- કોણ છે ગુકેશ
- ગુકેશ બન્યો સૌથી યુવા વર્લ્ડ ચેસ ચેમ્પિયન
- 18 વર્ષની ઉંમરે રચ્યો ઈતિહાસ, વાંચો સ્ટોરી
ચેસ જગતના નવા સનસનાટીભર્યા 17 વર્ષના ગુકેશ પોતાની કારકિર્દીમાં ઘણી વખત દુનિયાને ચોંકાવી ચૂક્યા છે. આટલી નાની ઉંમરમાં તેણે ઘણા રેકોર્ડ બનાવ્યા છે. તે 12 વર્ષ, સાત મહિના, 17 દિવસની ઉંમરે ભારતનો સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બન્યો હતો.
ભારતીય ગ્રાન્ડમાસ્ટર ડી ગુકેશે ગુરુવારે વિશ્વ ચેસ ચેમ્પિયનશિપના 14મા અને અંતિમ રાઉન્ડમાં ચીનના ડિંગ લિરેનને હરાવીને ટાઈટલ જીત્યું હતું. લિરેનને હરાવીને તે સૌથી યુવા વિશ્વ ચેસ ચેમ્પિયન બન્યો. 18 વર્ષની ઉંમરે તેણે ઈતિહાસ રચ્યો. રમતની શરૂઆત 6.5 પોઈન્ટથી થઈ હતી. ફાઈનલ મેચ પણ ડ્રો તરફ જતી હોય તેવું લાગી રહ્યું હતું જ્યારે લીરેન ભૂલ કરી અને ગુકેશ જીતી ગયો. ભારતીય યુવા સ્ટારે લિરેનને 7.5-6-5થી હરાવીને વર્લ્ડ ટાઇટલ જીત્યું હતું. 12 વર્ષ બાદ કોઈ ભારતીય આ ખિતાબ કબજે કરવામાં સફળ રહ્યો છે.
ગુકેશે 18 વર્ષ, 8 મહિના અને 14 દિવસની ઉંમરમાં આ ખિતાબ જીતીને ઈતિહાસ રચ્યો હતો. તેણે ગેરી કાસ્પારોવનો રેકોર્ડ તોડ્યો, જેણે 22 વર્ષ, છ મહિના અને 27 દિવસની ઉંમરમાં આ ખિતાબ જીત્યો. ગુકેશ પહેલા ભારતના વિશ્વનાથન આનંદ (2000-2002 અને 2007-2013) વિશ્વ ચેસ ચેમ્પિયન હતા. વર્ષનો અંત ગુકેશ માટે શાનદાર રહ્યો છે. આ વર્ષે તેણે કેન્ડીડેટ્સ 2024 ટુર્નામેન્ટ અને ચેસ ઓલિમ્પિયાડ સહિત ઘણા વધુ ટાઇટલ જીત્યા, જેમાં તેણે ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો.
ગુકેશ ઘણી વખત દુનિયાને ચોંકાવી ચૂક્યો છે
ચેસ જગતના નવા સનસનાટીભર્યા 17 વર્ષના ગુકેશ પોતાની કારકિર્દીમાં ઘણી વખત દુનિયાને ચોંકાવી ચૂક્યા છે. આટલી નાની ઉંમરમાં તેણે ઘણા રેકોર્ડ બનાવ્યા છે. તે 12 વર્ષ, સાત મહિના, 17 દિવસની ઉંમરે ભારતનો સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બન્યો અને માત્ર 17 દિવસથી વિશ્વના સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટરનો ટેગ ચૂકી ગયો. તેણે ગયા વર્ષે પાંચ વખતના વિશ્વ ચેમ્પિયન વિશ્વનાથન આનંદને પાછળ છોડી 36 વર્ષમાં પ્રથમ વખત દેશના ટોચના ક્રમાંકિત ખેલાડી બન્યા. હવે તેણે તે પ્રભાવશાળી યાદીમાં વધુ એક સિદ્ધિ ઉમેરી છે.
