અર્થતંત્ર ટનાટન:યુએસ-યુરોપની મંદીથી ભારતની નિકાસ ઘટીછતાં વેપાર ખાધ માપમાં હોવાથી રાહત!

જૂન મહિનામાં નિકાસ 22% ઘટીને 32.97 બિલિયન ડોલર થઈ, 3 વર્ષમાં સૌથી મોટો માસિક ઘટાડો, સરકાર એલર્ટ

યુએસ- યુરોપની મંદી ભારતને નડી છે. જેના કારણે ભારતની નિકાસ ઘટવા પામી છે. પણ વેપાર ખાધ માપમાં રહી હોવાથી રાહત મળી છે. આમ નબળા વૈશ્વિક પરિબળોમાં પણ અર્થતંત્ર ટનાટન છે.

ભારતની નિકાસમાં જૂન મહિનામાં 22%નો ઘટાડો થયો છે, જે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં સૌથી મોટો ઘટાડો છે, જે ખાસ કરીને યુએસ અને યુરોપ જેવા પશ્ચિમી બજારોમાં વૈશ્વિક માંગ મંદીના કારણે જૂનમાં નિકાસનો આંકડો 32.97 બિલિયન ડોલર થઈ ગયો છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, નિકાસ અને આયાતમાં ઘટાડાને કારણે જૂન મહિનામાં વેપાર ખાધ 20.3 બિલિયન ડોલર રહી છે. જ્યારે અગાઉના વર્ષમાં આ જ મહિનામાં આ આંકડો 22.07 બિલિયન ડોલરે હતો. આમ વેપાર ખાધમાં રાહત મળી છે.

સમીક્ષા હેઠળના મહિના દરમિયાન ઈનબાઉન્ડ શિપમેન્ટ 17.48% ઘટીને 53.10 બિલિયન ડોલર થયું હતું. વિશ્વ જ્યારે કોવિડ-19 રોગચાળાની અસર હેઠળ ઝઝૂમી રહ્યું હતું ત્યારે મે 2020માં નિકાસમાં 36.47%નો ઘટાડો થયો હતો.

વાણિજ્ય સચિવ સુનીલ બર્થવાલે જણાવ્યું હતું કે વેપાર ક્ષેત્રની વૃદ્ધિ વૈશ્વિક પરિબળોના હાથમાં છે. જેમ જેમ વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન એ વિશ્વ વેપારમાં મંદીની આગાહી કરી છે, “તે ભય સાચો થઈ રહ્યો છે”, તેમણે ઉમેર્યું.  વેપાર વૃદ્ધિમાં ઘટાડા માટેના કારણોને ટાંકીને, તેમણે કહ્યું કે યુએસ અને યુરોપ સહિત મુખ્ય અર્થતંત્રોમાં મંદી છે  અને ફુગાવાનું દબાણ પણ છે.

તેમણે શ્રીમંત રાષ્ટ્રો દ્વારા નાણાકીય નીતિઓને કડક બનાવવા માટે મંદીનું કારણ પણ ગણાવ્યું કારણ કે તે ઉત્પાદન અને વ્યવસાયોને અસર કરી રહી છે. નિકાસ પ્રમોશન કાઉન્સિલ આગામી મહિનાઓમાં માંગમાં તેજી આવવાની અપેક્ષા રાખે છે.  સેક્રેટરીએ કહ્યું, “જુલાઈથી, ત્યાં પિકઅપ થવું જોઈએ.” ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં એપ્રિલ-જૂન દરમિયાન કુલ નિકાસ 15.13 ટકા ઘટીને 102.68 બિલિયન ડોલર થઈ છે.  આયાત પણ 12.67 ટકા ઘટીને 160.28 બિલિયન ડોલર થઈ છે.

એપ્રિલ-જૂન 2023 દરમિયાન વેપાર ખાધ 7.9 ટકા વધીને 57.6 બિલિયન ડોલર થઈ છે જે ગયા વર્ષના સમાન ગાળામાં 62.6 બિલિયન ડોલર હતી. જૂનમાં તેલની આયાત 33.8 ટકા ઘટીને 12.54 બિલિયન ડોલર થઈ હતી, જ્યારે એપ્રિલ-જૂન ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન શિપમેન્ટ 18.52 ટકા ઘટીને 43.4 બિલિયન ડોલર થઈ હતી.

જોકે, જૂનમાં સોનાની આયાત 82.38 ટકા વધીને લગભગ 5 બિલિયન ડોલર થઈ હતી, જ્યારે એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં તે 7.54 ટકા ઘટીને 9.7 બિલિયન ડોલર થઈ હતી.

મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે 2022-23માં “ખૂબ જ ઊંચી” વૃદ્ધિ નોંધાવ્યા બાદ ભારતનું વેપાર પ્રદર્શન વૈશ્વિક મંદીની પૃષ્ઠભૂમિમાં ગયા વર્ષના ઊંચા આધારની સરખામણીમાં ઘટતું વલણ દર્શાવે છે.  વર્લ્ડ બેંક ગ્લોબલ ઇકોનોમિક પ્રોસ્પેક્ટ્સ રિપોર્ટ (જૂન 2023) મુજબ, ગયા વર્ષે 3.1 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામ્યા બાદ વૈશ્વિક અર્થતંત્ર 2023માં નોંધપાત્ર રીતે ધીમી પડીને 2.1 ટકા થવાની તૈયારીમાં છે.

પેટ્રોલિયમ પ્રોડક્ટ, કપડા, રસાયણ, જવેલરીની નિકાસ ઘટી, ઇલેક્ટ્રોનિક્સની વધી

નિકાસના મોરચે જૂનમાં 30 મુખ્ય ક્ષેત્રોમાંથી 21 ક્ષેત્રોમાં નકારાત્મક વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી.  તેમાં પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો, પ્લાસ્ટિક, તમામ કાપડના તૈયાર વસ્ત્રો, એન્જિનિયરિંગ, રસાયણો, જેમ્સ અને જ્વેલરી, ચામડા અને દરિયાઈ વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે.જોકે, જૂનમાં ઈલેક્ટ્રોનિક સામાનની નિકાસ 45.36 ટકા વધીને 2.43 બિલિયન ડોલર થઈ છે.  એપ્રિલ-જૂન 2023 દરમિયાન આ નિકાસ 47 ટકા વધીને 6.96 બિલિયન ડોલર થઈ હતી.ચાંદીની આયાત સમીક્ષા હેઠળના મહિનામાં 0.79 બિલિયન ડોલરથી 94.36 ટકા ઘટી છે.

ક્યાં દેશમાં નિકાસ વધી

• નેધરલેન્ડ
• યુકે
• સાઉદી અરેબિયા

ક્યાં દેશમાં નિકાસ ઘટી

• ચીન
• યુએઈ
• યુએસએ
• જર્મની
• ઇટાલી
• બાંગ્લાદેશ

રશિયા અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાંથી આયાત વધી

ડેટા અનુસાર, આ નાણાકીય વર્ષમાં એપ્રિલ-જૂન દરમિયાન રશિયામાંથી આયાત વધીને 16 બિલિયન ડોલર થઈ ગઈ છે જે ગયા વર્ષના સમાન ગાળામાં 6.91 બિલિયન ડોલર હતી.ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં એપ્રિલ-જૂન દરમિયાન સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાંથી આયાત વધીને 5 બિલિયન ડોલર થઈ છે જે ગયા વર્ષના સમાન ગાળામાં 4.11 બિલિયન ડોલર હતી.

ચીન અને યુએઇમાંથી આયાત ઘટી

જોકે, એપ્રિલ-જૂન 2022ના 24.31 બિલિયન ડોલરની સરખામણીએ આ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ચીનમાંથી આયાત ઘટીને 23.6 બિલિયન ડોલર થઈ ગઈ છે.યૂએઇ માંથી ઇનબાઉન્ડ શિપમેન્ટ પણ એપ્રિલ-જૂન 2022 માં 13.55 બિલિયન ડોલરની સરખામણીએ આ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ઘટીને 10.31 બિલિયન ડોલર થયું છે.

જથ્થાબંધ ફુગાવો 8 વર્ષના તળિયે!!

જૂન મહિનામાં જથ્થાબંધ મોંઘવારી દર એટલે કે જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાં ઘટીને -4.12% પર આવી ગયો છે. સતત ત્રીજા મહિને આ ઘટાડો નોંધાયો છે. આ જથ્થાબંધ મોંઘવારીનો 8 વર્ષમાં સૌથી નીચો સ્તર પણ છે. અગાઉ ઓક્ટોબર 2015માં તે -3.81% હતો. મે મહિનામાં તે -3.48% હતો. જ્યારે ગયા વર્ષે જૂન 2022માં જથ્થાબંધ ફુગાવાનો દર 15.18% હતો. જૂનમાં ડબલ્યુપીઆઈ ફુગાવામાં ઘટાડો મુખ્યત્વે ખનિજ તેલ, ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ, મૂળભૂત ધાતુઓ, ક્રૂડ પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ અને કપડાંના નીચા ભાવને કારણે હતો.ખાદ્ય સૂચકાંકમાં જથ્થાબંધ ફુગાવો જૂનમાં વાર્ષિક ધોરણે 1.24% ઘટ્યો હતો, જે એક મહિના અગાઉ 1.59% હતો. જૂનમાં પ્રાથમિક વસ્તુઓનો ફુગાવો ઘટીને 2.87% થયો હતો. ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓની શ્રેણીમાં, શાકભાજીનો ફુગાવો જૂનમાં 21.98% ઘટ્યો હતો, જ્યારે કઠોળ અને દૂધમાં 9.21% અને 8.59% નો વધારો થયો હતો.

