાસ દર ઝડપી રહેશે. વિશ્વ બેંકે મંગળવારે દક્ષિણ એશિયાના વિકાસ અંગેનું નવીનતમ અપડેટ બહાર પાડ્યું છે, જેમાં ઉપરોક્ત અંદાજો લગાવવામાં આવ્યા છે. વિશ્વ બેંકના રિપોર્ટ અનુસાર આગામી બે વર્ષમાં વિશ્વમાં સૌથી ઝડપી વૃદ્ધિ દક્ષિણ એશિયાના ક્ષેત્રમાં થશે. વર્ષ 2025માં પણ દક્ષિણ એશિયાના દેશોનો કુલ વિકાસ દર 6.1 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.
માર્ચ મહિનામાં ઉત્પાદન ક્ષેત્ર 16 વર્ષની ટોચે
ભારતમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ થઈ રહી છે. આઉટપુટમાં મજબૂત વૃદ્ધિ અને નવા કોન્ટ્રાક્ટના કારણે માર્ચમાં ભારતના ઉત્પાદન ક્ષેત્રની વૃદ્ધિ 16 વર્ષમાં તેના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચી હતી. સીઝનલી એડજસ્ટેડ ‘એચએસબીસી ઈન્ડિયા મેન્યુફેક્ચરિંગ પરચેઝિંગ મેનેજર્સ ઈન્ડેક્સ’ ફેબ્રુઆરીમાં 56.9 થી વધીને માર્ચમાં 59.1 થઈ ગયો. પીએમઆઈ હેઠળ, 50 થી ઉપરનો ઇન્ડેક્સ એટલે ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓમાં વિસ્તરણ, જ્યારે 50 થી નીચેનો આંકડો ઘટાડો સૂચવે છે. એચએસબીસીના અર્થશાસ્ત્રી ઈન્સ લેમે જણાવ્યું હતું કે ભારતનો માર્ચ મેન્યુફેક્ચરિંગ પીએમઆઈ 2008 પછીના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચ્યો છે. મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓમાં મજબૂત ઉત્પાદન અને નવા કોન્ટ્રાક્ટને કારણે ભરતીમાં વધારો થયો છે.
ભારત ઉપર વિદેશી રોકાણકારોને સૌથી વધુ વિશ્વાસ
સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી)ના વડા માધબી પુરી બુચે જણાવ્યું હતું કે ભારતના મૂડી બજારમાં ઊંચા મૂલ્યાંકનનું કારણ દેશમાં વિદેશી રોકાણકારોની આશા અને વિશ્વાસ છે. સ્થાનિક બજારનો પ્રાઇસ ટુ અર્નિંગ રેશિયો 22.2 છે, જે વિશ્વના ઘણા સૂચકાંકોની સરેરાશ કરતા વધારે છે. કોન્ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન ઈન્ડસ્ટ્રીના ઈવેન્ટમાં બુચે કહ્યું કે, કેટલાક લોકો કહે છે કે અમારું માર્કેટ મોંઘું છે. હજુ પણ રોકાણ કેમ આવી રહ્યું છે? કારણ કે તે આશાવાદ અને વિશ્વાસનું પ્રતિબિંબ છે જે વિશ્વ આજે ભારતમાં ધરાવે છે. સેબીના વડાએ થોડા અઠવાડિયા પહેલા નાની અને મધ્યમ કંપનીઓના શેરના ઊંચા મૂલ્યાંકન અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. કહ્યું, તે પરપોટામાં ફેરવાઈ શકે છે.
સંસ્થાઓએ રૂ. 10.5 લાખ કરોડ ઊભા કર્યા
સેબીના વડાએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય સંસ્થાઓએ 2023-24માં ઇક્વિટી અને બોન્ડ જારી કરીને બજારમાંથી રૂ. 10.5 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા હતા. જેમાં આઠ લાખ કરોડથી વધુ રકમ બોન્ડમાંથી એકત્ર કરવામાં આવી હતી. બોન્ડ મુદ્દે તેમણે કહ્યું કે, તે એક વર્ષમાં આપવામાં આવેલી કુલ બેંક લોનના 62 ટકાથી વધુ સુધી પહોંચી ગયું છે.
માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન જીડીપીની બરાબર પહોંચી ગયું
બુચે જણાવ્યું હતું કે, બજારમાં રસને કારણે, ઇક્વિટી સેગમેન્ટમાં કુલ માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન 2023-24ના અંતે રૂ. 378 લાખ કરોડથી વધુ થવાની ધારણા છે. એક દાયકા પહેલા તે 74 લાખ કરોડ રૂપિયા હતો. તેમણે કહ્યું કે, માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન હવે એકંદર જીડીપીના સ્તરે છે.