વિશ્વભરમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ ઝડપથી વધી રહી છે, દરેક ઉંમરના લોકો તેનો ભોગ બની રહ્યા છે. તણાવ-ચિંતાથી લઈને ડિપ્રેશન સુધીની માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ એકંદર આરોગ્યને અસર કરી શકે છે. માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય વાસ્તવમાં એકબીજા સાથે ખૂબ નજીકથી સંબંધિત છે. તમારું શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે સારું માનસિક સ્વાસ્થ્ય મહત્વપૂર્ણ છે. જો સ્ટ્રેસ-ડિપ્રેશન જેવી સમસ્યાઓનું સમયસર નિદાન કે સારવાર ન કરવામાં આવે તો અનેક રોગો થવાનું જોખમ વધી જાય છે.માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય એકબીજા સાથે કેવી રીતે સંબંધિત છે અને માનસિક સ્વાસ્થ્યની સમસ્યા શારીરિક સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે અસર કરે છે?
ઊંઘ પર અસર
માનસિક સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિ ધરાવતા લગભગ 50% થી 80% લોકો ઊંઘની સમસ્યા વિકસાવે છે. જો કે, સામાન્ય વસ્તીના માત્ર 10% થી 18% લોકો ઊંઘની સમસ્યા અનુભવે છે. અનિદ્રા અથવા ઊંઘની ઉણપને ઘણા પ્રકારના રોગોનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે. ઊંઘની વિકૃતિઓ હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને ડાયાબિટીસ જેવી ગંભીર તબીબી પરિસ્થિતિઓનું જોખમ વધારે છે.આ સિવાય ઊંઘ ન આવવાને કારણે વજન વધવાનો પણ ખતરો રહે છે, જે ડાયાબિટીસ અને હાર્ટ પ્રોબ્લેમનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે.
ક્રોનિક રોગોનું જોખમ
માનસિક સ્વાસ્થ્ય વિકૃતિઓથી પીડિત લોકોમાં ડાયાબિટીસ, અસ્થમા, કેન્સર, હૃદય રોગ જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ વધારે છે. ડિપ્રેશનથી પીડિત લોકોમાં હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે હોય છે. માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના પરિણામે હોર્મોનલ ફેરફારો એકંદર આરોગ્ય પર નકારાત્મક અસર કરે છે.
હૃદયરોગ વધવાનું કારણ
વૈશ્વિક સ્તરે હૃદયરોગ અને હૃદયરોગના હુમલાના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે, નબળી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિને પણ તેનું કારણ માનવામાં આવે છે. ચિંતા અને ડિપ્રેશન જેવી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓ હૃદય રોગનું જોખમ વધારી શકે છે. એકલતા અનુભવતા અથવા સામાજિક એકલતામાં રહેતા લોકોમાં પણ હૃદયરોગ સંબંધિત સમસ્યાઓ જોવા મળી છે.