ઘણા લોકો સાથે એવું બને છે કે તેઓ ઈચ્છે તો પણ કોઈ કામ કે વર્તનને ‘ના’ કહી શકતા નથી. તેમને લાંબા સમય સુધી આનો માર સહન કરવો પડે છે. દિલમાં કડવાશથી લઈને સંબંધો તૂટવા અને ઓફિસમાં વધારાનું કામ કરવા સુધી, ના કહી શકવાની આ આદત બની શકે છે.
ક્યારેક આ આદત વ્યક્તિના મન પર બોજની જેમ રહે છે તો ક્યારેક જીભ સુધી ‘ના’ શબ્દ આવતો જ રહે છે. જો આ આદત કાર્યસ્થળ અથવા વ્યવસાયિક જીવનમાં તમારા વર્તનનો ભાગ છે, તો કામના ભારણ સિવાય, તમે તણાવ, ચિંતા વગેરેનો શિકાર પણ બની શકો છો. તેથી વ્યાવસાયિક જીવનમાં પણ ‘ના’ કહેતા શીખો.
તમે પણ આ કંઈક અંશે પરિચિત દૃષ્ટિ શોધી જ હશે. આવા લોકો આપણી આસપાસ પણ હોઈ શકે છે. તમે પોતે પણ આ આદતનો શિકાર બની શકો છો. આ આદત તમારા માટે જીવનભરની સમસ્યા બની જાય તે પહેલા તેને સુધારવા માટે કેટલાક પગલાં લો.
શું તમે કોઈને ‘ના’ કહેવાથી તમે ખચકાટ અનુભવો છો ?, તમને એવો અહેસાસ થાય છે કે સામેની વ્યક્તિને ખરાબ લાગશે અથવા તો ભવિષ્યમાં તમારા કામ પર તેની અસર નહીં પડે અથવા ક્યારેક કોઈ વરિષ્ઠ વ્યક્તિને તમારી સામે જોઈને પણ તમે કહી શકતા નથી.
તમારી રીતભાત હંમેશા નમ્ર હોવી જોઈએ અને તમારો દૃષ્ટિકોણ એકદમ સ્પષ્ટ હોવો જોઈએ.
આવું ક્યારેક-ક્યારેક થઈ શકે છે, પરંતુ જો આવું વારંવાર થાય છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે સામેની વ્યક્તિ તમારી નમ્રતાનો ફાયદો ઉઠાવવા માંગે છે અને આવી વ્યક્તિને ના કહેવામાં કોઈ નુકસાન નથી, કારણ કે તમે તેના કામની મનાઈ કરી છે. તમે તમારું કામ સારી રીતે કરી રહ્યા છો.
દરેક રીતે તમારી સ્થિતિ સ્પષ્ટ કરવી સારી છે. તમારી પાસે ‘ના’ કહેવા માટે ઘણા વિકલ્પો હોઈ શકે છે. પ્રથમ એ છે કે તમે તમારા સાથીદાર અથવા મિત્રને સ્પષ્ટપણે ના પાડી શકો છો, તમે ચપળતાપૂર્વક કોઈપણ બિનજરૂરી હેરાન કરનાર વરિષ્ઠને ટાળી શકો છો અને તમે તમારા બોસને તમારી પરિસ્થિતિ સમજાવી શકો છો.
“ના” બોલવા માટેના મદદ રૂપ કારણો
- તમારી ક્ષમતાઓને સમજો અને તેના અનુસાર કોઈપણ કાર્ય માટે હા કહો. જો તમને લાગે છે કે તમે આપેલા સમયમાં કામ પૂર્ણ કરી શકશો નહીં, તો સ્પષ્ટપણે ના પાડી દો.
- હંમેશા યાદ રાખો કે પ્રતિબદ્ધતા પૂર્ણ કરવામાં તમારી નિષ્ફળતા કરતાં વધુ મહત્ત્વનું એ છે કે તમે તમારી ક્ષમતાઓને સમજ્યા અને કાર્ય કર્યું.
- તમારા માટે કેટલાક નિયમો બનાવો. જેમ કે એક સમયે એક કામ કરવું, એક દિવસમાં કેટલા કાર્યો કરવા અને કઈ પરિસ્થિતિમાં તમે કોઈને મદદ કરી શકશો વગેરે. આનાથી તમે તમારી વાત સ્પષ્ટ રીતે વ્યક્ત કરી શકશો.
- એકસાથે ઘણા બધા કાર્યો લેવાથી તમે બધા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકશો નહીં અને તે કામ યોગ્ય રીતે કરી શકશો નહીં જેમાં તમે શ્રેષ્ઠ છો. તો એક પછી એક કામ પૂરું કરો.
- ના કહેવાથી સામેની વ્યક્તિને એક વાર ખરાબ લાગશે, પરંતુ જો તમે કામ ન કરી શકો તો સારું રહેશે અને આગલી વખતે તે પણ તમારી પરિસ્થિતિ સમજીને કામ કરશે.
- તમારી સ્પષ્ટતાનો અભાવ તમને ચિંતામુક્ત રાખશે અને તમે તમારા કામમાં 100% આપી શકશો.
