સનાતન ધર્મમાં પૂનમ અને અમાસ તિથિને વિશેષ માનવામાં આવે છે જે હાલમાં જ્યેષ્ઠ માસ ચાલી રહ્યો છે અને આ માસમાં આવતી અમાસને જ્યેષ્ઠ અમાસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે તપ અને જાપની વિધિ એવું માનવામાં આવે છે કે અમાસ પર પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવાથી દેવી-દેવતાઓની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
આ દિવસે દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવી પણ શુભ માનવામાં આવે છે, આ સિવાય પિતૃઓને આવાસ તિથિના દેવતા માનવામાં આવે છે, તેથી આ દિવસે પિતૃઓનું શ્રાદ્ધ, તર્પણ અને પિંડદાન કરવું પણ લાભદાયક છે. આમ કરવાથી પિતૃઓ તરફથી આશીર્વાદ મળે છે અને સમસ્યાઓ દૂર થાય છે.
જ્યેષ્ઠ અમાસ પર શું કરવું અને શું ન કરવું-
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર આ દિવસે પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવાથી પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે . જ્યેષ્ઠ અમાસની તિથિએ પિતૃદોષને અર્પણ કરો, આ દિવસે શિવ અને પાર્વતીની પૂજા કરવાથી વૈવાહિક જીવનમાં ખુશીઓ આવે છે.
અમાસના દિવસે ભગવાન હનુમાનની પૂજા કરો, આનાથી ગ્રહદોષથી મુક્તિ મળે છે અને ઈચ્છિત ફળ પણ મળે છે. અમાસના દિવસે તુલસી પૂજા કરવાથી પણ લાભ થાય છે, આ ઉપરાંત અમાસના દિવસે પિતૃ ચાલીસાનો પાઠ કરો. જ્યેષ્ઠ અમાસના દિવસે માંસ, મદ્યપાન અને તામસિક વસ્તુઓનું સેવન ન કરવું જોઈએ, નહીં તો નકારાત્મકતાનો સંક્રમણ થાય છે. આમ કરવાથી દેવી લક્ષ્મી ક્રોધિત થાય છે, આ સિવાય અમાસ પર ખોટી વાતો પણ ન કરવી જોઈએ. નહિ તો ભગવાન વિષ્ણુ નારાજ થઈ શકે છે. અમાવસ્યા પર સાવરણી ખરીદવાથી દરિદ્રતા આવે છે.