કેન્ડીડેટ્સ ચેસ ટુર્નામેન્ટ જીતીને, ગુકેશ 40 વર્ષ પહેલા મહાન ગેરી કાસ્પારોવ દ્વારા સ્થાપિત રેકોર્ડને તોડીને વિશ્વ ખિતાબ માટેનો સૌથી યુવા ચેલેન્જર બન્યો. ભૂતપૂર્વ રશિયન મહાન કાસ્પારોવ 22 વર્ષનો હતો જ્યારે તે 1984 માં દેશબંધુ એનાટોલી કાર્પોવ સાથે અથડામણ માટે ક્વોલિફાય થયો હતો.
ગુકેશ ટેક્નિકલ એન્જિનથી દૂર રહ્યો, આવી તૈયારી કરી
ગુકેશની ઓળખ ભારતના એવા ખેલાડીઓમાં છુપાયેલી રહી કે જેમણે પોતાની કારકિર્દીમાં 2500ની રેટિંગને પાર ન કરી ત્યાં સુધી ઓછી સિદ્ધિ સાથે સ્ટારડમ મેળવ્યું. તે પોતાની તૈયારી માટે ટેકનિકલ એન્જિન અને ન્યૂનતમ ઉપયોગ કરતા કોમ્પ્યુટરથી દૂર રહ્યો. ગુકેશની આ પદ્ધતિની ભારતના મહાન ચેસ ખેલાડી વિશ્વનાથન આનંદે પણ વખાણ કર્યા હતા.
તેણે એક વખત એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું – ગુકેશ આ પ્રકારની વિચારસરણી ધરાવતા વિશ્વના કેટલાક ખેલાડીઓમાંથી એક છે, જે પોતાની રમતમાં ટોચ પર હોવા છતાં સ્ટાર ન હતા. આ એક ખૂબ જ આરોગ્યપ્રદ અભિગમ છે. મહત્વની વાત એ હતી કે તેણે કોઈ સીધો અભિગમ અપનાવ્યો ન હતો પરંતુ તેના ટ્રેનરની મદદ લીધી હતી. તે આ રીતે જ થવું જોઈએ. ખેલાડીએ રમવાની કુશળતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ અને ટ્રેનર તેમને શ્રેષ્ઠ માહિતી આપી શકે છે.
વિષ્ણુએ ગુકેશને વિશ્વસ્તરીય ઓળખ આપી
ગુકેશને વિશ્વસ્તરીય ઓળખ આપનાર વિષ્ણુ પ્રસન્ના પોતે સ્વીકારે છે કે આ એક જોખમી પગલું હતું. તે કહે છે કે અમારો ઉદ્દેશ્ય ખૂબ જ ચોક્કસ હોવાનો અને ચેસ માટે અમારી પોતાની કુશળતા વિકસાવવાનો હતો. જ્યારે તમે કોઈ રમત રમી રહ્યાં હોવ, ત્યારે તમને હંમેશા સંપૂર્ણ ખાતરી હોતી નથી. પરંતુ જો તમે હંમેશા કોમ્પ્યુટરથી તપાસ કરતા હોવ તો તે તમને સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા આપે છે કે ચાલ સારી છે કે ખરાબ. એ મૂંઝવણભરી માનસિકતાને દૂર રાખવા અમે એ પદ્ધતિ અપનાવી. આ એક પ્રયોગ હતો. અમને ખબર ન હતી કે તે કેવી રીતે કામ કરશે. મેં વિચાર્યું કે તે એક ઉપયોગી પ્રયોગ હશે અને કારણ કે તે ક્યારેય સ્થિર થયો નથી, અમે તેને ચાલુ રાખ્યું.
ગુકેશનો નંબર વન બનવાનો જુસ્સો
વિષ્ણુએ કહ્યું- અમને કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો નથી. તે વિશ્વનો સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બનવાની ખૂબ નજીક હતો. એ કહેવું મુશ્કેલ છે કે એન્જીન (કોમ્પ્યુટર) સાથે કામ કરવાથી અમારી તકો વધી હશે કે નહીં (જો ગુકેશ 17 દિવસમાં વિશ્વનો સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બનવાનો રેકોર્ડ ચૂકી ગયો). અમને લાગ્યું કે તે સારું રમી રહ્યો છે. તે રેકોર્ડની આટલી નજીક આવવું એ પોતે જ સાબિતી છે કે તે સારું કરી રહ્યો હતો.
