શું કચ્છમાં ઉલ્કાની અસરને કારણે સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ ખતમ થઈ ગઈ?

ગુજરાત ન્યૂઝ 

કેરળ યુનિવર્સિટીના ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓની એક ટીમે તેમના સંશોધનમાં દાવો કર્યો છે કે ગુજરાતના કચ્છમાં આવેલો ખાડો (મોટો ખાડો) ઉલ્કાપિંડની અથડામણને કારણે બન્યો હતો. રિસર્ચ ટીમનો દાવો છે કે પૃથ્વી પર માનવ સભ્યતાની શરૂઆત પછી કદાચ આ દેશનો સૌથી મોટો ખાડો છે. કેરળના ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓની ટીમે કચ્છમાં ખાડામાંથી મળેલા પત્થરોનું પૃથ્થકરણ કર્યું અને તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે આ પત્થરો ઉલ્કાપિંડનો ભાગ છે.

સંશોધનમાં થયો મહત્વનો ઘટસ્ફોટ

એવું માનવામાં આવે છે કે આ ઉલ્કા લગભગ 6900 વર્ષ પહેલા પૃથ્વી પર પડી હતી અને આ સમય દરમિયાન સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ પણ અસ્તિત્વમાં હતી. તમને જણાવી દઈએ કે સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ વિશ્વની સૌથી જૂની સંસ્કૃતિઓમાંની એક છે. નેચર મેગેઝિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધન મુજબ સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ ઓછામાં ઓછી 8000 વર્ષ જૂની છે. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે હવે આ ઘટસ્ફોટ બાદ સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ વિશે વધુ સારી માહિતી મેળવી શકાશે. વૈજ્ઞાનિકોની ટીમનું નેતૃત્વ કરી રહેલા ભૂસ્તરશાસ્ત્રી કેએસ સાજીન કુમારે કહ્યું કે અત્યારે આપણે એટલું જ કહી શકીએ કે આ ઉલ્કા લગભગ 6900 વર્ષ પહેલા પૃથ્વી સાથે અથડાઈ હતી, પરંતુ અમે તેની ચોક્કસ તારીખ અને તેની અસર વિશે હજુ સુધી શોધી શક્યા નથી.

કચ્છમાં ક્રેટર સંશોધન કેન્દ્ર સ્થાપવાની માંગ

સાજીન કુમારે જણાવ્યું કે તેમણે PM મોદીને એક પ્રસ્તાવ મોકલ્યો છે કે ગુજરાતના કચ્છમાં એક ક્રેટર રિસર્ચ સેન્ટરની સ્થાપના કરવામાં આવે. ભારતમાં મળી આવેલો આ ચોથો ખાડો છે અને ભારતીય ટીમ દ્વારા શોધાયેલો પ્રથમ ખાડો છે. અગાઉ વિદેશી વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા ત્રણ ક્રેટર્સની શોધ કરવામાં આવી હતી. તમને જણાવી દઈએ કે જે જગ્યાએ ખાડો મળ્યો છે તે સિંધુ ઘાટી સંસ્કૃતિના સ્થળથી માત્ર 200 કિલોમીટર દૂર છે. જો કે, વૈજ્ઞાનિકો હજુ પણ એ વાતને લઈને મુંઝવણમાં છે કે શું સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિનો અંત ઉલ્કા પિંડ પૃથ્વી સાથે અથડાવાને કારણે થયો હતો કે પછી તેની પાછળ કોઈ અન્ય કારણ હતું?

આ ક્રેટર લગભગ બે કિલોમીટર પહોળો છે

આ ક્રેટર લગભગ 2 કિલોમીટર પહોળો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે લગભગ 100-200 મીટર પહોળી ઉલ્કાના કારણે આટલો પહોળો ખાડો બન્યો હશે. આનાથી ફેલાતી ધૂળને થાળે પડતા લગભગ એક મહિના જેટલો સમય લાગ્યો હશે. વૈજ્ઞાનિકોનું આ સંશોધન વૈજ્ઞાનિક જર્નલ સાયન્સ ડાયરેક્ટમાં પ્રકાશિત થયું છે. વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે વિદેશી વૈજ્ઞાનિકોની મદદથી તેઓ એ જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે ઉલ્કા પૃથ્વી પર ક્યારે ટકરાશે. સાજીન કુમારે કહ્યું કે આપણે આ જગ્યાને બચાવવાની જરૂર છે. હાલમાં તે એક ભેજવાળી જમીન છે જે ધીમે ધીમે નાશ પામી રહી છે અને તે વર્ષના 11 મહિના પાણીથી ભરેલી રહે છે.