ઇંધણ અને વીજળીના મોંઘવારી દરમાં 12.63% ઘટાડો

જૂનમાં ઇંધણ અને વીજળીના મોંઘવારી દરમાં 12.63 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે. ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોનો ફુગાવો, મે મહિનામાં 2.97% ઘટ્યા પછી, જૂનમાં ઘટીને 2.71% થયો છે. જોકે, માસિક ધોરણે મે અને જૂનમાં ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોનો ફુગાવો 0.50% ઘટ્યો હતો. ઇંધણ અને પાવર કેટેગરીમાં, એલપીજી, પેટ્રોલ અને એચએસડી ફુગાવો અનુક્રમે 22.29%, 16.32% અને 18.59% ઘટ્યો હતો. જૂનમાં વાર્ષિક ધોરણે ક્રૂડ પેટ્રોલિયમ મોંઘવારી દર 32.68% ઘટ્યો હતો.

ખાદ્યતેલની આયાત 39% વધી,જૂન માસમાં 13 લાખ ટનને આંબી

વનસ્પતિ તેલની આયાતમાં 49%, ક્રૂડ પામ તેલમાં 74%નો જંગી ઉછાળો નોંધાયો

ખાદ્યતેલની માંગમાં વધારો થવાને કારણે દેશની ખાદ્યતેલની આયાત ગત વર્ષના સમાન મહિનાની સરખામણીએ જૂનમાં 39.31 ટકા વધીને 13.11 લાખ ટન થઈ છે. ઈન્ડસ્ટ્રી ઓર્ગેનાઈઝેશન સોલવન્ટ એક્સ્ટ્રેક્ટર્સ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (એસઈએ)એ શુક્રવારે આ જાણકારી આપી. જૂન 2022માં ખાદ્ય તેલની આયાત 9.41 લાખ ટન રહી હતી, એમ એસઈએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. વનસ્પતિ તેલ (ખાદ્ય અને અખાદ્ય)ની કુલ આયાત આ વર્ષે જૂનમાં 49 ટકા વધીને 13.14 લાખ ટન થઈ છે જે ગયા વર્ષના સમાન મહિનામાં 9.91 લાખ ટન હતી. આયાતમાં 2,900 ટન બિન ખાદ્ય તેલનો સમાવેશ થાય છે જે મુખ્યત્વે સાબુ અને

ઓલિયો-કેમિકલ ઉદ્યોગો દ્વારા આયાત કરવામાં આવે છે. એસઈએએ જણાવ્યું હતું કે ખાદ્ય તેલના સ્થાનિક ભાવમાં નોંધપાત્ર ઘટાડા સાથે માંગમાં વધારો થયો છે.  સારી સ્થાનિક ઉપલબ્ધતા હોવા છતાં ખાદ્યતેલોની વધતી જતી આયાતથી આ સ્પષ્ટ થાય છે. ક્રૂડ પામ ઓઈલની આયાત જૂનમાં વધીને 4.66 લાખ ટન થઈ છે જે અગાઉના મહિનામાં 3.48 લાખ ટન હતી.

પામોલિનની આયાત અગાઉના મહિનામાં 85,000 ટનથી વધીને 2.17 લાખ ટન થઈ છે, જે જૂનમાં પામ ઉત્પાદનોમાં તીવ્ર રિકવરી દર્શાવે છે. જો કે ડેટા દર્શાવે છે કે સૂર્યમુખી તેલની આયાત અગાઉના મહિનામાં 2.95 લાખ ટનની સરખામણીએ ઘટીને 1.90 લાખ ટન થઈ છે.

એસઈએએ જણાવ્યું હતું કે ઇન્ડોનેશિયાથી પામ ઓઇલની આયાત વધીને 4.76 લાખ ટન થઈ છે, જ્યારે મલેશિયાનો હિસ્સો માંડ 1.54 લાખ ટન હતો.

બ્રાઝિલમાંથી સોયાબીન તેલની આયાત વધી રહી છે અને જૂન 2023 દરમિયાન તે 1.65 લાખ ટન નોંધાઈ છે અને નવેમ્બર-જૂન દરમિયાન લેટિન અમેરિકન દેશમાંથી સોયાબીન તેલની કુલ આયાત 7.20 લાખ ટનની સરખામણીમાં વધીને 9.73 લાખ ટન થઈ ગઈ છે. ગત વર્ષ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયું છે.