તેમજ એવા કયા પાસાઓ છે જે ગુકેશને આટલો સારો બનાવે છે? આ વિશે વાત કરતા વિષ્ણુએ કહ્યું- તે પોતાની રમત પ્રત્યે ખૂબ જ પેશનેટ છે. તે બીજું કંઈ વિચારતો નથી. માત્ર એક લક્ષ્ય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. તે ચોક્કસ જુસ્સો છે. મેં જેટલા પણ બાળકો સાથે કામ કર્યું છે તેમાંથી કોઈએ ગુકેશ જેટલો જુસ્સો બતાવ્યો નથી. રમત પ્રત્યેનો જુસ્સો અને નંબર વન બનવાનું ઝનૂન.
2017માં વિષ્ણુ સાથે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું
ગુકેશે 2017માં વિષ્ણુ સાથે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું, જ્યારે તે માંડ 11 વર્ષનો હતો. જો કે, તે શરૂઆતના દિવસોમાં વિષ્ણુએ ગુકેશને વર્લ્ડ નંબર વન અને વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનવાની પ્રેરણા આપી હતી. વિષ્ણુ કહે છે- શરૂઆતમાં અમે વર્લ્ડ ચેમ્પિયન અને નંબર વન બનવાની વાત કરતા હતા. તેની ઉંમર સાડા 10 કે 11 વર્ષની હશે. તે ખરેખર એક અદભૂત એથ્લેટ છે. અમે ટોચના સ્તરે રમવા જેવી સ્થિતિ વિશે વિચાર્યું. હું પોતે તેની સાથે વાત કરતો હતો કારણ કે તે ઉંમરે પણ તેની મહત્વાકાંક્ષાઓ મને સ્પષ્ટ હતી.
ચેસમાં સફળતા માટે ગુકેશનો જુસ્સો
વિષ્ણુએ કહ્યું કે ગુકેશ આજે જ્યાં છે ત્યાં સુધી પહોંચવામાં શું યોગદાન આપ્યું છે તે પોતાને જોખમોથી ભરેલી પરિસ્થિતિઓમાં મૂકે છે. કોઈ અનિશ્ચિત પગલું ભરવું. વિષ્ણુ કહે છે- તે જીમમાં જવાનું, વહેલા ઉઠવા જેવી બાબતોથી ક્યારેય ડરતો નથી. મને નથી લાગતું કે તેણે આ વસ્તુઓનો આનંદ માણ્યો હશે. તે પોતાની પ્રાથમિકતાઓ વિશે ખૂબ જ સ્પષ્ટ હતો. તેથી જ તેણે બ્લિટ્ઝ અને ઝડપી જેવા ફોર્મેટને બાયપાસ કર્યું અને ક્લાસિકલ ચેસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. મોટાભાગે બોર્ડની ઇવેન્ટમાં ભાગ લીધો હતો. તેણે ઓનલાઈન ટુર્નામેન્ટમાં વધુ ભાગ લીધો ન હતો. જો તેને વધુ સારી ચેસ રમવા માટે કંઈકની જરૂર હોય તો જ તે આવું કરે છે. ચેસમાં સફળતા મેળવવાનો આ તેમનો જુસ્સો છે.
ગુકેશ ડી ચેન્નાઈનો રહેવાસી છે.
