પાકિસ્તાનમાં ગધેડા પણ દેશને કમાણી કરી આપે છે. દેશમાં ગધેડાની સંખ્યામાં ખૂબ વધારો થયો છે. ત્યારે હવે સરકાર ચીનમાં તો ગધેડાની નિકાસ કરે જ છે સાથે અન્ય દેશોમાં પણ તેની નિકાસ કરવા મથામણ કરી રહી છે.
પાકિસ્તાન ગધેડાની સંખ્યામાં વિશ્વમાં ત્રીજા સ્થાને પહોંચી ગયું છે. પાકિસ્તાન સરકારના 2023-24ના આર્થિક સર્વેમાં આ વાત સામે આવી છે. આ આર્થિક સર્વેમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે ગયા વર્ષની સરખામણીમાં પાકિસ્તાનમાં ગધેડાની સંખ્યામાં 100,000નો વધારો થયો છે. આ સાથે પાકિસ્તાનમાં ગધેડાની કુલ સંખ્યા 59 લાખ થઈ ગઈ છે. હવે પાકિસ્તાન સરકાર આ ગધેડાઓની નિકાસ કરીને વધુ વિદેશી હૂંડિયામણ કમાવવાની તૈયારી કરી રહી છે. પાકિસ્તાન દર વર્ષે ચીનને મોટી સંખ્યામાં ગધેડાની નિકાસ કરે છે. ચીનમાં આ ગધેડાનો ઉપયોગ માંસ માટે અને પર્વતીય વિસ્તારોમાં માલસામાન વહન કરવા માટે થાય છે.
પાકિસ્તાન સરકારે આર્થિક સર્વેક્ષણ 2023-24માં લખ્યું છે, “પશુપાલન એ પાકિસ્તાનની ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાનો પાયાનો પથ્થર છે, જેમાં 80 લાખથી વધુ ગ્રામીણ પરિવારો પશુધન ઉત્પાદનમાં ઊંડે ઊંડે સંકળાયેલા છે. આ ક્ષેત્ર આ પરિવારો માટે એક મહત્વપૂર્ણ જીવનરેખા છે, જે નોંધપાત્ર રીતે યોગદાન આપે છે. તેમની કુલ આવકમાં આશરે 35-40 ટકા યોગદાન આપીને, પશુધન ક્ષેત્રે નાણાકીય વર્ષ 2024 દરમિયાન કૃષિ વિકાસના પ્રાથમિક પ્રેરક તરીકે તેની સ્થિતિ મજબૂત કરી છે.
ચીનમાં ગધેડાની ચામડીની માંગ ઘણી વધારે છે. જો કે વિશ્વના અન્ય ભાગોમાં ગધેડાનું બહુ મહત્વ નથી, પરંતુ ચીનમાં તેમને મૂલ્યવાન સંપત્તિ ગણવામાં આવે છે. ચીનના લોકો ગધેડાની ચામડી અને તેના ઉત્પાદનોને મૂલ્યવાન માને છે, જેની દેશમાં ખૂબ માંગ છે. જો કે, ચીની ગધેડા બજારની માંગને પહોંચી વળવામાં નિષ્ફળ ગયા છે, પરિણામે આફ્રિકા અને પાકિસ્તાન જેવા અન્ય પ્રદેશોમાંથી ગધેડા આયાત કરવાની જરૂર પડી છે.
ચાઇનીઝ માને છે કે ગધેડાનું ચામડું એનિમિયા, પ્રજનન સમસ્યાઓ અને અનિદ્રાની સારવાર સહિત ઘણા કથિત ઔષધીય લાભો પૂરા પાડે છે, જો કે આ દાવાઓ માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. ગધેડાના ચામડામાંથી મેળવેલા પ્રાથમિક ઉત્પાદનને ઇઝાઓ કહેવામાં આવે છે, જે ચીનમાં હજારો વર્ષોથી ઉપયોગમાં લેવાતી પરંપરાગત દવા છે. પહેલા તે ચીનના શાહી વર્ગ માટે આરક્ષિત હતું, પરંતુ હવે તેની માંગ મધ્યમ વર્ગ સુધી પહોંચી છે.
આ દવાના ઉત્પાદનમાં ગધેડાની ચામડીમાંથી મેળવેલા કોલેજનને ચીનના શેનડોંગ પ્રાંતના ખનિજથી ભરપૂર પાણીમાં ભેળવવામાં આવે છે. કોલેજન ગધેડાના ચામડાને ઉકાળવાની 99-પગલાની પ્રક્રિયા દ્વારા મેળવવામાં આવે છે, જે વર્ષના ચોક્કસ સમયે કરવામાં આવે છે. ચીનની ફેક્ટરીઓ ગધેડાની ચામડીનો ઉપયોગ કરીને બ્યુટી પ્રોડક્ટ્સ બનાવીને કરોડો ડોલરની કમાણી કરે છે. ગધેડાના ચામડાની સરળતાથી આયાત કરવા માટે, સરકારે આયાત કર 5% થી ઘટાડીને 2% કર્યો છે.