ડી ગુકેશનું પૂરું નામ ડોમરાજુ ગુકેશ છે અને તે ચેન્નાઈનો રહેવાસી છે. ગુકેશનો જન્મ 7 મે, 2006ના રોજ ચેન્નાઈમાં થયો હતો. ગુકેશના પિતા ડોક્ટર છે જ્યારે તેની માતા વ્યવસાયે માઇક્રોબાયોલોજીસ્ટ છે. ગુકેશે સાત વર્ષની ઉંમરે ચેસ રમવાની શરૂઆત કરી હતી. તેમને શરૂઆતમાં ભાસ્કર દ્વારા કોચિંગ આપવામાં આવ્યું હતું. આ પછી વિશ્વનાથન આનંદે પોતે તેમને ચેસની રમત વિશે જાણકારી આપી અને ટ્રેનિંગ આપી.
ગુકેશે 2015માં એશિયન સ્કૂલ ચેસ ચેમ્પિયનશિપની અંડર-9 કેટેગરીમાં અને 2018માં અંડર-12 કેટેગરીમાં વર્લ્ડ યુથ ચેસ ચેમ્પિયનશિપ જીતી હતી. ગુકેશ અત્યાર સુધીમાં પાંચ ગોલ્ડ એશિયન યુથ ચેમ્પિયનશિપ જીતી ચૂક્યો છે. ગુકેશ 2019માં ચેસ ઈતિહાસનો બીજો સૌથી યુવા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બન્યો. તેણે અત્યાર સુધીના સૌથી નાની વયના ગ્રાન્ડમાસ્ટર તરીકે સર્ગેઈ કરજાકિનને લગભગ પાછળ છોડી દીધા હતા, પરંતુ તે રેકોર્ડ 17 દિવસથી ચૂકી ગયો હતો. આ રેકોર્ડ પાછળથી અભિમન્યુ મિશ્રાએ વટાવી દીધો, અને ગુકેશ આમ કરનારો ત્રીજો સૌથી યુવા ખેલાડી બન્યો.
ગુકેશ 2021માં વરિષ્ઠ ચેસની દુનિયામાં ઉભરી આવ્યો
જૂન 2021 માં તેણે 19 માંથી 14 પોઈન્ટ મેળવીને ગેલફેન્ડ ચેલેન્જ, જુલિયસ બેર ચેલેન્જર્સ ચેસ ટૂર જીતી. ઓગસ્ટ 2022 માં, ગુકેશે 8/8 ના સંપૂર્ણ સ્કોર સાથે 44મી ચેસ ઓલિમ્પિયાડની શરૂઆત કરી. તેણે આઠમી મેચમાં ભારતને નંબર વન ક્રમાંકિત યુએસએને હરાવવામાં મદદ કરી હતી. સપ્ટેમ્બર 2022 માં, ગુકેશ 2726 ના રેટિંગ સાથે પ્રથમ વખત 2700 થી વધુ રેટિંગ પર પહોંચ્યો હતો. તે વેઈ યી અને અલીરેઝા ફિરોઝા પછી 2700 રેટિંગ પોઈન્ટ્સ પાર કરનારો ત્રીજો સૌથી યુવા ખેલાડી બન્યો.
ઑક્ટોબર 2022માં, ગુકેશ વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બન્યા ત્યારથી એએમચેસ રેપિડ ટુર્નામેન્ટમાં મેગ્નસ કાર્લસનને હરાવનાર સૌથી યુવા ખેલાડી બન્યો. ઓગસ્ટ 2023ની રેટિંગ યાદીમાં ગુકેશ 2750ના રેટિંગ સુધી પહોંચનાર સૌથી યુવા ખેલાડી બન્યો. ગુકેશે ચેસ વર્લ્ડ કપ 2023માં ભાગ લીધો હતો. મેગ્નસ કાર્લસન સામે હાર્યા પહેલા તે ક્વાર્ટર ફાઇનલમાં પહોંચ્યો હતો. સપ્ટેમ્બર 2023ની રેટિંગ સૂચિમાં, ગુકેશ સત્તાવાર રીતે વિશ્વનાથન આનંદને ટોચના ક્રમાંકિત ભારતીય ખેલાડી તરીકે પાછળ છોડી દીધો. 37 વર્ષમાં પ્રથમ વખત આનંદ ટોચના ક્રમાંકિત ભારતીય ખેલાડી નહોતો.
